Uploaded by javlonbeksherqoziyev

3-kitob

advertisement
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
1
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
2
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
3
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
KIMYOVIY BOG‘LANISH
elektron juftlari qaysi element atomi tomon
siljigan?
A) H,Na,F,H,C
B) O,Na,F,Ca,C
C) O,H,F,H,S
D) H,H,H,H,H
1. Oltingugurtning qaysi birikmasida elektron
juftlar buluti oltingugurtdan qo`shni atom tomon
siljigan bo`ladi?
A) oltingugurtdan kaliyga
B) oltingugurtdan bromga
C) oltingugurtdan uglerodga
D) oltingugurtdan vodorodga
9. Vodorod va xlor molekulalarida atomlar
orasidagi bog`lanish qaysi energetik
pog`onachadagi elektronlar hisobiga bo`ladi?
A) 2s, 2p B) 1s, 2p C) 1s, 3p D) 2s, 3p
10. Ammoniy temir(III) achchiqtosh
(NH4)Fe(SO4)2• 12H2O tarkibidagi qaysi
elementlar atomi donor vazifasini bajaradi?
1) vodorod; 2) kislorod; 3) azot;
4) temir; 5) oltingugurt
A) 1,2 B) 2,3 C) 3,4 D) 4,5
11. Quyidagi kaliy-alyuminiyli achchiqtosh
KAl(SO4)2 •12H2O tarkibidagi qaysi bog`ning
ionli darajasi yuqoriroq?
A) kaliy-alyuminiy
B) kaliy-oltingugurt
C) alyuminiy-oltingugurt D) kaliy-kislorod
2. Uglerod sulfid (CS2) molekulasidagi
bog`lovchi elektron juftlar qaysi atom tomon
siljigan bo`ladi?
A) qisman oltingugurt atomi tomon
B) ikki atomning teng o`rtasida
C) qismai uglerod atomi tomon
D) uglerod atomi tomon ko`proq
3. II davr elementlarining qaysi guruhlarida
joylashgan bosh guruhcha elementlarining
birikmalari elektron donorlik xususiyatiga ega
bo`lishi mumkin?
A) 1,3,5
B) 2, 4, 6
C) 2,5,7
D) 5,6,7
12. Ionlar orasida NH4+, H3O+ lar mavjud, lekin
CH5+ bo`la olmasligi sababini aniqlang.
A) uglerod besh valentli bo`la olmaydi
B) uglerod o`z birikmalarida tetraedr tuzilishga ega
C) uglerodning qo`zg`algan holatida
taqsimlanmagan elektron juftlar yo`q, unda
erkin elektron orbitallari ham yo`q
D) uglerod atomida d-pog`onacha yo`q
4. II davr elementlarining qaysi guruhlarida
joylashgan bosh guruhcha elementlarining
birikmalari elektron juftlar qabul qilib, akseptorlik
xususiyatiga ega bo`lishi mumkin? A)
1,2,4
B) 2,3,4
C) 3,4,5
D) 2,6,7
5. Ionli bog`lanish qaysi elementlar birikmasida
yaqqolroq bo`ladi?
A) 2-davr, III va IV guruh elementlarida
B) 3-davr, IV va V guruh elementlarida
C) 5-davr, VII va VIII guruh elementlarida
D) 2-davr, I va VII guruh elementlarida
13. Oddiy moddalarda kimyoviy bog`larning qaysi
turlari hosil bo`lishi mumkin? 1) ionli; 2) qutbsiz
kovalent;
3) qutbli kovalent;4) metall;
5) donor-akseptor;
6) vodorod
A) 1,2,6
B) 2,4,5
C) 2,4 D) 1,5,6
14. Alyuminiy oksidning molekulyar formulasini
6. Qaysi tuzda ion bog`lanish kuchli ifodalangan?
O=Al-O-Al=O ko`rinishida yozish mumkinmi?
A) osh tuzi
B) kaliy yodid
1)ozish mumkin, chunki undagi har bir atom
C) kaliy ftorid
D) seziy ftorid
valentligi ularga xos qiymatga ega; 2) mumkin,
chunki kislorod ham, alyuminiy ham σ- va π- bog``lar
hosil qilishi uchun tegishli miqdorda s- va p7. Quyidagi birikmalarni ulardagi bog` qutbliligi
orbitallarga ega; 3) yo`q alyuminiy va kislorod
ortib borishi tartibida joylashtirishing.
1) magniy oksid; 2) bor oksid; 3) uglerod (IV) oksid; 4) atomlarining nisbiy elektrmanfiyliklaridagi farq katta
bo`lgani sababli ular orasidagi kimyoviy bog` tabiati
azot (II) oksid; 5) vodorod oksid
ionli bo`ladi; 4) mumkin, chunki tozaligi juda yuqori
A) 4,3,5,2,1
B) 3,4,5,1,2
bo`lgan korund minerali (alyuminiy oksidning eng
C) 1,2,3,4,5
D) 5,4,3,2,1
qattiq holdagi kristallari) ning tarkibidagi atomlarning
mol nisbatlari n(Al):n(O)=2:3 ga teng; 5) yo`q,
8. Quyidagi gidridlar suv, natriy gidrid, vodorod
chunki bu moddaning kristall panjarasi tugunida
ftorid, kalsiy gidrid va metanda bog`lovchi
tarkibi murakkab bo`lgan kation [OAl4]n+ va [AlO6]manionlardan tashkil topgan
A) 1,2,3
B) 2,3,4
C) 2,4
D) 3,5
15. C-E bog`ning qutbliligi oshib borgan qatorni
4
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
20. Kimyoviy bog`ning uzunligi eng katta
bo`lgan molekulani ko`rsating.
A) kremniy ftorid
B) fosfor(V)ftorid
C) ftor oksid
D) yod(V) ftorid
tanlang.
A) karbonat angidrid, uglerod(IV) sulfid, to`rtxlorli
uglerod
B) uglerod tetraftorid, metan, is gazi
C) uglerod disulfid, uglerod(IV) oksid, uglerod
to`rtftorid
D) to`rtxlorli uglerod, is gazi, etan
16. Quyidagi hodisalarning qaysilarini vodorod
bog`lanish orqali tushuntirish mumkin?
A) Kalsiy vodorod bilan ta’sirlashib, kalsiy
gidrid hosil qiladi.
B) Xlorning vodorod bilan ta’sirlashuvi
natijasida zanjirli tuzilish hosil bo`ladi.
C) Suvning qaynash temperaturasi vodorod
sulfidiikidan yuqori.
D) C7H16 ning qaynash temperaturasi C3H8
nikidan yuqori.
21. Kovalent bog` tabiatli molekulalar qanday
xususiyatga ega bo`ladi?
A) suyuqlanish temperaturalari nast, bog`
energiyalari yuqori, suvda yomon eriydi
B) suyuqlanish va qaynash temperaturalari
yuqori, bog`lanish energiyalari yuqori, suvda.
yomon eriydi, issiqlik o`tkazuvchanligi yuqori
C) suyuqlanish va qaynash temperaturalari
past, bog`lanish energiyalari past, suvda
eruvchanligi yaxshi
D) suyulanish va qaynash temperaturalari past,
bog`layaish energiyalari yuqori, qutbsiz
erituvchilardagi eruvchanligi yomon
17. Quyidagi YBr - XJ - ZF shartli belgilar bilan
ifodalangan elementlar galogenidlarida ion
bog`lanish mustahkamligi ortib borish tartibida
joylashtirilgan. Shu asosda X, Y, Z elementlarini
ionlanish energiyasi ortib borish tartibida
joylashtiring.
A)X-Y-Z B) Y-X-Z
C) Y-Z-X
D) Z-X-Y
22. Qutbsiz kovalent bog`ga ega bo`lgan
molekulalardan tashkil topgan moddalarga
qaysi xususiyat xarakterli?
A) yuqori temperaturada qaynaydi
B) past temperaturada qaynaydi
C) yuqori temperaturada suyuqlanadi
D) elektr tokini yaxshi o`tkazadi
23. Kovalent bog`lar hisobiga tuzilgan
molekulali moddalarning xususiyatlari qaysi
javoblarda to`g`ri ko`rsatilgan?
1) molekulyar massalari nisbatan yuqori;
2) suyuqlanish temperaturasi nisbatan past;
3) suvdagi eruvchanligi yaxshi; 4) organik
erituvchilardagi eruvchanligi yaxshi;
5) molekulalardagi bog`larning to`yinuvchan
bo`lmasligi; 6) molekulalardagi bog`larning
yunaluvchan bo`lishligi.
A) 1,3,5
B) 2,4,6
C) 1,4,6
D) 2,5,6
18. Y
→Y
bog`lanishdagi bog` qutbliligi
Y atomning davriy sistemadagi holati bilan
qanday vaziyatda bo`ladi? 1) Y element holati
o`ng tomon siljishi bilan qutblilik ortib boradi;
1) Y element holati yuqoridan pastga tushganda,
qutblilik ortib boradi; 3) guruhda element holati
yuqoridan pastga tushganda, qutblilik ortib boradi;
4) guruhda element holati pastdan yuqoriga
o`tganda, qutblilik ortib boradi.
