Rosyjskie wyrażenia i zwroty grzecznościowe

РУССКАЯ РЕЧЕВАЯ КУЛЬТУРА – KULTURA ROSYJSKIEJ MOWY
Речевые схемы при выражении эмоций – Schematy służące wyrażaniu emocji
1. Как получаем информацию – Jak uzyskujemy informację
Что такое спутник? (Co to takie sputnik); Кто такая Татьяна Андреева? (kim jest Tatiana
Andrieewa); Кто такие гномы? (Kto to są krasnoludki); Где вы познакомились? (Gdzie
się poznaliście); Это твоя сумка? (czy to jest twoja torebka); Вы были в Москвe? (Czy
byliście w Moskwie); Вы не знаете, как .../где... (Wiecie, jak / gdzie); Скажите,
пожалуйста,… (proszę powiedzieć…)
2. Как излагаем события (начало, развитие действия, заключение) – Jak przedstawiamy
wydarzenia (początek, rozwinięcie akcji, zakończenie)
Это было в апреле. (To było w kwietniu); Приближались каникулы. (Zbliżały się
wakacje); Однажды я ехала домой на ночном автобусе / я проснулась в середине ночи.
(Pewnego razu jechałam do domu nocnym autobusem / obudziłam się w środku nocy);
Вот что однажды случилось. (Oto, co się pewnego razu wydarzyło); Вот какая забавная
история произошла со мной. (Oto jaka zabawna historia mi się przydarzyła); Давнымдавно жил на свете король. (Dawno temu na świecie żył król); И вот что потом
произошло. (I oto co potem się zdarzyło); И вдруг... (I nagle); Через некоторое время...
(Za pewien czas); Прошли два года. (Minęły dwa lata); Шли годы. (Mijały lata); Со страху
у меня волосы встали дыбом. (Ze strachu włosy mi stanęły dęba); А я вот так
рассуждаю: ... (A oto jak ja sądzę, rozumuję); Вот какие дела бывают. (Oto jakie rzeczy
się zdarzają); Это (ужe) всё. (to wszystko); Понравилось? (Spodobało się); Никогда не
забуду этой встречи. (Nigdy nie zapomnę tego spotkania); Это был для меня настоящий
урок. (To była dla mnie prawdziwa lekcja); Тут и сказке конец, а кто слушал - молодец. (I
tutaj kończy się bajka, a kto wysłuchał – ten zuch); Представь себе... (Wyobraź sobie);
Трудно поверить, но... (Trudno uwierzyć, ale…); Однажды... (Pewnego razu); Два дня
тому назад... (Dwa dni temu); Когда-то... (Kiedyś); На прошлой неделе... (W ubiegłym
tygodniu); Всё началось с того, что... (wszystko zaczęło się od tego, że); Сначала... (Z
początku); Потом... (Potem); Наконец... (W końcu); И так всё это закончилось. (I tak się
wszystko zakończyło)
3. Как начинаем разговор – Jak zaczynamy rozmowę
Можно присесть? (Można się przysiąść); Можно войти? (Można wejść); Можно к вам на
минуточку? (Można do Pani, Pana na minutkę); Можно задать вам вопрос? (Można Panu,
pani zadać pytanie); У меня к вам вопрос, можно? (Mam do pana, Pani pytanie, można);
Алло, это ты, Таня? (Halo, to Ty Taniu); Ну и что? (No i co); Нина, как ты там? (Nina, jak
tam u Ciebie); Уже вернулись? (Już wróciliście); Что-то холодно сегодня. (Coś dziś
zimno); Вы тоже едете в Варшаву? (Pan, Pani także jedzie do Warszawy); Я так смотрюсмотрю и думаю: откуда я вас знаю? (Ja tak patrzę, patrzę i myślę, skąd Pana, panią
znam); Конфетку хотите? (Może cukierka)
4. Как поддерживаем разговор – Jak podtrzymujemy rozmowę
Да? (Tak); И что (потом случилось)? (I co (się potem zdarzyło); Что было дальше? (I co
było dalej); Понятно. (Rozumiem); Ага! (Aha); Вот видишь! (A widzisz ty); Подумаешь!
