Պ-1--37++15-51-33-34++

ՄՏՈՐՈՒ ՄՆԵՐԻ
ՀԵՏՔԵՐՈՎ
15
ԸՆԹԵՐՑՈՂԻՆ ՍՐՏԱՆՑ
Կյ անքու մ ու գրքու մ
Սկզբից մինչ և վերջ,
Դու սրբու թյ ու ն ես
Մարող հոգու ս մեջ...
Գիր-գրականու թյ ան սիրահար
Երգ-երաժշ տու թյ ան խել ագար
Սիրով Սանթոյ ան Պայ քար
16
Չգիտեմ՝ վերջու մ ինձ
անիծել ո՞ ւ են, թե՞ օրհնել ու :
ՏԻԳՐԱՆ ՄԵԾ
ԲԱՐԵՄԱՂԹԱՆՔ
Եր բ մ տք եր ի ս ծ անո թան աք ,
Գու ց ե ո ւ շ ացած հ աս կանաք ,
Որ չ եմ գո ր ծ ել ո չ մ ի հ անց անք ,
Գիր ն է ե ղել հ ո գո ւ ս ար ձ ագան ք :
Որ խո ս ք եր ի ս կար ժանանաք ՝
Չի հ ար ո ւ ցո ւ մ դա ի նձ զ արմամք ,
Քանի դե ռ կա պատի վ , հ ար գանք ,
Ընթե ր ցո ղի ն բ ար ի մ աղ թան ք :
Խոր հ ել ո վ Իմ ո ւ Քո կյ անք ի մ ասի ն ՝
Հաջ ո ր դ է ջ ը բ աց ենք մ ի աս ին ...
17 հոկտեմբերի, 1995
17
...Որովհետև Ես եմ, Ես եմ,
Ես եմ, իմ անու նն է Պայ քար,
և վախճանս՝ ՀԱՂԹԱՆԱԿ:
ԱՄԵՆՈՒ Ր ՊԱՅՔԱՐ
Ներ ս ո ւ մ ՝ պայ ք ար ,
Դր ս ո ւ մ ՝ պայ ք ար ,
Կյ ան ք ս ՝ պայ ք ար ,
Սի ր տս ՝ պայ ք ար ,
Վա՜ յ , ք եզ Պայ ք ար ...
21 հու նիսի, 1996
ՉՈՐՍ «Պ»
Պար ո ւ յ ր ի պես գալ արվ ու մ ես ,
Պար գևի պես շ նո ր հ վ ու մ ե ս ,
Պայ ք ար ի մ ե ջ բ ո ցկլ տո ւ մ ես ,
Պայ ծ առ մ նաս ՝ Ար ևի պես ...
4 սեպտեմբերի, 1996
18
ԻՆՁ՝ ՊԱՅՔԱՐԻՑ
Անվճ ար աքր ո ստիկ ո ս
Ա Պր ել ո վ պի տի կյ անք ը վ այ ե լ ել ,
Կ Ա ր դալ -գր ել ո վ հ ո գե պես սն վել ,
Հ Յ ո ւ ս ած ե ր գե ր ո վ ցավ եր ը բ ու ժել ,
Տ Ք ն ել ո վ առօր յ ա հ ո գս եր ը ք աշ ե լ ,
Հ Ա յ աշ ո ւ նչ տառեր ո վ ան ու ն ը նշ ել ,
Ա Ր վ ած գո ր ծ եր ո վ ՝ հ ավ եր ժ հ իշ վ ել :
29 նոյ եմբերի, 2014
Չի հոգնու մ նա, ով գնու մ է
շ ատհեռավոր հանդիպու մի:
ՊԱՐՈՒ ՅՐ ՍԵՎԱԿ
ՈՒ ՂԵՑՈՒ ՅՑ ՆՇԽԱՐ
Հի շ ո ղո ւ թյ ան վ երք ը
Եր բ ե ք չ ի բ ո ւ ժվ ո ւ մ ,
Հո գի ս գեր ո ղ եր գը՝
Ցավ ո տ է հ նչ ո ւ մ :
19
«55»
Ծագո ւ մ ո վ հ այ աս տանց ի ,
Բնար մ ատո վ ղար ս եց ի ,
Ծնո ւ նդո վ ե ր ևանցի ,
Հայ ի ո գո վ ապր ե ցի ...
Բնօր ենք ի ն ենթար կ վ ե ցի ,
Պար տք ս գո ր ծ ո վ մ ար եց ի ,
Ի փառս Աս տծ ո մ ո մ ե ր վ առե ցի ,
Մար դկո ւ թյ ան այ գո ւ ց վարդս ք աղ եցի :
Հո ւ ս ո հ եռավ ո ր ճամ փո վ ք այ լ եցի
Հավ ատի ն ս ր բ ո ր են ն վ ի րվե ցի ,
Համ առո ր են մ աք առե ցի
Համ ե ս տ՝ բ այ ց անշ ո ւ ք մն ացի ...