A) 2,3
B) 1,2
C) 2,4
D) 1,4
19. Kimyoviy bog`ning uzunligi kattaroq bo`lgan
molekulani ko`rsating.
A)brom B)vodorod yodid C)yod D)kislorod
24. Qaysi qatordagi birikmalar kimyoviy
bog`lanishning zaiflashib borish tartibida
joylashtirishilgan?
A) vodorod yodid, vodorod ftorid, vodorod xlorid,
vodorod bromid
B) vodorod xlorid, vodorod yodid, vodorod
bromid, vodorod ftorid
C) vodorod ftorid, vodorod xlorid, vodorod
bromid, vodorod yodid
D) vodorod bromid, vodorod ftorid, vodorod
yodid, vodorod xlorid
5
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
25. Qanday qattiq moddalarda, ular suyuqlanma
holatiga o`tganda, elektr tokini o`tkazish xususiyati
paydo bo`ladi?
1) kaliy nitrat; 2) germaniy; 3) natriy xlorid;
4) natriy gidroksid; 5) oltingugurt; 6) kaliy
gidrid; 7) natriy oksid.
A) 1,2,3,4,6 B) 1,2,3,5,7
C) 1,3,4,5,6 D) 1,3,4,6,7
A) 1,2,3
B) 1,2,4
C) 1,3,4
D) 1,2,3,4
33. Quyidagi moddalarni bog`lanish energnyasi
ortib borish tartibida joylashtirishing.
1) azot; 2) vodorod; 3) kislorod; 4) xlor A)
1,2,4,3
B) 1,3,2,4
C) 1,2,3,4
D) 4,2,3,1
34. Qaysi xususiyatlar ion bog`lanishli moddalar
uchun xos?
1) qaynash va suyuqlanish temperaturalari
yuqori;
2) qutblangan erituvchilarda oson ionlanadi;
3) eritmalari va suyuqlanmalari elektr tokini
yaxshi o`tkazadi; 4) termik beqaror; 5) qattiq
holatda elektr tokini o`tkazmaydi
A) 1,2,3,5
B) 2,3,4,5
C) 1,2,4,5
D) 1,3,4,5
26. Quyidagi fizik xossalarga ega bo`lgan
moddalar qanday turdagi kimyoviy bog`ga ega
bo`ladi? (Qattiq ko`pchiliklari yuqori zichlikka va
yuqori suyuqlanish temperaturasiga ega; elektr
tokini o`tkazadi).
A) metalli
B) kovalent
C) ion D) vodorod
27. Qaysi kimyoviy bog`lanish to`yinuvchanlik
xossasiga ega emas?
1) qutbsiz kovalent; 2) qutbli kovalent; 3) ion;
4) donor-akseptor; 5) metall
A) 3,5
B) 1,2
C) 3,4
D) 5
35. Qaysi molekulada kimyoviy bog`ning
uzunligi eng kichik bo`ladi?
A) NBr3
B) J2
C) Cl3N
D) NH3
28. Qutbliligi katta bo`lgan bog`ni ko`rsating.
A) H-Cl
B) H-Br
C) H-I
D) H-O
36. Kovalent bog`ning qutbiyligi kamayib
boradigan qatorni ko`rsating.
A) arsin, ammiak, fosfin
B) vodorod bromid, vodorod xlorid, vodorod
yodid
C) ammiak, fosfin, arsin
D) selen(IV)oksid, tellur(IV)oksid,
oltingugurt(IV) oksid
29. Qutbliligi eng kichik bo`lgan bog`ni
ko`rsating.
A) H-S
B) K-S
C) S-O
D) C- S
30. Qaysi bog` eng kuchsiz?
A) vodorod
B) qutbli kovalent
C) qutbsiz kovalent
D) ion
37. Bog`lanishning ionlilik darajasi ortib
boradigan qatorni tanlang.
A) B-Cl, Na-Cl, Ca-Cl, Be-Cl
B) B-Cl, Be-Cl, Ca-Cl, Na-Cl
C) B-Cl, Be-Cl, Na-Cl, Ca-Cl
D) Na-Cl, Ca-Cl, B-Cl, Be-Cl
31. Molekulasi qutbsiz kovalent bog`lanishli
moddalar uchun xos bo`lgan xossalarni
aniqlang.
1) molekulasi qutbsiz, 2) qutbli erituvchilarda
ionlanadi; 3) qaynash va suyuqlanish
temperaturalari yuqori bo`ladi; 4) qaynash va
suyuqlanish temperaturalari past bo`ladi; 5)
qutbli erituvchilarda ionlanmaydi
A) 1,2,3
B) 1,3,4
C) 1,4,5
D) 2,3,4
38. Qaysi sababga ko`ra vodorod oksidning
qaynash temperaturasi kislorod guruhchasidagi
bo`shqa elementlar oksidlarining qaynash
temperaturasidan yuqori bo`ladi?
A) kislorod atomida d-orbitallar yo`q bo`lishi
tufaili
B) kislorodning elektrmanfniligi eng yuqori
bo`lganligi sababli
C) suv molekulalari orasida vodorod bog`
mavjudligi sababli
D) suvning molekulyar massasya juda kichikligi
tufayli
32. Molekulasi qutbli kovalent bog`lanishli
moddalar uchun xos bo`lgan xossalarni
aniqlang?
1) molekulasi qutbli; 2) qaynash va suyuqlanish
temperaturalari qutbsiz kovalent bog`lanishli
moddalarnikidan past; 3) qutbli erituvchilarda ion
bog`lanishli moddalarga aylanadi; 4) qaynash va
suyuqlanish temperaturalari qutbsiz
moddalarinkidan yuqori
6
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
39. Benzolda eriydigan kumush tuzini aniqlang.
A) AgNO3 B) AgBr C) AgCl D) AgJ
48. Qaysi moddalar molekulalari orasida vodorod
bog` hosil bo`ladi? 1) etanol; 2) vodorod oksid ; 3)
fosfin; 4) sirka kislota; 5) nitrometan.
40. Alyuminiy ftorid va alyuminiy bromidlar
qaynash temperaturalarining tegishli ketmaketlikda (1270oC va 265°C) gi farqini
tushuntiradigan javobni tanlang.
A) alyuminiy bromid bug holatida, ham dimer
holatida. bo`ladi, ftoridi esa moyomer bo`ladi
B) alyuminiy bromidiiig molyar massasi
alyuminiy ftoridiikidan katta
C) alyuminiy ftorid qattiq holatda dimer bo`lsa,
bromid unday emas
D) alyuminiy ftoridda ion bog bo`ladi bromidda esa
bog qutbli kovalent xususiyatga ega
A) 1,2,5
B) 1,2,4
C) 2,3,4
D) 2,4,5
49. Qutbsiz kovalent bog`lanishli molekulalar
qatorini aniqlang.
1) ammiak 2) fosfin; 3) azot(III) xlorid;
4) uglerod(IV)sulfid; 5) oltingugurt(IV)oksid.
A) 1,2
B) 1,5
C) 3,4
D) 4,5
50. A, D, E va L elementlarining tartib
raqamlari 6, 9, 10 va 19. Qaysi elementlar
juftligi ion bog`lanishli birikma hosil qilishini
aniqlang.
A) A va L B) A va E C) D va L D) D va E
41. Kovalent bog`ning qutbliligi kamayib
boradigan qatorni ko`rsating.
A) PH3, PCl3, PF3 B) H2O, H2S, HF
C) HCl, HJ, HBr D) CO2, CCl4, CBr4
51. Qaysi elementlar juftligi kuchsiz qutbli
kovalent bog`lanishli birikma hosil qila oladi?
1) kislorod va kislorod; 2) vodorod va uglerod;
3) xlor va brom; 4) seziy va ftor; 5) kaliy va xlor;
6) seziy va xlor.
A) 1,2,3
B) 1,3,5
C) 2,4,6
D) 4,5,6
42. Kimyoviy bog`ning uzunligi qaysi
molekulada eng katta qiymatga ega.
A) HCl
B) VF5
C) WF6
D) SF6
52. Ionli birikma hosil qila oladigan elementlar
juftligini aniqlang:
1) 1s22s2 2p63s1; 2) 1s2 2s2 2p5; 3) 1s2 2s2 2p2;
4) 1s2 2s2 2p3; 5) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p5
A) 1 va 2, 1 va 5
B) 2 va 3, 4 va 5
C) 1 va 5, 2 va 5
D) 3 va 4, 2 va 4
43. Qaysi modda molekulasining bog`lanishi
mustahkam?
A) vodorod B) xlor C) azot
D) kislorod
44. Ammoniy xloridda qanday turdagi bog`lar
mavjud?
A) 3 ta kovalent va 2 ta ion
B) 4 ta kovalent va 1 ta ion
C) 4 ta ion va 1 ta kovalent
D) 5 ta kovalent
53. Elementlarning nisbiy elektromanfiylik
qiymatlari berilgan:
[χ(F)=4,0;χ(Cs)=0,86;χ(P)=2,l;χ(As)=2,0]. Ionli
bog`lanish qaysi elementlar juftligida vujudga
kelishini aniqlang.