(Kto by pomyślał); Вот это здорово! (I tak trzymać); Вряд ли... (Wątpliwe, czy); Вы меня
не поняли... (Pani, pan mnie zrozumiał)
5. Как выражаем мнение – Jak wyrażamy swoje zdanie
Я думаю, что..., (Myślę, że); Я считаю, что...., (Uważam, że); Я считаю (кого? кем?)
(Uważam kogoś za kogoś); Мне кажется, что... (Wydaje mi się, że); Я убеждён
(убеждена), что..., в чём? (Jestem przekonany(a), że), co do); Я уверен(а), что... (jestem
pewny(a), że); По-моему, ... (Według mnie); Что касается меня, ... (Co się tyczy mnie); Я
за то, чтобы..., (Jestem za tym,aby); Я верю, что..., (Wierzę, że); Я знаю что..., (Wiem,
że); Я против того, чтобы ... (Jestem przeciwko temu, aby); А я всё равно считаю, что...
(A ja mimo wszystko, uważam, że); Клянусь, что... (Przysięgam, że); Убей меня,… (Zabij
mnie); Бог, сам это видел! (Bóg jeden to widział); (Ей-богу), не вру! (Boże, nie kłamię);
На мой взгляд... (Moim zdaniem, na moje oko); С моей точки зрения… (Z mojego punktu
widzenia); По моему мнению (Moim zdaniem); Я сомневаюсь, что..., в (чём?) (Wątpię,
żeby, w co); Несомненно (Niewątpliwie); Со всей вероятностью можно сказать, что... (Z
całą pewnością można powiedzieć, że); Ясно, что... (To oczywiste, że); Решительно
можно сказать, что... (stanowczo, absolutnie można powiedzieć, że); К счастью... (Na
szczęście); К сожалению... (Niestety); Я надеюсь, что.... (mam nadzieję, że)
6. Как соглашаемся / не соглашаемся с мнением собеседника – Jak zgadzamy się / nie
zgadzamy ze zdaniem rozmówcy
Да, конечно / безусловно. (Tak oczywiście, bezwzględnie); Правильно говорите. (Dobrze
mówicie); Верно. (Dokładnie); Обязательно! (Koniecznie); Я (не) согласен/ согласна (с
тобой/ вами) (Nie zgadzam się z tobą, z Panem); Ты (не) прав/ права, Вы правы. (Nie
masz(macie) racji); Само собой разумеется. (Samo przez się rozumie); Этого нельзя
отрицать. (Temu nie wolno zaprzeczyć); Разве можно с этим не согласиться? (Czy
rzeczywiście można się z tym nie zgodzić); Я полагаю, что это так. (Sądzę, ze jest to
tak); Допустим, (что это так). (Powiedzmy, że to jest tak); Пусть будет по-вашему (потвоему). (Niech będzie tak jak (Pan) ty chcesz); Это совсем / абсолютно не так. (To
całkiem, absolutnie nie jest tak); Это совершенно неверно. (To jest całkowicie błędne);
Ничего подобного! (Nic podobnego); Как раз наоборот. (Jak raz na odwrót); Боюсь, что
вы неправы. (Obawiam się, że nie ma Pan racji); Позвольте вам возразить. (Proszę
pozwolić, ze zaprzeczę); Позвольте выразить другую точку зрения. (Proszę pozwolić
wyrazić inny punkt widzenia); У меня другое мнение. (mam inne zdanie); Это
невозможно... (To niemożliwe); Так нельзя... (Tak nie wolno)
7. Как сомневаемся, не доверяем, удивляемся – W jaki sposób wyrażamy wątpliwości, nie
dowierzamy, dziwimy się
Разве он не позвонил? (Czyżby rzeczywiście on nie zadzwonił); Неужели он не
позвонил? (Czy naprawdę on nie zadzwonił); Вряд ли (такое возможно). (Wątpliwe, czy
to jest możliwe); Трудно поверить. (Trudno uwierzyć); Ну, вы немножко
преувеличиваете. (Oj, trochę Pan, Pani wyolbrzymia); Это маловероятно. (To jest mało
prawdopodobne); А ты не врёшь? (A ty nie kłamiesz); В самом деле? (Naprawdę,
rzeczywiście?); Как же так? (Jak to tak); Подумайте только! (pomyśleć tylko); Вот это
новость! (Oto nowina); Странно! (Dziwne); Не понимаю (Nie rozumiem); Вот видите,
врёт и не краснеет. (widzicie, kłamie i nie czerwieni się); Да что вы мне сказки
рассказываете? (A co mi tu Pan, Pani za bajki opowiada); Не дури(те) мне голову
своими сказками. (Nie zawracajcie mi głowy swoimi bajkami); Такое в жизни не бывает.