29 նոյ եմբերի, 1996
20
Ճշ մարտու թյ անը սիրահարված մարդը
կարիք չ ու նի բանաստեղծ կամ մեծ լ ինել ու :
Իր կողմից առանց որևէ ջանքի՝
նաթե՛ բանաստեղծ է, թե՛ մեծ:
ԺՅՈՒ Լ ՌԵՆԱՐ
ԿՅԱՆՔՈՒ Մ ԱՊՐԵԼՆ ԵՄ ՍԻՐՈՒ Մ1
Գու յ ներ ի մ եջ ՝ վ առն ե մ ս իրո ւ մ ,
Գար ն ան զ ար թո ն ք ն ե մ ս ի ր ու մ ,
Անհ ո գ մ անկ ո ւ թյ ո ւ նս եմ սիր ու մ ,
Գիժ ջ ահ ել ո ւ թյ ո ւ ն ս ե մ ս իրո ւ մ ,
Սի ր ո խե նթո ւ թյ ո ւ ն ն ե մ ս իրո ւ մ ,
Ծնո ղ ական դաս ն եմ ս ի ր ո ւ մ ,
Ընկե ր ո ւ թյ ան հ ի նն եմ ս ի րու մ ,
Ընտանի ք ի ջ եր մ ն եմ ս ի ր ո ւ մ ,
Հայ ո ց օ ջ ախի ծ ո ւ խն ե մ ս իրո ւ մ ,
Խմի չ ք նե ր ի ց ՝ թո ւ ն դն եմ սիր ու մ ,
Խոս ք եր ի մ ե ջ ճի շ տն ե մ ս իրո ւ մ ,
Թոռն եր ի ս բ ո ւ ր մ ո ւ նք ն ե մ սի րու մ ,
Ամեն ի ն չ ի լ ավ ն եմ ս ի ր ո ւ մ ,
Տեր ևաթափ աշ ո ւ նն ե մ ս ի ր ու մ ,
...Կյ անք ո ւ մ ապր ել ն եմ ս ի րու մ :
19 նոյ եմբերի, 1994
«Տաթևի » վ ան ք ո ւ մ ս ահ յ ան ագե տ, ե ր ջ ան կ ահ իշ ատակ
Շչ ո ր ս Բագր ատի Դավ թյ ան ի ո ւ Զան գե զ ո ւ ր ի կ ապի մ ի ավ ո ր մ ան ղ ե կ ավար Արտակ Ար շ ակ ի Ղահր ամ ան յ ան ի
ն ե ր կ այ ո ւ թյ ամ բ : Վար պե տ Համ ո Սահ յ ան ի հ որդո ր ո վ
ս տե ղ ծ վ ե ց
«Սի րո վ
սիրո
մ աս ի ն »
բ ան աս տե ղ ծ ու թյ ո ւ ն ը : Տե ՛ ս է ջ 287:
1
21
Ճշ մարտու թյ ու նը հաճախլ ինու մ է
այ նքան պարզ, որ դրան չ են հավատու մ:
ԼԵՎԱՆԴ
ՉԵՄ ՍԻՐԵԼ՝ ԱՏԵԼ ԵՄ
Եր բ ե ք չ եմ ս ի ր ե լ
Տր տն ջ ալ ո ւ դժգո հ ե լ ,
Բայ ց ար գել ք նե ր ը
Գի տակցաբ ար եմ հ աղ թահար ել :
Ձախո ր դ օր ե ր են ,
Պետք է մ աք առել ,
Չէ ՞ ո ր Պայ ք ար ն եմ ,
Պի տի պայ ք ար եմ ...
7 դեկտեմբերի, 1992
***
Ես անտար բ ե ր չ ե մ ,
Եվ ո չ է լ ՝ չ եզ ո ք ,
Դր ան ո ւ մ հ ամ ո զ վ ել
Ու նակ է ամ ե ն ո ք ,
Ով ո ւ նի գեթ
Մտած ել ակեր պ բ ար վ ոք
Ու Մար դո ւ ն ճան աչ ե լ ո ւ
Բնատո ւ ր շ ն ո ր ք :
27 փետրվարի, 1995
22
***
Եր բ ե ք չ եմ շ լ աց ել
Ու ր ի շ ի գահ ո վ
Ու չ եմ վ ար ակվ ե լ
Օտար ի շ ահ ո վ ,
Այ գի ս փո ր ե լ եմ
Սեփական բ ահ ո վ
Ու է ր նե կ գն ամ
Բնակ ան մ ահ ո վ ...
17 օգոստոսի, 1995
Անվիճել ի ճշ մարտու թյ ան հանդեպ
մենք սառն ենք՝ ինչ պես սառու յ ց,
իսկ մոլ որու թյ ու նը մեզ հաճախէ գրավու մ:
ԼԱՖՈՆՏԵՆ
ԴԻՄԱՑԱ... ՈՒ ԳՆԱՑԻ
Ամ են չ ար ի ն դի մ ացա,
Հո գո վ բ ար ի մ նացի :
Քար ք ար ո տ ճ ամ փա ան ցա,
Անվ անս գեր ի մ ն ացի :
Կյ ան ք ի ս օր եր ն անց ան ,
Շո ւ ր ջ ս մ ար դի կ զ ար մացան :
Եր ազ ներ ս չ ք աց ան ,
Հավ ատն ո ւ հ ո ւ յ ս ը չ վ երացան :
Մի տք ս գր չ ի ն հ անձ ն եց ի ,
Ինչ ո ւ զ ո ւ մ է ի ՝ գր եց ի :
Թեր ի բ ան չ թո ղե ցի ,
Անմ ն ացո ր դ... գն ացի :
23
18 հու նվարի, 1994
ԵՂԵԼ՝ ՉԵՄ ԵՂԵԼ...