A) ftor va oltingugurt
B) ftor va mishyak
C) seziy va mishyak
D) ftor va seziy
45. Qutbsiz kovalent bog`ga ega bo`lgan
birikmalarni ko`rsating.
1) metan; 2) oltingugurt(VI) oksid; 3) natriy ftorid; 4)
vodorod; 5) vodorod xlorid; 6) kislorod;
7) ammiak; 8) brom; 9) ammoniy oksid.
A) 4,6,8
B) 1,4,6
C) 3,8,9
D) 2,5,6
54. Qaysi elementlar birikishidan ionli
xususiyati eng yuqori bo`lgan birikma hosil
bo`ladi?
A) ...6s1 + ...5p3
B) ...6s1 + ...2p5
C) ...3p2 + ...3p3
D) ...2s1 + ...5p5
46. Qaysi molekulalarda atomlar qutbli kovalent
bog` vositasida bog`langan?
1) vodorod oksid ; 2) azot; 3) vodorod xlorid;
4) kaliy bromid; 5) ammiak 6) ftor.
A) 1,3,5
B) 2,4,6
C) 1,3,4
D) 2,5,6
55. A, D, E, L va X elementlarining tartib
raqamlari mos ravishda 2, 6, 8, 9 va 11. Shu
elementlar birikmalari orasida qutbli kovalent
bog`lanishga ega bo`lgan moddalar qatorini
aniqlang.
A) AX, AY
B) DE2, EL2
C) AL, A2E
D) LX, X2E
47. Azot molekulasida atomlar o`zaro necha juft
elektron vositasida bog`langan?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
7
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
56. Faqat ion bog`lanishli moddalar hosil qila
oladigan elementlar juftligi qatorini aniqlang.
1) kaliy; 2) uglerod;3) xlor; 4) ftor; 5) azot;
6) oltingugurt.
A) 1 va 3, 1 va 4
B) 3 va 4, 4 va 5
C) 5 va 6, 4 va 6
D) 6 va 3, 4 va 5
C) 1,3,6,7,9,10
D) 3,4,5,6,8,10
64. Molekulasida ion bog`lanish mavjud bo`lgan
oksidlarni ko`rsating.
1) xlop(V) oksid; 2) oltingugurt (IV) oksid;
3) xrom(III) oksid; 4) seziy oksid;
5) fosfor(V)oksid; 6) kalsiy oksid.
A) 1,5,6
B) 3,4,6
C) 1,2,3 D) 4,5,6
57. Qutbli kovalent bog`lanishga ega bo`lgan
moddalar qatorini aniqlang.
1) kaliy sulfid; 2) vodorod sulfid; 3) kislorod;
4) oltingugurt(IV) oksid; 5) vodorod xlorid;
6) natriy gidroksid; 7) suv.
A) 1,3,6,7
B) 2,4,5,7 C) 1,5,6,7
D) 3,4,5,6
65. Qaysi birikmalarda atomlar ion bog`lanish
orqali bog`langan?
1) ammiak 2) karbonat angidrid; 3) seziy ftorid;
4) natriy xlorid; 5) vodorod sulfid; 6) uglerod (IV)
sulfid; 7) kaliy bromid.
A) 1,2,4
B) 2,4,6
C) 3,4,7
D) 4,5,6
58. Ion bog`lanishga ega bo`lgan va jami
elektronlarining yig`indisi 30 bo`lgan moddani
aniqlang.
A) kremniy(IV)oksid
B) kaliy oksid
C) magniy ftorid
D) natriy xlorid
66. Na[Al(OH)4] molekulasida qaysi turdagi
bog`lar mavjud?
1) kovalent; 2) qutbli kovalent; 3) donorakseptor; 4) ion; 5) metall; 6) vodorod.
A) 1,3,4
B) 2,3,4
C) 2,4,6
D) 2,3,5
59. Qutbli kovalent bog`lanishli va jami
elektronlari yig`indisi 40 va 42 bo`lgan
moddalar qatorini aniqlang.
1) AlF3; 2) Cl2O; 3) N2O3; 4) Fe(OH)2; 5) SO3
A) 1,3
B) 2,3
C) 3, 5
D) 5,2
67. Quyidagi bog`larning qaysi biri vodorod sulfid
molekulasidagi kimyoviy bog`ga taalluqli?
A) ion
B) qutbsiz kovalent
C) qutbli kovalent
D) metall
60. Belgilari A, B, C va D bo`lgan elementlarning
tartib raqamlari 6, 9, 10 va 11 ga teng. Qaysi
elementlar juftligi o`zaro ion bog` tabiatli modda
hosil qiladi?
A) D va B B) C va A C) A va B D) C va B
68. Ion bog`lanishli birikma hosil qiluvchi
kimyoviy elementlar juftligini aniqlang? 1)
1s22s22p63s1; 2) 1s22s22p3; 3) 1s22s22p5; 4)
1s22s22p6; 5) 1s22s22p63s23p3
A) 1 va 3
B) 2 va 3
C) 3 va 4
D) 4 va 5
61. Belgilari X, Y, Z va D bo`lgan elementlar
69. 1) kaliy ftorid; 2) bariy xlorid; 3) oltingugurt;
berilgan, ularning tartib raqamlari 2, 6, 8 va 10. Shu
elementlardan qaysi juftlik qutbli kovalent
4) yod; 5) kremniy karbiddagi kimyoviy
bog`lanishli modda hosil qiladi?
bog`lanish turi qanday?
A) X va D B) Y va Z C) D va Y D) X va Z
A) 1,2-ion; 3,4 donor-akseptor, 5-qutbsiz
kovalent
62. Vodorod bog`lanish qaysi moddalar
B) 1,2 va 5-ion; 3,4-kovalent
ishtirokida sodir bo`ladi?
C) 1,2-metall; 3,4-kovalent; 5-ion
1) geksan; 2) siklogeksan; 3) glitserin; 4) propan;
D) 1,2-ion; 3,4 qutbsiz kovalent; 5-qutbli
6) benzol; 6) etilbenzol; 7) etilenglikolk
kovalent
8) benzin; 9) vodorod oksid; 10) chumoli kislota. A)
1,3,4,8
B) 2,3,5,9
C) 1,4,6,9
D) 3,7,9,10
70. Atomlari orasida bir xil turdagi bog`lanishga
ega bo`lgan molekulalarni tanlang.
63. Vodorod bog` hosil qiluvchi molekuladagi
1) NCl3; 2) NH4Cl; 3) ICl5; 4) PN3; 5) CO2;
vodorod bilan bog`langan elementlarni
6) C2H6
ko`rsating.
A) 1,3,4
B) 1,3,5
C) 2,3,5
D) 1,4,6
1) azot; 2) uglerod; 3) kislorod; 4) yod; 5) fosfor;
6) ftor; 7) xlor; 8) kremniy; 9) brom;
71. Tarkibi [SF6]2- bo`lgan ionda qaysi turdagi
10) oltingugurt.
bog`lanish bo`lishi mumkin?
A) 1,2,5,7,8,9
B) 2,4,5,7,9,10
A) qutbli kovalent
8
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
B) qutbli kovalent va donor-akseptor
C) donor-akseptor
D) bunday ion mavjud emas
5) gidroksoniy kationi; 6) uglerod(II) oksid;
7) azot(V)oksid
A)1,2,3,4
B)2,5,6,7
C)3,4,5,6
D)4,5,6
72. Qanday moddalar suvda eritilganda, donorakseptor bog` hosil bo`lishi mumkin?
1) karbonat angidrid; 2) ammiak 3) vodorod xlorid; 4)
bor ftorid ; 5) vodorod bromid;
6) oltingugurt(IV) oksid
A) 1,3,4,6 B) 1,3,5,6 C) 1,2,3,5 D) 2,3,4,5
79. Quyida keltirilgan zarrachalar orasidan
tarkibida donor-akseptor bog`lar soni ortib borish
qatorini toping.1) kaliy nitrat; 2) kaliy gidroksid;
3) azot(V) oksid;
4) 2,4,6-trinitrotoluol; 5) kaliy sulfat; 6) kaliy
perxlorat
A) 1,2,4
B) 4,5,6 C) 2,3,5 D) 1,3,4
73. Qaysi moddalar vodorod bog`lanish hosil
qilmaydi?
1) ammiak; 2) metanol; 3) vodorod ftorid;
4) glitsin;5) chumoli aldegid; 6) atseton;
7) glyukoza; 8) vodorod yodid
A) 1,3,5
B) 2,4,6 C) 5,6,8 D) 4,6,7
80. Quyida keltirilgan zarrachalar orasidan
tarkibida donor-akseptor bog`lar soni ortib
borish qatorini toping.
1) kaliy nitrat; 2) kaliy gidroksid; 3) azot(V)
oksid; 4) 2,4,6-trinitrotoluol; 5) kaliy sulfat;
6) kaliy perxlorat
A) 1,2,4 B) 4,5,6 C) 2,3,5
D) 1,3,4
74. Elektron konfiguratsiyalari keltirilgan qaysi
elementlar o`zlarining birikmalaridan birida donorakseptor bog`lanish hosil qilishi mumkin? 1) 1s2; 2)
1s1; 3) 1s22s22p2; 4) 1s22s22p3;
5) 1s22s1.