(Takie coś w życiu się nie zdarza); Тоже мне певица! (Też mi śpiewaczka)
8. Как переубеждаем собеседника – Jak skłaniamy do zmiany zdania rozmówcę
Так надо сделать / поступить. (Tak trzeba zrobić/postąpić); Поверь мне, так будет
хорошо. (Uwierz mi, tak będzie dobrze); Это лучший выход. (To najlepsze wyjście); Ещё
раз продумай всё. (Jeszcze raz przemyśl wszystko); Не говори „нет",- сначала
послушай. (Nie mów: nie, najpierw posłuchaj); Не мудри, слушай взрослых. (Nie
wymądrzaj się, słuchaj dorosłych)
9. Как выражаем желание – Jak wyrażamy życzenie
Так хочется спать! (Jak mi się chce spać); Так бы хотелось съездить в Париж!
(Chciałoby się pojechać do Paryża); Поспать бы ещё! (Pospał by człowiek); Будь у нас
деньги... / машина,... (Żebyśmy mieli pieniądze, samochód); Был бы ты постарше,...
(Żebyś ty był starszy)
10. Как выражаем радость, восхищение, страх, негодование – Jak wyrażamy radość,
zachwyt, strach, oburzenie
Боже мой, это он! (Mój Boże, to on); Ах, боже мой, у меня деньги украли! (Boże Ty mój,
pieniądze mi ukradli); Ох, господи! (Och, Panie); Какая радость / какой сюрприз! (jaka
radość, jaka niespodzianka); Какой кошмар! (Jaki koszmar); Ах, злодей! (Ależ złodziej);
Хорошенькое дело! (Dobra sprawa); Какая же ты вредина! (Ale jestes wredna); Ты что с ума сошла? (A ty co – zwariowałaś); Я тебе покажу / дам дискотеку! (Ja ci pokaże /
dam dyskotekę); Ты у меня увидишь дискотеку! (Zobaczysz ty dyskotekę); Ишь ты!
(patrzcie go, widzicie go!); Тьфу! (Tfu); Чёрт с тобой! (diabli z tobą); Я этого никогда не
забуду. (Ja tego nigdy nie zapomnę); Этого никак не забыть. (tego nijak nie można
zapomnieć)
РЕЧЕВОЙ ЭТИКЕТ
1. Знакoмство (без посредника и с ним) и ответные реплики при знакомстве – Zawieranie
znajomości (bez pośrednika i przy pomocy pośrednika) i odpowiedzi na tę znajomość
Знакомство без посредника
Давай(те) познакомимся. Давай(те) знакомиться. Будем знакомы. (Poznajmy się);
Разрешите (позвольте) представиться. (Proszę pozwolić, że się przedstawię);
Разрешите (позвольте) познакомиться. (Proszę pozwolić, byśmy się poznali); Кажется,
мы ещё не знакомы. (Chyba się jeszcze nie znamy); (Мне) очень приятно, что я с вами
познакомился(лась). (Мне) очень приятно с вами познакомиться. (Bardzo mi miło Pana,
Panią poznać); Я рад(а) (счастлив(-а)) (с вами) познакомиться. (Cieszę się, że mogę
Pana, Panią poznać); Очень приятно. (Bardzo mi miło); Я вас где-то видел(-а)
(встречал(а). (Ja Pana, Panią gdzieś widziałem(am); Очень рад(а), меня зовут... (Bardzo
mi miło, nazywam się…); Мне о вас (о тебе) уже говорил... (Mi o Panu (tobie) mówił…);
Я хотел(а) бы с вами познакомиться. (Мне) хотелось бы с вами познакомиться.