Խենթ աղ ջ իկ ՝ գի ժ տղա
Ես խենթի պե ս չ եմ ս ի ր ել 2,
Այ լ ՝ խե նթի պես եմ գե ր ել :
Անվ անս վ այ ել պայ ք ար ել ՝
Իմ աս տալ ի ց կյ անք ե մ վ ար ել :
Ինձ հ ամ ար ճ ամ փա ե մ բ ացե լ ,
Մի շ տ նո ւ յ ն հ ո ւ նո վ է լ ը նթացել :
Նեղ ափե ր ի ց դո ւ ր ս չ ե մ ե կել ՝
Կյ ան ք ի ն հ ամ ը ն թաց եմ ք այ լ ե լ :
Մար դկան ց ց ավ ե ր ո վ վ շ տաց ել ,
Խո ս ք ո վ եմ ն ր ան ց կ ար եկց ել :
Ծնո ւ նդն եր ո վ է լ ո ւ ր ախաց ել ՝
Խնջ ո ւ յ ք ներ ո ւ մ զ վ ար ճաց ել :
Ընկե ր ո ւ թյ ան օ ջ ախնե ր ու մ
Թո ւ ն դ թամ ադա ե մ «ձ ևացել »:
Թեկո ւ զ գի ն ո վ ց ած վ ի ճ ակո ւ մ՝
Ոտք ո վ տո ւ ն եմ վ եր ադարձ ել :
Կյ ան ք ո ւ մ ե ր բ ե ք չ ե մ մ ու րաց ել ,
Եր բ օգն ել ե ն՝ չ եմ ո ւ ր աց ել :
Ոչ մ եկի մ ո տ չ ե մ ս տո ր ացե լ ,
Շահ ո ւ փո ղո վ չ ե մ կո ւ ր ացե լ :
Ես ամ ո լ ո ւ թյ ամ բ չ ե մ տառապել ,
«Դո ւ ն ո ր ի ց ե կ ե լ ե ս », խո ս ք ՝ Դևի , ե ր աժշ տո ւ թյ ո ւ ն ը
Ն. Գալ ան տե ր յ ան ի , ե ր գել ո վ :
2
24
Օտար ճր ագո վ չ ե մ լ ո ւ ս ավ որե լ :
Թե այ դպես հ անո ւ ն ի ն չ ի եմ վ արվ ել ՝
Անգամ չ գի տեմ , ե ր բ եմ եր դվե լ :
Ճի շ տ աս ել ո ւ ց չ եմ ամ աչ ե լ ,
Ձգտե լ ե մ մ ար դկ անց ճ անաչ ել :
Կեղծ ավ ո ր նե ր ի ց խո ւ ս ափե լ ,
Խո ս ք աս ել ո ւ ց՝ ձ ևե լ , չ ափե լ :
Հի մ ար նե ր ի ց չ ե մ նե ղացել ,
Խել ացի ն եր ի ց՝ մ ի շ տ ի մ աց ել :
Բթամ ի տն եր ի ց՝ զ ար մ ացել ,
Իս կ տհ աս նե ր ի ց ՝ հ ե ռո ւ մ նաց ել :
Ոչ մ եկի ն չ ե մ հ աճո յ ացել ,
Քծ նվ ել ո ւ ն ս եմ ացե լ :
Ու հ ո գե պես հ պար տացե լ ,
Պար զ ո ւ շ ի տակ եմ մ նացել :
Չար լ եզ վ ի ն չ եմ հ ավ ատաց ել ,
Ար հ ամ ար հ ել ո վ թք ե լ ե մ , հե ռաց ել :
Գլ խի ս գալ ի ք ը կ անխազ գաց ել ,
Խո չ ը նդո տնե ր ը ՝ ճար պի կ շ րջ անց ել :
Շատ-շ ատեր ն են ի ն ձ նախատել ,
Կեղծ խո ր հ ո ւ ր դներ ո վ մ ե ղադրել :
Մի շ տ նր անց եմ ք նն ադատե լ ,
Ով ք ե ր ճ նշ ո ւ մ ե ն գո ր ծ ադրել :
Լ կտի ներ ի ն չ եմ հ ան դո ւ րժել ,
Լ ր բ անո ց ներ չ ե մ նե ր խո ւ ժել :
Ար ժանի ն եր ի ն խր ատո վ բ ո ւ ժե լ ,
25
Վար ք ի ս հ ամ ար ե ր բ ե ք չ եմ տու ժել :
Մի շ տ ան աչ առ եմ եղ ել
Անար դար ո ւ թյ ան նկ ատմ ամ բ ,
Յո ւ ր օր ի նակ ծ առայ ել ՝
Ապր ե լ ո վ ազ նի վ անձ ամ բ :