A) 1,5
B) 2,3
C) 2,4 D) 1,2
81. Ichki molekulyar vodorod bog`lanish hosil
qiladigan molekulalarni tanlang.
A) o-nitrofenol
B) sirka kislota
C) suv
D) etanol
75. Tarkibida donor-akseptor bog`i bo`lgan
molekula yoki zarrachalarni aniqlang.
1) NH4Fe(SO4 )2 2) FeCl3; 3) H3O+;4) CO;
5) Na[Al(OH)4); 6) HNO3;7) H2SO4 8) H2O;
9) K3PO4;10) CCl4.
A) 1,3,4,5,6
B) 3,4,6,8,10
C) 1,2,5,8,9
D) 5,6,7,9,10
82. Qaysi zarrachalarda donor-akseptor
bog`lanish mavjud?
1) gidroksoniy kationi; 2) ammiak 3) nitrat
kislota; 4) uglerod(IV) oksid; 5) uglerod(II)
oksid; 6) azot(I) oksid; 7) azot(III) oksid;
8) azot(IV) oksid
A)1,3,5,7
B)2,4,6,8
C)1,2,3,5
D)1,3,5
76. Qutbsiz kovalent bog`lanishli molekulalar
qatorini aniqlang.
A) kislorod, xlor, azot(III) xlorid, vodorod
B) xlor, suv, metan, ammiak
C) kislorod, xlor, ammiak vodorod
D) vodorod, azot, vodorod ftorid , ammiak
83. Vodorod bog`lanish hosil qiladigan
molekulalarni ko`rsating. 1) sirka aldegid;
2) benzol; 3)metanol; 4)suv; 5)etan; 6)etil spirt; 7)sirka
kislota; 8)atseton
A)1,3,4,6
B)1,2,3,6
C)2,3,5,7
D)3,4,6,7
84. Karbonat kislota molekulasida qanday
bog`lar mavjud?
A) qutbli kovalent
B) qutbli kovalent va qutbsiz kovalent
C) qutbli kovalent va ionli
D) qutbli kovalent va σ- bog`lar
77. Molekulasi qutbsiz kovalent bog`lanishga ega
bo`lgan moddalar qatorini aniqlang.
A) vodorod xlorid, xlor, vodorod, azot
B) osh tuzi, natriy gldroksid, xlor, vodorod
C) olmos, grafit, xlor, vodorod
D) olmos, xlor, vodorod xlorid,yod
85. Ion bog`lanishga ega bo`lgan oksidlarni
tanlang.
1) xlor(V)oksid ; 2) oltingugurt(VI) oksid;
3) xrom(III) oksid ; 4) seziy oksid ;
5) fosfor(V)oksid; 6) kalsiy oksid
A) 1,4,6
B) 2,4,6
C) 3,4,6
D) 4,5,6
78. Quyidagilardan qaysilarida donor-akseptor
bog`lanish mavjud?
1) sulfat kislota; 2) ammoniy xlorid; 3) karbonat
kislota anioni; 4) natriy ortofosfat;
9
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
86. Ionli bog`lanish hosil qiladigan elementlar
juftliklari berilgan qatorni aniqlang.
1) 1s22s22p63s1 2) 1s22s22p63s2
3) 1s22s22p63s23p6 4) 1s22s22p6
5) 1s22s22p63s23p5
A)1-5, 2-5
B)1-3, 1-4
C) 2-3, 4-5
D) 3-4, 1-3
3) oltingugurt(IV)oksid; 4) to`rtxlorli uglerod
A) 1,2
B) 2,3,4
C) 3,4
D) 1,4
94. Kimyoviy bog`lari qutbli, lekin molekulalari
qutbsiz bo`lgan molekulalarni tanlang.1)
kremniy(IV) oksid; 2) oltingugurt(IV) oksid;
3) uglerod(IV) sulfid; 4) uglerod(IV) oksid;
5) kislorod ftoridi; 6) azot(III) xlorid; 7) azot(III)
oksid; 8) fosfin; 9) oltingugurt(VI) oksid.
A) 3,5,7,8 B) 3,4,5,9 C) 1,4,6,9
D) 2,5,7,9
87. Molekula tarkibidagi atomlarning valentligi
bilan oksidlalish darajasi bir xil qiymatga ega
bo`lmagan moddalar soni nechta?
1) NH4NO3; 2) O2; 3) H2O; 4) CH2Cl2; 5) F2O;
6) CO; 7) NH3; 8) H3PO4 9) C6H12O6
A) 6
B) 5
C) 4
D) 7
95. Quyidagi moddalar orasidan qutbsiz
molekulalarni tanlang.
1) benzol; 2) metanol; 3) sirka kislota;
4) to`rtxlorli uglerod; 5) chumoli aldegid;
6) anilin; 7) 2,2-dimetilpropan; 8) fenol; 9) natriy
gidroksid; 10) bor ftorid
A) 1,3,6,9 B) 1,4,7,10 C) 2,5,7,8 D) 1,4,8,10
88. Qaysi s-metallar yuqoriroq darajada
kovalent gidridlar hosil qiladi?
1) Mg; 2) Ca; 3) Sr; 4) Ba; 5) Be
A) 2,3
B) 2,4
C) 1,4
D) 1,5
96. Kimyoviy bog`lari qutbli, lekin molekulalari
qutbsiz bo`lgan molekulalarni tanlang.
1) kremniy(IV) oksid; 2) oltingugurt(IV) oksid;
3) uglerod(IV) sulfid; 4) uglerod(IV) oksid;
5) kislorod ftoridi; 6) azot(III) xlorid; 7) azot(III)
oksid; 8) fosfin; 9) oltingugurt(VI) oksid.
A)3,5,7,8 B)3,4,5,9
C)1,4,6,9
D)2,5,7,9
89. Vodorod xlorid molekulasida qanday
kimyoviy bog` mavjud?
A) ion
B) koordinatsion
C) qutbli kovalent
D) qutbsiz kovalent
90. BeH2 gidridida qaysi turdagi bog`lanish
mavjud?
A) ion B) metall C) kovalent D) qutbli kovalent
97. Kimyoviy bog`lari qutbli, lekin shunday
bog`lardan tashkil topgan molekulalar qutbsiz
bo`lishining sababini qaysi holat to`g`ri
tushuntiradi?
A) molekuladagi bog`laraing qutblari vektori
orasidagi burchak nolga teng bo`lishi kerak
B) molekuladagi bog`larning qutblari vektori
past simmetriyaga ega bo`lishi kerak
C) molekuladagi qutbli bog`lar yo`nalishi
simmetriyasi yuqori darajada bo`lishi kerak
D) markazni atom bilan bog`langan atomlar
qutbining vektorlari yig`indisi maksimal
qiymatga ega bo`lishi karak
91. Kimyoviy bog`lari qutbli, lekin shunday
bog`lardan tashkil topgan molekulalar qutbsiz
bo`lishining sababini qaysi holat to`g`ri
tushuntiradi?
A) molekuladagi bog`laraing qutblari vektori
orasidagi burchak nolga teng bo`lishi kerak
B) molekuladagi bog`larning qutblari vektori past
simmetriyaga ega bo`lishi kerak
C) molekuladagi qutbli bog`lar yo`nalishi
simmetriyasi yuqori darajada bo`lishi kerak
D) markazni atom bilan bog`langan atomlar
qutbining vektorlari yig`indisi maksimal
qiymatga ega bo`lishi karak
92. Kimyoviy bog`lanish turi qutbli kovalent
bo`lgan, lekin molekulasi qutbsiz bo`lgan
moddani ko`rsating.
A) vodorod xlorid
B) suv
C) ammiak
D) uglerod (IV) oksid
98. Quyidagi moddalar orasidan qutbsiz
molekulalarni tanlang. 1) benzol; 2) metanol;
3) sirka kislota; 4) to`rtxlorli uglerod; 5) chumoli
aldegid; 6) anilin; 7) 2,2-dimetilpropan; 8) fenol;
9) natriy gidroksid; 10) bor ftorid A)
1,3,6,9
B) 1,4,7,10
C) 2,5,7,8
D) 1,4,8,10
93. Bog`lari qutbli, lekin molekulasi qutbsiz
bo`lgan molekulalarni toping.
1) karbonat angidrid; 2) is gazi;
99. Qutbsiz molekulalar joylashgan qatorni
aniqlang.
A) vodorod, xlor, azot(IV) oksid
10
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
B) metan, kremniy ftorid, oltingugurt(IV) oksid
C) uglerod(IV) oksid, uglerod(IV) sulfid, berilliy
xlorid
D) azot, uglerod(IV) sulfid, oltingugurt(IV) oksid
A) 1,3,4
B) 1,2,5 C) 2,4,5 D) 1,3,5
109. Kimyoviy bog`lar soni bir xil miqdorda
bo`lgan molekulalarni tanlang.
1) azot; 2) uglerod(IV)oksid; 3) ammiak
4) vodorod xlorid; 5) kaliy xlorat; 6) stronsiy
sulfat.
A) 1,3 B) 2,5
C) 3,4
D) 2,6
100. Qaysi birikmalarning molekulasi qutbsiz
tabiatga ega?