(Chciałbym(łabym) się poznać z Panem, Panią); Мы (где-то уже) встречались. (My
gdzieś się już spotkaliśmy); Мы уже знакомы. (My się już znamy); Я о вас (о тебе) уже
слышал(а). (Ja o Panu, Pani (tobie) już słyszałem(am); Вы меня (не) узнаёте? (Pan, Pani
mnie nie poznaje); Я вас знаю. (Ja Pana, Panią znam); Меня зовут Олег (Ольга), (Олег
Петрович, Ольга Петровна). (Mam na imię…); Моя фамилия Иванов(а). (Moje
nazwisko…); Я Иванов(-а). Олег Петрович (Ольга Петровна). Виктор! Анна Ивановна!
(Jestem…); Как вас (тебя) зовут? (Jak Pan, Pani (ty) ma(sz) na imię); Как ваша (твоя)
фамилия? (Jak ma Pan(i) na nazwisko, jak masz na nazwisko); Как ваше имя и отчество
(имя-отчество)? (Jakie jest Pana, Pani imię odojcowskie); А как вас зовут? (A jak Pan,
Pani ma na imię); А вас? (A Pana, Pani); Простите, кто вы? (Przepraszam, kim Pan, Pani
jest); Простите, с кем я говорю? (Przepraszam, z kim mówię).
Знакомство при помощи посредника
Будьте знакомы, это…, Знакомьтесь! (Poznajcie się proszę); Познакомьтесь
(пожалуйста), это... (Poznajcie się, to jest…); Познакомьтесь с (кем?) моим другом.
(Poznajcie się z moim kolegą); Вы знакомы? (Wy się znacie); Разрешите (Позвольте)
вас познакомить. (Proszę pozwolić, że Pana, Panią przedstawię); Разрешите
(Позвольтe) познакомить вас с (редактором этой газеты). (Proszę pozwolić, że Pana,
Panią poznam z redaktorem tej gazety); Разрешите (вам) представить (нового
директора). (Proszę pozwolić, że Panu, Pani przedstawię (nowego dyrektora); Это
Наталья Ивановна (о которой я вам говорил(а); с которой вы хотели познакомиться) (To
jest Natalia Iwanowa (o której Panu, Pani mówiłem; z którą Pan, Pani chciał(a) się
poznać).
2. Выражения, употребляющиеся вслед за приветствием – Wyrażenia wykorzystywane po
powitaniu
(Очень) рад(а) вас (тебя) видеть! (Bardzo się cieszę, że Pana, Panią, ciebie widzę); Как
хорошо, что я встретил(а) вас (тебя)! (Jak dobrze, że Pana, Panią, ciebie spotkałem(am);
Как (вы) живёте (ты живёшь)? Как жизнь? (Jak Pan(i) żyje, jak żyjesz); Как идут (ваши,
твои) дела? Как дела? (Jak Pana(i), twoje sprawy): Как (ваше, твоё) здоровье? (jak
Pana(i), twoje zdrowie); Как вы себя чувствуете? (Jak Pan(i) się czuje); Как успехи? (Jak
postępy); Что нового? (Co nowego); Что слышно? (Co słychać); Хорошо. (Dobrze);
Прекрасно. Замечательно. Великолепно. (Świetnie, nadzwyczajnie); Всё в порядке.
(Wszystko w porządku); Неплохо. (Nieźle); Не могу пожаловаться. Пожаловаться
нельзя. (Nie mogę się skarżyć); Пожаловаться не на что. (Nie ma na co się uskarżać);
Не жалуюсь. (Nie narzekam); Нормально. (Normalnie); Ничего. (Niczego sobie); Так
себе. (Tak sobie); Ни хорошо, ни плохо. (Ani dobrze, ani źle); Как вам (тебе) сказать?
(Jakby Panu(i), ci powiedzieć); Не знаю, что и сказать. (Nie wiem, co powiedzieć); Как
будто, ничего (неплохо, хорошо). (Jak gdyby nic szczególnego, nieźle, dobrze); Кажется,
ничего. (Wydaje się, że nic); Всё по-старому. (Wszystko po staremu); Ничего нового.