Ջանացել եմ լ ի ն ել կայ ու ն
Իր ավ ի ճակնե ր ո ւ մ անկ այ ո ւ ն :
Ամ են ի ն կատմ ամ բ եղ ել զ գայ ո ւ ն ՝
Գի տակցե լ ո վ , ո ր գո ր ծ ն է մնայ ու ն :
Չեմ եղե լ եր բ եք ես կամ ակ ատար ,
Իս կ հ ո ժար ակամ ՝ ո ն ց ն ամ ակատար ,
Բար ի առի թն եր ո վ , թեկ ո ւ զ հպանց իկ ,
Խո ս ք եր ո վ ս ր տանց ն վ ի ր ել եմ բաց իկ :
Համ ար յ ա բ ո լ ո ր ի ն ե ղե լ ե մ ծ առա,
Ապր ո ւ ս տո վ հ ամ ես տ, բ այ ց հո գով աղա:
Քաջ զ գացել եմ , ո ր կ յ անք ը խաղ ա,
Ափս ո ս , չ ո ւ նե ցա ժառանգորդ տղա:
Դեռևս պատանի ՝ օտար ո ւ թյ ան մեջ ,
Զր կանք ն եր բ ազ ո ւ մ , բ արդու յ թնե ր
անվե րջ :
Որ պե ս զ ի չ կ ո ր չ եի խավ արո ւ թյ ան մեջ ՝
Հանո ւ ն կր թո ւ թյ ան ճգնեց ի մ ինչ վեր ջ :
Մի շ տ ք չ ո վ ե մ բ ավ ար ար վե լ ,
Ցո փ ապր ել ո ւ ց հ ր աժար վ ել :
Այ դ ամ ե նո վ ներ ք ո ւ ս տ այ րվե լ
Ու ի նք ն ամ փո փ դանդաղ մարվե լ :
26
Եր բ ե ք չ եմ ե ղել բ ախտախն դիր ,
Ի դե պ՝ շ անս եր եղե լ ե ն ը նտի ր :
Չո ւ ն եի նպատակ զ ո ւ տ շ ահ ախն դիր ,
Քան ազ ն վ ո ր են ապր ե լ ո ւ խնդի ր :
Չգի տեմ , ո ւ մ ի ց ե մ ժառանգել ՝
Օջ ախ ո ւ ը նտանի ք հ ար գել :
Ընկե ր ո ւ թյ ո ւ նը վ ե հ գնահ ատե լ ,
Իս կ թո ռներ ի ս ՝ առե ր ե ս պաշ տել :
Թեպե տ ք աղաք ո ւ մ եմ ծ նվե լ ,
Սակայ ն գյ ո ւ ղի բ ար ք ն եմ սիր ել :
Թղթի ց ո ւ գր չ ի ց առավ ել
Հո ղն ո ւ ծ առն ե մ փայ փայ ե լ :
Չեմ նստել ե րբե ք շ ալ ակն աշ խար հի
Ոչ է լ ՝ աշ խարհը շ ալ ակած տարել 3:
Մաք ր ել ո վ ք ար ե ր ը ն եղ ճանապարհ ի ,
Ար դար , տք նաջ ան ի մ բ ե ռն եմ տարե լ :
Գո ւ ց ե պի տակվ ե մ ի բ ր և հանգախոս ,
Համ ե նայ ն դեպս ՝ ո չ թե ս տախոս :
Հաճախ մ եղադր վ ել ե մ ո րպես ճ շ տախոս ,
Եվ թո ղ պատժվ ի անձ ը չ արախոս :
Եթե աս ե մ ՝ այ ս պես չ ի եղ ել ,
Բայ ց ո ՞ նց կ եղծ եմ , այ դպե ս է եղե լ :
Խո ն ար հ աբ ար ո ւ ծ ն կ աչ ո ք Պար ո ւ յ ր Սևակ ի
շ ի ր ի մ աք ար ի առջ և, նր ա լ ո ւ ս ապայ ծ առ հ իշ ատակի
ս ր բ ո ւ թյ ամ բ և հ ավ ե ր ժ ե ր ախտագի տո ւ թյ ամ բ : Նե ր ի ՛ ր
ի ն ձ Վար պե տ, հ ի աս ք ան չ ո ւ խո ր իմ աս տ ե րկ տո ղդ
պատշ աճ օ գտագոր ծ ե լ ո ւ հ ամ ար :
3
27
Մնո ւ մ է հ ավ ատալ , ո ր Մարդ է ե ղել ,
Պայ ք ար ը մ ի շ տ Ձեր կո ղք ի ն է եղե լ ...