1) Cl2; 2) HCl; 3) H2 4) H2S; 5) H2O; 6) NH3;
7) CO2, 8) is gazi.
A) 1,2,8 B) 1,3,7 C) 2,5,6 D) 3,5,7
110. Fosfat kislota molekulasida kimyoviy
bog`lar soni nechta?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8
101. Qaysi molekula qutbli kovalent bog`lanishga ega
bo`lgan holda qutbsiz molekulaga misol bo`ladi?
A) azot B) suv C) ammiak D) uglerod (IV) xlorid
111. Quyida keltirilgan moddalarni qaysi
birining grafik formulasi to`g`ri tasvirlangan?
102. Kaliy xlorat molekulasida nechta kimyoviy
bog` mavjud?
A) 3
B) 6
C) 7
D) 9
103. Kaliy sulfat molekulasining grafik
formulasida nechta σ-bog` mavjud?
A) 2
B) 4
C) 5
D) 6
104. Alyuminiy oksid molekulasining grafik
formulasida nechta π-bog` mavjud?
A) 2
B) 5
C) 4
D) 6
105. Quyidagi moddalar grafik formulalarining
qaysilarida bir xil miqdorda kimyoviy bog`
mavjud? 1) bor xlorid; 2) alyuminiy sulfid;
3) magniy karbonat; 4) berilliy oksid; 5) kalsiy
gidroksid.
A) 2, 4 B) 2,3
C) 1,4
D) 3,5
A) 1,3
106. Qaysi juftdagi moddalarning grafik
formulalarida σ- va šœ‹- bog`lar soni bir xil
bo`ladi?
A) litiy gidroksid, vodorod bromid
B) magniy sulfit, bariy karbonat
C) alyuminiy oksid, kalsiy gidroksid
D) natriy sulfat, marganets (IV) oksid
B) 1,2
C) 3,5
D) 2,4
112. Grafik formulalardan qaysi biri natriy
digidrofosfatga tegishli?
107. Xromat kislotaning grafik formulasida
nechta oddiy va nechta qo`sh bog`lar mavjud?
A) 6 va 2
B) 5 va 1
C) 4 va 2
D) 6 va 1
108. Molekulasida bir xil miqdorda σ- va πbog`lar bo`lgan moddalarni ko`rsating.
1) natriy gidrosulfat; 2) malaxit; 3) bariy selenat; 4)
temir (II) gidroksonitrat: 5) kaliy karbonat.
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
D) 5
113. Digidroksoalyuminiy xlorid tarkibidagi
11
Javlonbek Sherqo‘ziyev
bog`lar sonini toping.
A) 6
B) 7
C) 5
+998 99 008 50 99
123. Digidroksoalyuminiy karbonat molekulasidagi
σ- va π -bog`lar sonini hisoblang.
D) 9
A) 13; 1
114. Ammoniy dixromat tarkibidagi σ- va πbog`lar sonini ko`rsating.
A) 12 va 4
C) 16 va 4
B) 12; 2
C) 14; 0
D) 10; 2
124. Mis kuporosidagi mis ionining
koordinatsion sonini toping.
A) 6
B) 4
C) 2
D) 5
B) 14 va 2
D) 14 va 6
125. Quyida keltirilgan reaksiyalarning
qaysilarida hosil bo`lgan mahsulotlarning
tarkibida bir xil miqdorda π-bog`lar mavjud
bo`ladi?
1) N2+H2 2) O2
3) CH4 + O2
4) H2
5) Cl2
6) NH3+O2
A) 1,3,5
B) 2,3,6
C)2,3,5
D) 3,5,6
115. Molekulasida bog`lanish soni maksimal
bo`lgan kislotalarni tanlang.
1) nitrat; 2) sulfat; 3) gipoxlorit; 4) ortofosfat;
5) perxlorat; 6) yodid; 7) gipobromit;8) vodorod xlorid
A) 4,6
B) 2,4
C) 2,4,5
D) 2,5,7
116. Kalsiyning fosfati, gidrofosfati va
digidrofosfati tarkibidagi σ- va π-bog`larning
umumiy sonlarini hisoblang.
A) 36 σ- va, 6 π- B) 36 σ- va 4 πC) 21 σ- va. 3 π- D) 35 σ- va 5 šœ‹-
126. Qaysi moddalar molekulasini hosil qilishda bir
xil miqdorda kimyoviy bog`lar mavjud bo`ladi? 1)
azot:; 2) uglerod(IV) oksid; 3) is gazi:
4) azot(II) oksid
A) 1,2
B) 1,4 C) 1,3 D) 2,4
117. Pirofosfat kislota molekulasidagi σ- va πbog`lar sonini ko`rsating.
A)13σ,1π
B)8σ,6π
C)12σ,27π
D)12σ,4π
127. Alyuminiy gidrofosfatning grafik
formulasidagi σ- va π-bog`lar sonini toping.
A) 21 va 3 B) 18 va 6 C) 15 va 9 D) 21 va 6
118. Molekulalarda π-bog``lar soni ortib
boradigan qatorni aniqlang.
A) etilen, karbonat angidrid, oltingugurt(VI) oksid
B) sulfat kislota, atsetilen, azot
C) ortofosfat kislota, xrom(VI) oksid, etilen
D) uglerod(IV) oksid, benzol, azot(IV) oksid
119. Molekulalarda π-bog``lar soni ortib
boradigan qatorni aniqlang.
A) etilen, karbonat angidrid, oltingugurt(VI) oksid
B) sulfat kislota, atsetilen, azot
C) ortofosfat kislota, xrom(VI) oksid, etilen
D) uglerod(IV) oksid, benzol, azot(IV) oksid
120. Alyuminiy gidrofosfatning grafik
formulasidagi jami bog`lar soni nechta?
A) 8 B)18
C) 22
D) 24
121. Magniy digidrofosfat molekulasidagi
kimyoviy bog`lar sonini ko`rsating.
A) 14
B) 16
C) 18
D) 12
122. Gidroksokalsiy perxlorat molekulasida qaysi
elementlar atomlari orasida bog`lanish mavjud?
1) Ca-O; 2) H-O; 3) Cl-O; 4) Ca-H; 5)H-Cl;
6)O-O; 7) Ca-Cl
A) 1,2,3
B) 2,3,4
C) 2,5,7
D) 1,5,6
12
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
131. Qaysi moddalar molekulyar kristall
panjaraga ega?
1) muz; 2) oltingugurt; 3) rubidiy yodid;
4) grafit; 5) piridin.
A) 1,2,4
B) 1,3,5
C) 2,4,5
D) 1,2,5
KRISTAL PANJARA
128. Moddalarning qaysilari molekulyar kristall
panjara hosil qiladi?
1) suv (muz) 2) titan(IV)oksid
3) alyuminiy 4) "quruq muz" 5) kaliy xlorid
6) etanol 7) natriy ishqor
A) 1,4,6 B) 1,5,7
C) 2,4,6
D) 1,2,6
132. Kremniy(IV)oksidning kristall panjarasi
qaysi turga kiradi?
A) atomli
B) molekulyar
C) ionli
D) metall
129. Kremniy(IV)oksidning kristall panjarasi
qaysi turkumga mansub?
A)atomli
B) molekulyar
C) ion
D) metall
133. Molekulyar kristall panjara tuzilishiga ega
bo`lgan moddalar qatorini aniqlang.
A) shakar, vodorod, kremniy
B) kremniy, alyuminiy, bor
C) olmos, grafit, uglerod
D) yod, muz, "kuru k muz"
130. Qaysi juftdagi elementlar o`zaro birikib,
ionli kristall panjara hosil qiladi?
A) vodorod va azot B) metallmaslar va kislorod
C) ishqoriy metall va kislorod
D) d-metallar va vodorod E) vodorod va kislorod
9. Qaysi moddalar molekulyar kristall panjara hosil
qiladi? 1) temir; 2) kaliy xlorid; 3) kislorod; 4)natriy;
5)muz; 6)natriy gidroksid; 7)mis(II)sulfat.
A) 1,6
B) 3,5
C) 2, 7
D) 4, 6
134. Ishqoriy metallarning gidridlari qanday
tuzilishli birikmalarga kiradi?
A) atom
B) ion C) amorf
D) metall
135. Molekulyar kristall panjara tuzilishiga ega
bo`lgan moddalar qatorini belgilang.
1) olmos; 2) grafit; 3) kremniy; 4) osh tuzi;
5) karbamid; 6) uglerod; 7) muz; 8) yod; 9) bor;
10) karbonat angidrid
A) 1,2,3,5
B) 4,5,6,8
C) 5,7,8,10
D) 3,5,9,10
127. Atom kristall panjara tuzilishiga ega
bo`lgan modda hosil qiladigan elementlar
guruhini aniqlang.
A)…2p5,…3p5
B)…2s1,…2p5
C)..2p2 ..3p2 D)…2p6,…3p6
136. Qaysi moddalar atomli kristall panjara
hosil qiladi?
1) uglerod (IV) oksid; 2) kaliy gidrid; 3) qizil
fosfor; 4) kremniy karbid; 5) karbin; 6)muz;
7) osh tuzi
A) 1 va 6
B) 2 va 7
C) 3 va 5 D) 3,4 va 5
128. Suyuqlanish harorati yuqori bo`lgan ion
kristall panjarali modda quyidagi qaysi
elementlar birikishidan hosil bo`ladi?