(Nic nowego); Ничего особенного. (Nic szczególnego); Плохо. (Źle); Неважно. (Mniejsza
z tym, nie najlepiej); Скверно. (Paskudnie); Лучше не спрашивай. (Lepiej nie pytać);
Хуже не придумаешь. Хуже некуда. (Gorzej nie może być)
3. Обращение к знакомым и незнакомым людям – Zwracanie się do znajomych i obcych
ludzi
Прости(те) (пожалуйста) / Извини(те), (пожалуйста) ..., (Przepraszam…); Вы не скажете?,
(Nie powie mi Pan(i)…); Скажите, пожалуйста,... (Proszę mi powiedzieć…); Будь(те)
добры (любезны),... (Pan(i) będzie łaskaw(a)…); Молодой человек,... (Młody człowieku);
Девушка, Мальчик,... Девочка, ... Сынок, ... /Дочка, ... Бабушка,... /Дедушка, ... Тётя, ...
/Дядя, ... (Dziewczyno, chłopczyku, dziewczynko, synku, córeczko, babciu, dziadku,
ciociu, wujku); Друзья, ... (Przyjaciele); Ребята, ... (Młodzieży, drodzy); Дорогие
(Drodzy); Уважаемые телезрители, ... (Szanowni widzowie); Дамы и господа, … (Panie i
panowie); Нина, / Володя, это ты / вы? (Nina / Wołodia, to ty); Нина Алексеевна,.../
Владимир Иванович, Господин Шмидт / Госпожа Новак (Panie Szmidt / Pani Nowak)
4. Приветствие и прощание и ответные реплики – Powitanie i pożegnanie i rekacja na te
repliki
Здравствуй(те)! Доброе утро / Добрый день / С добрым утром! (Dzień dobry); Добрый
вечер! (Dobry wieczór); Привет! (Cześć); (Я) приветствую (вас) (от имени...) (Witam
Pana, Panią, Państwa (w imieniu); Разрешите вас приветствовать! (pozwólcie, że
Państwa przywitam); Рад(-а) (вас) приветствовать! (Cieszę się, że mogę Państwa
przywiatćać); Мы уже виделись (с вами, с тобой)! (Już się widzieliśmy)
До (скорого) свидания! До (скорой) встречи! (Do szybkiego zobaczenia); Спокойной
(Доброй) ночи!(Spokojnej, dobrej nocy); До завтра! (Do jutra); Пока!, Ну, пока! (Na razie);
Передай привет... (Przekaż pozdrowienia…); Мне пора (Na mnie już pora); / Пора домой.
(Czas do domu); Надеюсь, что скоро увидимся. (Mam nadzieję, że wkrótce się
zobaczymy); До связи (в сети)! (Do spotkania w sieci); Не пропадай(те)! (Nie zgubcie
się); Кланяйся(тесь) своим! (Kłaniaj(cie) się swoim); Разрешите (Позвольте)
попрощаться! (Proszę pozwolić, że się pożegnam); Прощай(-те)! (Żegnaj(cie); До
встречи (в театре) (в два часа, в воскресенье, вечером)! (Do zobaczenia (w teatrze) (o 2,
w niedzielę, wieczorem); До завтра! (Do jutra); До воскресенья! (Do niedzieli); До
вечера! (Do wieczora); До праздника! (Do świąt, święta); До лета! (Do lata); До часа, до
трёх! (Do zobaczenia za godzinę); Я не прощаюсь (с вами, с тобой). (Nie żegnam się z
Panem, tobą); Мы ещё увидимся. (Jeszcze się zobaczymy); Увидимся. (Zobaczymy się);
Не болей(те). (Nie choruj); Будь(те) счастлив(ы) (Bądź wesół, szczęśliwy): Всего
хорошего! / Всего доброго! (Wszystkiego dobrego); Счастливо! (Powodzenia); Не
забывай(те) (нас)! (Nie zapominaj(cie) o nas); Заходи(те) ещё! / Звони(те)! Приходите.
Заезжайте. Звоните. Желаю (вам, тебе) счастливого (доброго) пути. Счастливого
(Доброго) пути.