15 հու լ իսի, 1994
ԵՐԱԶԱՆՄԱՆ
Բնո ւ թյ անս նմ ան ՝
Մի շ տ կռի վ է կյ անք ս ,
Էո ւ թյ ան ս պես ՝
Դեռ կայ ո ւ ն է ք աշ ս :
Խառն վ ած ք ի ս նմ ան ՝
Տենչ ո ւ մ է հ ո գի ս ,
Տար ի ներ ի բ եռը ՝
Դի զ վ ո ւ մ թի կո ւ նք ի ս :
Վար մ ո ւ ն ք ի ս նմ ան ՝
Տնք ո ւ մ է խի ղճս ,
Չար ի ն հ անդի մ ան՝
Ու ժգնո ւ մ ճ ի չ ս :
Խո ս ք եր ի ս ն մ ան ՝
Հո ւ զ վ ո ւ մ է մ ի տք ս ,
Եր գե ր ի ս պե ս ՝
Բո ր բ ո ք վ ո ւ մ կի ր ք ս :
Ազ նվ ո ւ թյ ան նմ ան ՝
Բացվ ել է լ ե զ ո ւ ս ,
Ջանք եր ի ս ար ժան՝
Դեռ ո ւ ն եմ ն ամ ո ւ ս :
Հո գս եր ի ս ն մ ան ՝
28
Հո գն ել է գանգս ,
Եր ազ անմ ան՝
Հո ս ո ւ մ է կյ անք ս :
Դառն ո ւ թյ ան նմ ան ՝
Փշ ո տ է կ յ ան ք ս ,
Պո ղպատի պե ս ՝
Ամ ո ւ ր է կամ ք ս :
Հւ ո յ զ եր ի ս նմ ան ՝
Բո ւ ժո ւ մ եմ վ եր ք ս ,
Վառ ար ևի պե ս ՝
Հր կի զ ո ղ խե լ ք ս :
Աշ խար հ ի նմ ան ՝
Մեծ է հ ավ ատք ս ,
Սո ւ ր է ն ետի պե ս ՝
Հեռահ ար մ ի տք ս :
Հո ւ յ ս եր ի ս նմ ան ՝
Կբ աց վ ի ճամ փաս ,
Հավ ք եր ի եր ամ ,
Բաղձ ալ ի եր ազ :
Ապր ե լ ո ւ նմ ան ՝
Զր նգո ւ ն է ձ այ ն ս ,
Հր եշ ի ն մ ան ՝
Ատո ւ մ ե մ մ ահ ս :
Ար մ ատի նմ ան ՝
Խո ր ն է ակո ւ նք ս ,
Սր բ ո ւ թյ անս պե ս ՝
29
Վեհ է բ ար ձ ո ւ նք ս :
Ամ ր ո ցի նմ ան ՝
Հաս տատ է դի ր ք ս ,
Բյ ո ւ ր եղ անմ ան ՝
Ջի նջ է ե ր կի նք ս :
Հո ւ ս ո ն մ ան ՝
Պաշ տո ւ մ եմ Լ ո ւ յ ս ը ,
Գեր վ ած ի պե ս ՝
Աղո թո ւ մ Հո ւ յ ս ը :
Խավ ար ի նմ ան ՝
Վանո ւ մ եմ վ ի շ տը ,
Ու խենթի պե ս ՝
Սի ր ո ւ մ եմ ճ ի շ տը :
Հեք ի աթանմ ան ՝
Մի շ տ բ աց է գի ր կս ,
Եր ազ անմ ան՝
Անավ ար տ գի ր ք ս ...
31 հոկտեմբերի, 1994
30
Վեճը ճշ մարտու թյ ան աղն է:
ՀՈՐԱՑԻՈ
ՅՈՒ ՐՕՐԻՆԱԿ ՃՇՄԱՐՏՈՒ ԹՅՈՒ Ն
Ես փո ք ր ո ւ թյ ո ւ ն եմ
Մեծ ո ւ թյ ան հ ան դեպ,
Ոչ նչ ո ւ թյ ո ւ ն ե մ ,
Բայ ց ՝ ազ նի վ , ի դեպ:
Ես մ ի կաթի լ ն ե մ
Մար դկո ւ թյ ան ծ ո վ ո ւ մ ,
Ժայ ռաբ ե կո ր ն ե մ
Լ եռն եր ի հ ո վ ո ւ մ :
Զո ւ լ ալ աղբ յ ո ւ ր ն ե մ
Անս պառ ակո ւ նք ի ,
Կայ ծ ակն ո ւ թո ւ ր ն եմ
Ամ պո տ ե ր կն ք ի :
Անթառամ ծ աղի կ ն եմ
Զո վ բ ո ւ ր աս տան ո ւ մ ,
Մի դալ ար ճյ ո ւ ղ ն ե մ
Շեն այ գես տանո ւ մ :
Մի փո ք ր ատառն ե մ
Հայ այ բ ո ւ բ ենո ւ մ ,
Սր բ ատաշ բ առն ե մ
Խո ս ք ի աշ խար հ ո ւ մ :
31
Լ ռի ն հ ն չ յ ո ւ նն եմ
Չք նաղ ք նար ի ,
Եր գապաշ տ շ նչ ո ւ մ ե մ ՝
Մի նչ հ ո գի ս մ ար ի :
Լ ո կ ակն թար թն ե մ
Դար ի պատմ ո ւ թյ ան ,
Անփայ լ աս տղն ե մ
Դառը ճշ մ ար տո ւ թյ ան :
Անմ ե ղ թռչ ո ւ նն եմ ,
Եղնի կն եմ ս ար ի ,
Ազ ատ ճախր ո ւ մ ե մ ՝
Առան ց դադար ի :
Ես այ ր վ ո ղ մ ո մ ն եմ
Հի նավ ո ւ ր ց վ ան ք ո ւ մ ,
Իմ Աս տծ ո ւ ց գո հ եմ
Խո ր հ ավ ատամ ք ո ւ մ :
Կայ ո ւ ն մ աս նի կ ն եմ
Տար աբ ախտ ազ գի ս ,
Բար ո ւ գալ ի ք ն ե մ ՝
Հո ւ շ ո ւ մ է հ ո գի ս :
Պար զ հ այ ել ի ն ե մ
Իր ակ ան կյ անք ի ,