A) uglerod va xlor
B) uglerod va kislorod
C) uglerod va vodorod
D) ftor va natriy
129. Elektron formulasi qanday bo`lgan elementlar
juftligi molekulyar kristall panjarali modda hosil
qila oladi?
1) 1s22s1
2) 1s22s22p1
3) 1s22s22p3
2
2
2
2
2
6
4) 1s 2s 2p 5) 1s 2s 2p 6) 1s22s22p4
A) 1 va 3 B) 2 va 5 C) 3 va 5 D) 4 va 6
137. Tuzilishi molekulyar kristall panjaraga ega
bo`lgan birikmalardan iborat qatorni aniqlang.
1) yod; 2) muz; 3) qizil fosfor; 4) vodorod xlorid:
5) ammiak 6) xlor; 7) vodorod ftorid.
A)1,3,5,6
B)1,2,4,7
C)3,5,6,7
D)1,2,5,6
138. Atomli kristall panjara tuzilishiga ega bo`lgan
moddalar qatorini aniqlang.
A) Au,Ge,B
B) Ge,Ne,B
C) Si,Ge,B
D) O3,N2,C
130. Kristall panjaralari bir xil bo`lgan
moddalar keltirilgan qatorni ko`rsating.
A) litiy ftorid, natriy fosfat, ammiak
B) natriy sulfat, vodorod, vodorod sulfid
C) ammiak vodorod sulfid, vodorod
D) natriy fosfat, vodorod, kislorod
139. Elementlar juftliklaridan ionli kristal
panjarali tuzilishiga ega bo`lgan
moddalar qatorlarini aniqlang.
1) Na 2) K 3) Cl 4) I 5) Cs 6) F
13
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
6) NH3.
A) 3,5
B) 1,3
A) 1-3, 1-4, 2-3, 2-4, 5-3, 5-4, 5-6
B) 1-2, 2-3, 3-4, 4-5, 1-5, 2-5, 6-4
C) 6-4, 6-3, 6-5, 1-2, 2-3, 3-4
D) 2-5, 2-6, 2-1, 2-4, 4-3, 4-6,
C) 2,4
D) 3,6
148. Qaysi molekula va ionlar uchburchakli
piramida shakliga ega?
1) gidroksoniy kationi; 2) ammiak;
3) ammoniy ioni; 4) metan; 5) bor ftorid;
6) fosfin; 7) tetrafosfor
A) 2,5,6
B) 1,2,6
C) 4,5,6
D) 3,4,
140. Nomolekulyar tuzilishga ega bo`lgan
moddani ko`rsating.
A) suv
B) vodorod xlorid
C) metil spirt
D) temir sulfid
141. Quyida keltirilgan xususiyatlar qaysi turdagi
moddalar uchun xos bo`ladi? Suyuqlanish
temperaturasi past, suyuq holga o`tmasdan
bug`lanish (sublimatsiya xususiyati), mo`rt bo`lish,
elektr tokini o`tkazmaslik.
A) ion bog`li moddalar
B) molekulyar kristall panjarali moddalar
C) atom bog`lanishga ega bo`lgan moddalar
D) vodorod bog`lanishli moddalar
142. Atom kristall panjarali moddalar qanday
xususiyatlarga ega bo`ladi?
A) suvda to`liq eriydigan kristall moddalar
B) agregat holati suyuq bo`lib, suvda eriydigan
moddalar
C) kristall panjara tugunlarida molekulalar
joylashgal bo`lib, gazsimon holatda bo`ladi
D) oddiy sharoitda qattiq agregat holatga ega,
qiyin suyuqlanadi, suvda erimaydi
143. Gazsimon holatdan konsentirlangan
holatga o`tganda, quyidagilarning qaysi biri
molekulyar tuzilishini saqlab qoladi?
1) yod, 2) natriy; 3) uglerod; 4) osh tuzi;
5) benzol; 6) bor; 7) fosfor(V) xlorid
A) 1,5 B) 1,5,7 C) 1,3,6 D) 2,3,4
144. Quyidagi molekula va ionlardan
qaysilarining fazoviy tuzilishi chiziqli shaklda
bo`ladi?
1) NO3 - ; 2), BeCl2; 3) NH 4+ ; 4) SO2; 5) NH3.
A) 1,2 B) 2,4 C) 3,4
D) 3,5
145. Quyidagi molekula va ionlardan qaysilarining
fazoviy tuzilishi tetraedr shaklida bo`ladi ?
1) CH4 2) CO 32- ; 3) P2O5; 4) ZnCl2 5) SO 42A) 4,5 B) 2,3
C) 1,5
D) 2,3
146. Quyidagi molekula va ionlardan qaysilarining
fazoviy tuzilishi tetraedr shaklida bo‘ladi ?
A) C2H2 B) CCl4 C) CH4 D) NH3
147. Fazoviy tuzilishi tetraedr shaklida bo`lgan
molekula va ionlarni aniqlang.
1) NO
2) C2H2; 3) CH4; 4) BeCl2; 5) 4SO 2- ;
3
14
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
A) H2O
Gibridlanish
149. Uglerod (IV) oksidda uglerod atomi
1) sp-; 2) sp2-; 3) sp3-; gibridlanish holatida
bo`ladi, chunki 4) uglerod atomining hammasima
elektronlari kimyoviy bog`lanish hosil bo`lishida
ishtirok etadi;
5) uglerod atomining 2p-pog`onachasida ikkita
juftlashmagan elektron bor; 6) uglerod (IV)oksid
molekulasi chiziqli tuzilishga ega.
A) 1,5
B) 2,5
C) 3,4
D) 1,6
C) H2Se
D) H2S
156. Xlorit kislotadagi markaziy atomning
oksidlanish darajasini va gibridlanish xilini
aniqlang.
A) sp 3,+3 B)sp2,+3 C)sp,+2
D)sp3, +2
157. Karbonat kislota molekulasidagi uglerod
atomining gibridlanish turi va bog`larni hosil
qilishda qatnashgan orbitallar xillari va ular
sonini ko`rsating. Molekulada taqsimlanmagan
elektronlar (ular soni St) mavjudmi?
1) s-2; 2) s- 4; 3) p-2; 4) p-3; 5) sp2 - 3; 6) sp2 - 4;
7) sp3 - 4; 8) St = 3; 9) St = 4; 10) St = 6;
11) St.= 12.
A) sp3,2,3,5,6,9
B) sp2,2,4,5,7,11
C) sp2,2,4,6,9,10
D) sp2,1,3,6,7,11
150.Gibridlanish natijasida atomdagi orbitallarning
soni o`zgaradimi?
A) o`zgarmaydi
B) kamayadi
C) ko`payada
D) d-elementlar qatnashganda kamayadi
158. AlCl3 va NaClO4 tarkibidagi markaziy atomning
gibridlanish turini va ularning fazoviy
geometriyasini toping (AlCl3 dimer holida
bo`ladi).
2
1) sp ; 2) sp3; 3) tetraedr; 4) chiziqli 5) teng
tomonli uchburchak; 6) burchakli
A) 1,5 va 2,3
B) 1,4 va 2,4
C) 1,5 va 2,5
D) 1,5 va 2,4
151. Gibridlanish jarayonida keltirilgan
holatlarning qaysilari yuz berishi mumkin?
1) gibridlanish jarayonida s- va p-elektronlar ishtirok
etadi; 2) gibridlanish jarayonida faqat bor hosil
qilayotgan toq elektronlar qatnashadi;
3) gibridlanish jarayonida toq elektronlarga ega
bo`lgan s-, p-, d-va f- orbitallar ishtirok etishi
mumkin; 4) gibridlanish natijasida atomlar orasida
σ- va π-bog``lar hosil bo`ladi;
5) gibridlanishda juft elektronlari bo`lgan atom
orbitallar ham qatnashishi mumkin
A) 1,3 B) 3,5 C) 1,5 D) 2,4 E) 2,5
152. Kremniy (IV) oksidda bog`lar orasidagi burchak
kristall panjara va gibridlanish turi qanday?
A) 180°, molekulyar; sp
B) 120°, atomli, sp2
C) 109°28', atomli,'sp3
D) 109°28', molekulyar, sp3
153. [NO2]- va [NO3]- ionlari markaziy atomlarining
gibridlanish turini va fazoviy shaklini aniqlang.
2
1) sp ; 2) sp3; 3) burchakli; 4) teng tomonli
uchburchak; 5) uchburchakli piramida
A) 1,3 va 1,4
B) 2,3 va 2,4
C) 1,4 va 2,5
D) 2,5 va 2,4
154. Kaliy geksasianoferrat(III) tarkibidagi markaziy
ionning gibridlanish turi, oksidlanish darajasi,
koordinatsion sonini aniqlang.
A) sp3,+3,6
B) sp2,+2,7
C) sp, +2,5
B) NH3
D) sp3d2,+3;6
155. Qaysi molekuladagi valent bog`lanish
burchagining kattaligi 90° dan juda kam farq
qiladi?
15
159. Na2[Be(OH)4] birikmadagi berilliyning
gibridlanish holati, valentligi, oksidlanish
darajasi va koordinatsion sonini ko`rsating.
A) sp, 2, +2, 4
B) sp3, 4, +2, 4
C) sp2, 2, +4, 6
D) sp, 4, +2, 4
160. Tarkibida sp3-gibridlangan atomi bo`lgan
moddalarni ko`rsating.
1) metan; 2) ammiak
3) ammoniy ioni; 4) suv; 5) sulfit angidrid;
6) etilen; 7) bor ftorid; 8) berilliy xlorid.
A)1,2,3,4 B)1,2,4,6
C)4,6,7,8
D)3,4,7,8
161. Markaziy atomi sp2-gibridlangan holatda bo`lgan
zarrachalarni ko`rsating.
1)bor ftorid; 2)etan; 3)ammiak 4) etilen;
5) berilliy xlorid; 6) sulfat ioni; 7) suv.
A) 1,2
B) 1,3
C) 1,4
D) 5,7
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
162. Kremniy (IV)oksidda kremniy atomining
gibridlanish turi qanday bo`ladi?
A) sp
B) sp2
C) sp3
D) sd
4) uglerod(IV) oksid; 5) tetrafosfor; 6) etin;
7) uglerod(II) oksid
A) 2,4,6
B) 2,3,4,6
C) 2,4,6,7 D) 1,2,6
163. Karbinda C atomlarining gibridlanish turi
qanday bo`ladi?
A) sp B) sp2
C) sp3
D) sp3d
172. Quyida sanab o`tilgan moddalar orasidan sp2gibrid orbitalli atomi bo`lgan molekulalarni
toping.
1) kislorod; 2) oltingugurt(IV) oksid;
3) uglerod(II) oksid; 4) uglerod (IV) oksid;
5) etin; 6) etilen; 7) karbonat kislota anioni A)
1,3,6,7
B) 1,2,3,6
C) 2,3,6,7
D) 1,2,6,7
164. Gipoxlorit kislota, xlorat va perxlorat
ionlardagi markaziy atomlarning gibridlanish
holati qanday?
A) sp2,sp3,sp3
B) sp2,sp2,sp3
C) sp3,sp3,sp3
D) sp2,sp,sp2
173. Quyida keltirilgan moddalar molekulasida
sp3- gibridlangan atomlarga ega bo`lganlarini
toping.
1) uglerod (IV) oksid; 2) kremniy(IV) oksid;
3) uglerod (IV) sulfid; 4) tetrafosfor; 5) sulfit
kislota annoni; 6) permanganat kislota anioni;
7) bertolle tuzi anioni; 8) manganat kislota
annoni (MnO42-); 9) sulfat kislota anioni
A) 2,4,6,8,9
B) 2,4,6,7,8,9
C) 2,5,6,7,8,9
D) 1,3,4,6,7,9
165. Quyidagi molekulalarning gibridlanish
holati to`g`ri keltirilgan qatorni tanlang.
1) SO3; 2) COF2, 3) CS2; 4) SO2
A) sp2; sp2; sp; sp2 B) sp2; sp3; sp1; sp
C) sp2; sp2; sp2; sp2 D) sp3; sp; sp2; sp2
166. Quyidagi birikmalardagi oltingugurt atomining
gibridlanish holati to`g`ri keltirilgan qatorni
ko`rsating.
1) SO2; 2) SO3; 3) SF6; 4) SO32174. Ammoniy sianat va karbamid tarkibidagi
A) sp2; sp3; sp3d, sp2
B) sp; sp2; sp3d3; sp
3
2
3
2
3
2
2
3
2
2
uglerod, kislorod va azot atomlarining
C) sp ; sp ; sp d ; sp
D) sp ; sp ; sp d ; sp
gibridlanish turini va π-bog`lar sonini
2
aniqlang.
167. Qaysi birikmalarda sp -gibridlanish mavjud.
A) sp3, sp3, sp, sp va sp2, sp2, sp3, sp3
1) oltingugurt(IV)oksid; 2) ammiak
B) sp3, sp2, sp2, sp va sp3, sp2, sp2, sp
3) uglerod(IV)oksid; 4) eten; .5) nitrat kislota,
C) sp3, sp3, sp3, sp3 va sp, sp, sp, sp2
6) oltingugurt(IV)oksid
D) sp2, sp, sp3, sp2 va sp, sp2, sp2, sp3d
A) 1,2,3,4
B) 1,3,4,5
C) 2,3,4,5
D) 1,4,5,6
175. sp2-gibrid orbitallar ishtirokida hosil
bo`ladigan moddalar jumlasiga qaysi
168. [Cr(NH3)6]Cl3 birikmasidagi xrom atomida
birikmalar kiradi?
qanday gibridlanish turi mavjud?
3
2
2
3
3
A)
azot(III)
xlorid va bor xlorid
A) sp d
B) sp
C) sp
D) sp d
B) trimetilamin va trimetilbor
C) borat kislota va chumoli aldegid
169. Gipoxlorit kislotadagi xlor atomining
D) benzol va siklogeksan
gibridlanish turi qanday?
3
2
2
A) sp
B) sp
C) sp
D) dsp
176. Quyida berilgan birikmalardagi nodir gaz
2atomining gibridlanish holati to`g`ri keltirilgan
, H3BO3 zarrachalarda
170. NO3 - , SO4 2- , CO
3
qatorni tanlang.
markaziy atomlar qanday turda gibridlanadi?
1) Ba2[XeO6]; 2) XeOF2; 3) KrFg; 4) KrO2F2.
A) sp2, sp2, sp2, sp3
B) sp3, sp2, sp2, sp2
A)sp3, sp2, sp. sp3 B) sp2d, sp2d, sp3, sp
C) sp, sp2, sp3, sp3
D) sp2, sp3, sp2, sp2
C) sp3 sp2, sp, sp3 D) sp, sp2, sp3, sp3d2
171. Quyida keltirilgan moddalar orasidan spgibridlangan atomga ega bo`lganlarini toping.
1) etilen; 2) azot; 3) vodorod xlorid;
177. Quyidagi moddalar orasidan molekulasida sp2gibrid holatidagi element atomlari bo`lganlarni
ko`rsating.
1) propilen; 2) berilliy oksid ; 3) bor ftorid;
4) toluol;
5) butin; 6) alyuminiy xlorid;
16
Javlonbek Sherqo‘ziyev
7) ammiak 8) gidroksoniy ioni .
A)1,3,4,6 B)1,2,4,7
C)2,3,6,8
+998 99 008 50 99
186. Qaysi modda sp3 gibridlangan atom tutadi?
D)1,3,6,7
A) CH4, H2O, NH3
C) SiH4, CH4, C2H4
178. Ozon molekulasi hosil bo`lishida markaziy
kislorod atomining valent orbitali qanday
gibridlanadi?
A) sp
B) sp2
C) sp3 D) gibridlanmaydi
187. Suv molekulasida gibridlanish turi va
molekula shaklini toping.
A) sp, burchakli
B) sp3, tetraedr
3
C) sp , burchakli
D) sp2, trigonal piramida
179. [BH4]- ionida B atomining valentligi,
oksidlanish darajasi va gibridlanish turini
aniqlang.
A) 4; +3 va sp3 B) 3; +3 va sp2 C)
4; -3 va. sp3
D) 3; -3 va, sp
188. Quyida keltirilgan molekulalar ichidan sp2
gibridlanish holatida bo'lganlarini tanlang.
1) BF3; 2) CH≡CH; 3) CH2=CH2; 4) CH3-CH3;
5) CO2; 6) H2O
A) 1,3,4
B) 2,4 C) 1,5,6
D) 1,3
180. Quyida keltirilgan moddalar orasidan
markaziy atomning gibridlanish turi sp3
bo`lganlarini tanlang.
1) uglerod(IV)oksid; 2) kremniy(IV)oksid;
3) sulfit kislota; 4) ftor oksid; 5) chumoli
kislotadagi uglerod atomi; 6) ammiak 7) sulfit
angidrid; 8) suv
A) 1,4,6,8
B) 2,4,5,8
C) 2,4,6,8
D) 3,4,6,7
189. Quyida keltirilgan zarrachalar ichidan sp3
gibridlanish holatida bo'lganlarini tanlang.
1) metan; 2) ammiak; 3) ammoniy ioni; 4) suv;
5) sulfit angidrid; 6) etilen; 7) berilliy xlorid; 8) bor
ftorid
A) 1,2,3,4
B) 4,6,7,8
C) 1,2,4,6
D) 5,6,7,8
181. Quyidagi moddalarning qaysilarida
markaziy atomning gibridlanish turi sp3
bo`ladi?
1) bor ftorid; 2) gipoxlorit kislota;
3) uglerod(IV)oksid; 4) kremniy (IV)oksid;
5) bertole tuzi; 6) ammiak; 7) suv; 8) metilnitrat A)
1,4,5,6,7,8
B) 2,3,5.6,7,8
C) 2,5,6,7,8
D) 2,4,5,6,7,8
182. Quyidagi birikmalardan qaysi birida
markaziy atom sp3d-tipda gibridlangan?