Ար տացո լ ո ւ մ ը ՝
Անս աս ան կամ ք ի :
Ես հ ամ ն ո ւ բ ո ւ յ ր ն եմ
Սո ւ ր բ գեր դաս տանի ,
Ցանկ ալ ի հ յ ո ւ ր ն եմ ՝
Ու ր ք ամ ի ն տանի :
32
ԿԱՊ-ի կ ամ ո ւ ր ջ եմ
Կո ւ ռ ը ն կեր ո ւ թյ ան
Ու դեռ կ անգո ւ ն եմ ՝
Ըս տ ավ անդո ւ թյ ան :
Խենթ ո ւ խել առ եմ
Օտար ի ց ավ ո վ
Ու խի ս տ դաժան եմ
Թշ նամ ո ւ դավ ո վ :
Հո ւ յ ժ ի ր ատես ե մ
Խո ր դավ անանք ո վ ,
Ու մ ար դաս ե ր եմ
Խո ր ի ն հ ար գանք ո վ :
Ես ի մ օր ենք ն ե մ
Խել ահ աս , ճար տար ,
Քր տն ք ի ս բ ե ր ք ն եմ
Ձեռք եր ո վ ար դար :
Մի աս տի ճան ն եմ
Կյ ան ք ի ս ան դո ւ ղք ի ,
Առհ ավ ատչ յ ան ն եմ
Պայ ծ առ գալ ի ք ի :
Ես բ ո ւ յ ր ն ո ւ հ ո տն եմ
Անշ ե ջ կ ր ակ ի ,
Ու ջ ահ ակի ր ն եմ
Իմ աց յ ալ կյ անք ի :
Մամ ռակալ է ջ ն ե մ
Հո ւ շ ՝ տար ե գր ք ի ս ,
Ժամ անակ ի հ ևք ն եմ
Սո ւ ր բ խաչ ո վ խո ս ք ի ս :
33
17 օգոստոսի, 1995
ԺԱՄԱՆԱԿԻ ԳԻՆԸ
ՏԱՐԻՆԵՐՆ աննկ ատ անց ան ,
Հո ւ շ եր ս պատմ ո ւ թյ ո ւ ն դարձ ան ,
Հո գի ս ո ւ կյ անք ը շ ի կ ացան ՝
Կար ծ ես մ ի աձ ո ւ յ լ հ ո ւ շ ար ձ ան :
ԱՄԻՍՆԵՐԸ ջ ի նջ մ ան կո ւ թյ ան
Պատե ր ազ մ ի շ ո ւ ք ո վ ան ցան ,
Եր ազ ներ ս հ աղթո ւ թյ ան
Փո խար կվ եցի ն խնդո ւ թյ ան :
ՇԱԲԱԹՆԵՐԸ պատան ի ո ւ թյ ան
Ու անի մ աս տ խել առո ւ թյ ան ՝
Հի մ ք ը դր ի ն հ աս ո ւ ն ո ւ թյ ան
Նախաշ եմ ի ն ջ ահ ել ո ւ թյ ան :
ՕՐԵՐԸ ե ր ի տաս ար դո ւ թյ ան
Ար ար ո ւ մ ի կ ենս ագր ո ւ թյ ան ,
Խառն վ ած ք ի , բ նավ ո ր ո ւ թյ ան
Մաք առո ւ մ ի , լ ի նե լ ո ւ թյ ան :
ԺԱՄԵՐԸ ո ւ ս ո ւ մ նառո ւ թյ ան ,
Հր աշ ք նե ր ո վ եր ջ ան կո ւ թյ ան ,
Ճակատագր ի ս հ աջ ո ղ ո ւ թյ ան
Ու բ ախտավ ո ր ամ ո ւ ս նո ւ թյ ան :
ՎԱՅՐԿՅԱՆՆԵՐԸ ազ ն վ ո ւ թյ ան ,
34
Ընկե ր ո ւ թյ ան , մ տեր մ ո ւ թյ ան ,
Ամ ո ւ ր օ ջ ախի ջ ե ր մ ո ւ թյ ան ՝
Վեր ած վ ե ցի ն ս ր բ ո ւ թյ ան :
ԱԿՆԹԱՐԹԸ ի ր ո ղ ո ւ թյ ան
Չափանի շ ն է գո յ ո ւ թյ ան ,
Ար ժանի է ո ւ շ ադր ո ւ թյ ան
Գաղափար ը հ ավ ե ր ժո ւ թյ ան :
8 օգոստոսի, 1995
Կյ ան ք ո ւ մ , ամ են ի նչ ժամ ան ակ ն է
հ իշ ո ւ մ ,
Ցավ ո ւ դար դեր ը հ ե նց նա՛ է բու ժու մ :
Օրհ աս ակ ան պահ եր ի ն հ ո ւ շ ու մ ,
Ով չ հ աս կաց ավ ՝ հ են ց ն ա՛ է տու ժու մ :
13 մայ իսի, 1995
ԺԱՄԱՆԱԿԻՆ ՀԱՄԱՔԱՅԼ
Թե ժամ անակ ի հ ե տ չ ք այ լ ե ս ՝
Ամ են բ անի ց կո ւ շ ան աս :
Հակառակ ը ՝ մ ի շ տ կշ ահ ես ՝
Ապր ե լ ո վ պահ ի ն հ ամ ը ն թաց :
Թե ժամ անակ ի հ ե տ չ ք այ լ ե ս՝
Չար ած ի դ հ ամ ար կափս ո սաս ,
Ժամ անակ ի ց առաջ վ ազ ե ս ,
Հետո ս խալ ն եր դ կզ ղ ջ աս :
Թե ժամ անակ ի հ ե տ կ ատակե ս՝
Որ պե ս ար դյ ո ւ ն ք ՝ գո ւ ցե և տո ւ ժե ս ,
Բար ի խր ատի ս թե հ ե տևես ՝
Իմ աս տալ ի ց կյ անք ո վ կ ապր ես :
35
Ու ս տի , հ ավ ատացե ՛ ք վ երջ ապե ս
Խո ս ք ի ն մ ար դո ւ ի ր ատե ս :
Կենս ափո ր ձ ս է պար զ ապես
Ներ ք ո ւ ս տ հ ո ւ շ ո ւ մ ի ն ձ այ դպես ...
22 օգոստոսի, 2002
Եթե ասեմ ՝ բոց կլ ինի,
եթե չ ասեմ ՝ խոց կլ ինի:
ՊԱՐՈՒ ՅՐ ՍԵՎԱԿ
ՄԹՆՈԼՈՐՏՍ
Ու ր է լ տանի կյ անք ի ս ք ամին
Լ այ ն թևեր ո վ փո թո ր կո ւ ն ,
Թո ւ ն դ գեր վ ել ո վ հ ավ ատամ ք իս ՝
Մնաց ել եմ անկո տր ո ւ մ :
Կարկտահար ճան ապար հ իս
Մեր կ , անպաշ տպան մ նացի ,
Չո ւ ն ենալ ո վ ո ւ ժ թի կո ւ նք իս ՝
Ինք ն ահ աճո ք այ լ եց ի :
Ամպրոպածին եր կի ն ք ը ,
Քո ւ լ անե ր ո վ բ ազ մ աշ ե րտ,
Իբ ր և հ ո ւ յ զ եր ի ս տանի ք ը ՝
Մի աձ ո ւ լ վ եց հ ո գո ւ ս հ ետ:
Հողմաշ ու նչ տար ի ն եր ս
Սար ս ափազ դո ւ խո ցե լ ո վ ՝
Ար մ ատախի լ ար ի ն հ ո գի ս
Ակո ւ նք ս խո ր աց նել ո վ :
Մրրիկը շ առաչ աձ այ ն
Ազ դար ար եց եր կ ո ւ ն ք ս ,
36
Ար հ ավ ի ր ք ը աղե տցան
Խաթար եց ս ո ւ ր բ կնո ւ ն ք ս :
Անձրևախառն օր եր ս ՝
Մառախլ ապատ ծ ալ ք ե ր ո վ ,
Դառն ացր ի ն եր գն ո ւ գիրս
Մել ամ աղ ձ ո տ խո ս ք ե ր ո վ :
Կայ ծակասփյ ու ռ ալ ի ք ը
Դի պավ ս ր տի ս շ անթար գել ,
Մի այ ն Աս տծ ո նախատի ն ք ը
Ես կ ը նդո ւ ն եմ անար գե լ :
Հրաբու խը վ եր ք եր ի ս ,
Դժո խայ ի ն բ եկո ր նե ր ո վ ,
Տապանաք ար ն է «մ եղք ե րիս »՝
Սեպագր վ ած հ ո ւ շ եր ո վ :
Ձյ ու նափայ լ վ ար ս ե ր ս ,
Սո ճանմ ան ս աղար թախի տ,
Զար դար ե լ ե ն հ ո ւ զ աշ խարհ ս
Ու ալ ետանջ ս ի ր տս վ տիտ:
Չի ր մ ար մ ի ն ս արևահար
Դի մ ացել է մ ի նչ և հ ի մ ա,
Եր ևո ւ յ թներ ն է լ ան հ ամար
Իմ ն են դար ձ ել ակամ ա:
Կար ճ ատև է Ասու պի պե ս
Մար դո ւ կյ անք ը եր կ ր այ ին ,
Պետք է լ ի նե լ ի ր ատես
Ապր ե լ շ նչ ո վ մ ար դկ այ ին :
37
Այ ս պի ս ի ն է մթնոլ որտս
«Բար ի ք ներ ո վ » բ նո ւ թյ ան ,
Բայ ց խե ղդո ւ մ է կո կո րդս
Խո ցը ան ար դար ո ւ թյ ան ...
14 նոյ եմբերի, 2000
ԵՂԱՆԱԿՆԵՐԸ ԿՅԱՆՔԻՍ
(29.11.1941 – _ _ 20__)
ՁՄԵՌԸ բ ար ե ծ ի ն եր կ ու նք ի ,
Ու խտադր ո ւ ժ թշ նամ ան ք ի
Ես , բ ն ականաբ ար ,
Չեմ կար ո ղ հ ի շ ե լ :
ԳԱՐՈՒ ՆԸ ապր ել ո ւ
Ու ար ար ել ո ւ
Բո ցավ առվ ել ո ւ ,
Սի ր ահ ար վ ել ո ւ ,
Վաղո ւ ց է ան ցել ,
Բայ ց չ ի մ ո ռաց վ ել :
ԱՄԱՌԸ կ ի զ ի չ ,
Բախտի ո ր ո շ ի չ ,
Այ ր ե լ ո վ հ ո գի ս ՝
Ծաղկ ո ւ ն հ աս ակ ի ս
Ճամ փան է բ ացել :
ԱՇՈՒ Ն է շ ո ւ տո վ
Տո ւ ր ք ի , բ ար ի ք ի ,
Պատվ ի , հ ար գանք ի ,
Վաս տակած փառք ի ,
Բեր ք ահ ավ աք ի ,
Տեր ևաթափի :
38
Ու մ այ ր ամ ո ւ տը
Իմ աց յ ալ Կյ անք ի ...