A) BF3 B) NH3 C) PF5
D) SiH4
183. Pirit tarkibidagi oltingugurt atomlarining
gibridlanish turini aniqlang.
A) sp
B) sp2
C) sp3
D) spd
B) BCl3, NH3, pH3
D) H2O, H2S, BeF2
190. Butadiyen-1,3 (CH2=CH-CH=CH2)
molekulasidagi σ- va π- bog' hosil
qilishda ishtirok etgan orbitallar sonini
hisoblang.
1) s-6; 2) s-4; 3) p-2; 4) p-4; 5) sp-yo'q; 6) sp-8;
7) sp-4; 8) sp2-12; 9) sp2-9; 10) sp2-6; 11) sp2yo'q; 12) sp3-12 13) sp3-8; 14) sp3-4; 15) sp3-yo'q
A) 1,3,5,8,14
B) 1,4,5,8,15
C) 1,4,6,9,12
D) 2,3,7,10,13
(CH2=CH-CH-CH2)
191. Butadiyen-1,3
molekulasidagi gibrid orbitallar sonini
hisoblang.
A) 9 B) 10
C) 11
D) 12
192. Propan molekulasini hosil qilishda ishtirok etgan
s- va sp3−orbitallar sonini hisoblang.
A) 8; 3
B) 0; 12
C) 8; 12
D) 4; 8
184. Markaziy atomi sp-gibridlanish holatida
bo'lgan zarrachalarni ko'rsating.
1) PO4 3- ; 2) CO2; 3) H2O; 4) SO2; 5) BeCl2
A) 2, 3
B) 2, 5
C) 1,4 D) 3, 5
193. Propilen molekulasida (CH 2=CH-CH3) σbog'larni hosil qilishda qaysi orbitallardan,
nechtadan ishtirok etganligini toping.
1) s-4; 2) s-6; 3) p-yo'q; 4) p-2; 5) sp3-2; 6) sp3-4;
7) sp2-4; 8) sp2-6.
A) 2,3,6,8
B) 1,4,5,7 C) 4,6,8 D) 1,3,6,7
185. Quyidagi birikmada uglerod atomlari qanday
gibridlanish holatida ekaligini toping.
CH2=C=CH-CH3
A) faqat sp2
B) sp3 va sp2
3
2
C) sp , sp va sp
D) sp va sp2
194. Gibridlanishda atom orbitallari soni qanday
o'zgaradi?
A) o'zgarmaydi
B) ortadi
C) kamayadi
D) ortadi yoki kamayadi
17
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
204. sp3-gibridlangan orbitallari 12 ta bo'lgan
195. SiO2 va CO2 dagi markaziy atomning
gibridlanishi qandayligini toping.
A) sp
B) sp3 va sp
C) sp3
D) sp3 va sp2
modda(lar)ni ko'rsating.
A) HClO4
B) H2SO4
C) HClO4 va H3PO4
D) H3PO4
196. Ozon molekulasidagi markaziy atomning
gibridlanishini aniqlang.
A) sp3
B) sp2
C) sp D) gibridlanmaydi
205. H2O va H2Te molekulalari uchun qaysi
xususiyatlar umumiy?
1) markaziy atomning valentligi; 2) kovalent
bog'lanish turi; 3) markaziy atomning
gibridlanishi; 4) molekulaning fazoviy tuzilishi A)
1,3,4
B) 1,2,3,4
C) 1,3 D) 1,4
197. Uglerod allotropik shdkllari uchun qanday
gibridlanish xosligini toping.
1) olmos; 2) grafit; 3) karlain; 4) fullerin;
a) sp; b) sp2; c) sp3
A) 1-c, 2-b, 3-a, 4-b
B) 1-c, 2-c, 3-c, 4-c
C) 1-c, 2-b, 3-a, 4-a
D) 1-b, 2-b, 3-a, 4-b
206. Metilmetakrilat (CH2C(CH3)COOCH3)
molekulasidagi σ- bog'larni hosil qilishda nechta
orbital qatnashadi?
A) 30
B) 28
C) 34 D) 32
198. SF6 molekulasining shaklini aniqlang.
A) tetraedr
B) tekis kvadrat
C) oktaedr
D) kvadrat piramida
207. Sulfat kislota molekulasida σ- bog'larni
hosil qilishda nechta orbital qatnashadi?
A) 20
B) 12 C) 16 D) 14
199. Quyidagi birikmalar ichidan tekis kvadrat
shaklidagisini tanlang.
A) SF6 B) XeF4
C) ClF5 D) SF2
208. Oltingugurtli birikma tarkibida 2 ta σ- va 2 ta
π- bog' bo'lsa, oltingugurtning gibridlanishi qanday
bo'lishi mumkin?
A) sp3
B) bunday birikma mavjud emas
C) sp2
D) sp
+
200. NH3 va NH 4 ionlari uchun quyidagi
xususiyatlardan qaysilari umumiy emas?
1) markaziy atomning valentligi; 2) markaziy
atomning oksidlanish darajasi; 3) gibridlanish turi; 4)
zarrachaning fazoviy shakli
A) 1,2,3,4 B) 1,4 C) 2,3 D) 1,2,4
201. ClO-; ClO2 - ; ClO3 - ; ClO4 - ionlari uchun
quyidagi xususiyatlardan qaysi biri umumiy?
1) markaziy atomning gibridlanishi;
2) markaziy atomning ekvivalenti; 3) markaziy
atomning oksidlanish darajasi 4) zarrachaning
fazoviy shakli
A) 1,4
B) 2,3 C) 1 D) 1,3,4
201. CO2, SO2 va SiO2 uchun umumiy bo'lgan
xususiyatlarni ko'rsating.
1) markaziy atomning oksidlanish darajasi:
2) markaziy atomning valentligi;
3) zarrachaning fazoviy shakli:
4) markaziy atomning gibridlanishi
A) 1,2,3
B) 1,2,3,4
C) 2,4 D) 1,2
209. Fosforli birikma tarkibida 2 ta σ- va 1 ta πbog' bo'lsa, fosforning gibridlanishi qanday
bo'lishi mumkinligini toping.
A) sp3
B) bunday birikma mavjud emas
C) sp2
D) sp
210. Fosfat kislota molekulasida nechta orbital
borligini (a), nechta orbital bog' hosil qilishda ishtirok
etganligini (b), nechta gibrid orbital borligini (c),
nechta gibrid orbital bog' hosil qilishda ishtirok
etganligini (d), nechta orbital σ- bog' hosil qilishda
ishtirok etganligi (e), nechta gibrid orbital σ- bog'
hosil qilishda ishtirok etganligini (f) toping.
A) a-24; b-16; c-18; d-11; e-14; f-11
B) a-24; b-16; c-19: d-11; e-14; f-11
C) a-22; b-16; c-19; d-11; e-14; f-11
D) a-24; b-16; c-19: d-8; e-14; f-10
211. Xlorat kislota molekulasida nechta orbital
borligini (a), nechta orbital bog' hosil qilishda
ishtirok etganligini (b), nechta gibrid orbital borligini
(c), nechta gibrid orbital bog' hosil qilishda ishtirok
etganligini (d), nechta orbital σ- bog' hosil qilishda
ishtirok etganligi (e), nechta gibrid orbital a-bog' hosil
qilishda ishtirok etganligini (f) toping.
A) a-19; b-12; c-14: d-7; e-8; f-7
B) a-22; b-lŠˆ c-14; d-7; e-10: f-7
C) a-19; b-12; c-14; d-7; e-8; f-4
202. NH4 + va H3O+ ionlari uchun umumiy
bo'lgan xususiyatlarni ko'rsating.
1) markaziy atomning valentligi; 2) markaziy
atomning gibridlanishi; 3) ionning fazoviy
tuzilishi;
4) donor-akseptor bog'ining mavjudligi;
5) markaziy atomning oksidlanis'h darajasi
A) 1,2,4
B) 2,4 C) 1,3,4
D) 2,3,5
18
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
D) a-20; b-10: c-12; d-8; e-8; f-6
212. Pirofosfat kislota molekulasida nechta orbital
borligini (a), nechta orbital bog' hosil qilishda ishtirok
etganligini (b), nechta gibrid orbital borligini (c),
nechta gibrid orbital bog' hosil qilishda ishtirok
etganligini (d), nechta orbital σ- bog' hosil qilishda
ishtirok etganligi (e), nechta gibrid orbital σ-bog' hosil
qilishda ishtirok etganligini (f) toping.
A) a- 42; b- 24; c- 34; d- 20; e- 24; f - 20
B) a- 42; b- 24; c- 34; d- 24; e- 20; f - 20
C) a- 40; b- 28; c- 44; d- 20; e-18; f - 24
D) a-42; b-28; c-34; d-20; e-24; f-20
213. Pirofosfat kislota molekulasida nechta sp3-sp3
bog' borligini toping.
A)4
B)5
C)6
D) 7
19
Javlonbek Sherqo‘ziyev
+998 99 008 50 99
Mualliflik huquqi himoyalangan.
Muallif: Javlonbek Sherqo‘ziyev.
Kimyo fani mutaxasisi
Ma’lumot uchun:
Tel: +998 99 008 50 99
https://t.me/ChemistYupiterEduCentr
20
Download