13 փետրվարի, 1997
Փող ու նես՝ մարդ ես,
փող չ ու նես, ու րեմն՝
թառամած վարդ ես:
ԵԹԵ՝ ...ՈՒ ՐԵՄՆ
Եթե շ նչ ո ւ մ ո ւ ք այ լ ո ւ մ ես ,
Ու ր ե մ ն ապր ո ւ մ ո ւ «հ ո գի » ե ս ,
Եթե խո ս ո ւ մ ո ւ լ ս ո ւ մ ես ՝
Կյ ան ք ը հ ո ս ո ւ մ ՝ դո ւ լ ող ու մ ես :
Եթե ս նվ ո ւ մ ո ւ մ ար ս ո ւ մ ես ,
Ու ր ե մ ն ՝ «անկ ախ» ս տամ ոք ս ո ւ նե ս ,
Եթե եր գո ւ մ ո ւ պար ո ւ մ ե ս ,
Ու ր ե մ ն ՝ խո ր ք ո ւ մ դեռ կայ ծ ո ւ նե ս :
Եթե գր ո ւ մ ո ւ կ ար դո ւ մ ե ս ,
Ու ր ե մ ն ՝ ո գո վ ար ար ո ւ մ ե ս ,
Եթե ք նո ւ մ ո ւ զ ար թնո ւ մ ես ,
Օր ն անց ավ ՝ զ ար մ ան ո ւ մ ե ս :
Եթե ս ի ր ո ւ մ ո ւ բ ո ւ ր ո ւ մ ես ,
Ու ր ե մ ն ՝ գե ր ել ո վ տի ր ո ւ մ ես ,
Եթե խմ ո ւ մ ո ւ հ ար բ ո ւ մ ե ս ,
Ու ր ե մ ն ՝ մ տո ր ե լ ո ւ խն դիր ու նես :
39
Եթե տես նո ւ մ ո ւ լ ռո ւ մ ե ս ,
Ու ր ե մ ն ՝ դո ղո ւ մ , վ ախենո ւ մ ես ,
Եթե կեղ ծ ո ւ մ կամ խաբ ո ւ մ ես ,
Ու ր ե մ ն ՝ լ պր ծ ո ւ ն կ են դան ի ե ս :
Եթե թաս ի բ , ն ամ ո ւ ս ո ւ նես ,
Ու ր ե մ ն ՝ «ք յ աս ի բ , խեղ ճ» մարդ ե ս ,
Եթե ը մ բ ռնո ւ մ ո վ դի մ անու մ ե ս ,
Ու ր ե մ ն ՝ ամ ո ւ ր ո ւ կանգո ւ ն ես :
Եթե Հո ղ ը լ ք ո ւ մ ՝ հ եռանո ւ մ ես ,
Ու ր ե մ ն ՝ օտար անո ւ մ , ո րբ անո ւ մ ե ս ,
Եթե հ ի շ ո ւ մ ո ւ հ ար գո ւ մ ես ,
Ու ր ե մ ն ՝ ապր ել ո ւ ի ր ավ ու նք ու ն ես :
ԵԹԵ-ներ ո վ է լ եփլ եցո ւ ն
Մար դո ւ կյ անք ը ի ր ական ,
ՈՒ ՐԵՄՆ ի ս կ հ ետևո ւ թյ ո ւ ն ՝
ՃԻՇՏ ԱՊՐԵԼ Ն Է ԷԱԿԱՆ...
(Ջիվանու կանոնով բնական)
1 սեպտեմբերի, 1998
40
Աստված սիրու մ է աղքատներին,
բայ ց օգնու մ է հարու ստներին:
Անհայ տԻմաստու ն
ՄԱՐԴԸ ԲԱՐԴ Է...
Մար դը ՝ մ ար դ է ,
Ոչ թե՝ ք այ լ ո ղ գաղ ափար :
Իս կ տմ ար դը դար դ է ՝
Անբ ո վ ան դակ կաղափար :
Իմ աս տնո ւ թյ ո ւ ն ը զ ար դ է ,
Ու ո չ մ ի այ ն ՝ խել ք ի կ ամար :
Իս կ շ նո ր հ ք ը վ ար դ է
Մար դկո ւ թյ ան հ ամ ար :
Համ ե ս տո ւ թյ ո ւ ն ը գան ձ է
Վեր ո ւ ս տ՝ դար ե դար :
Գո ռո զ ո ւ թյ ո ւ նը եր ես անց է
Հանր ո ւ թյ ան հ ամ ար :
Ազ նվ ո ւ թյ ո ւ նը անս ան ձ է ՝
Հո ւ ն ց պատվ ար ճ շ մ արտու թյ ան :
Կեղծ ը թո ւ ն ո տ խայ ծ է ՝
Հո ղը դավ աճ անո ւ թյ ան :
41
Բար ո ւ թյ ո ւ ն ը ք աղց ր է ՝
Ար մ ավ ի պես անո ւ շ ահամ :
Չար ո ւ թյ ո ւ ն ը մ աղձ է ՝
Նենգամ ի տ մ ար դո ւ ն ման :
Ար դար ո ւ թյ ան ո ւ ղի ն փշ ոտ է ՝
Բար դացվ ած կյ անք ի նմ ան :
Մատն ո ւ թյ ո ւ նը մ ո լ ախոտ է
Ու ե նթակա ո չ նչ ացմ ան :
Իր ո ՛ ք ՝ կյ անք ո ւ մ բ նական
Բազ ո ւ մ հ ակ աս ո ւ թյ ո ւ ննե ր կ ան :
Լ ավ ը շ ատ է , վ ատը ՝ ք ի չ
Մար դն է ո ր ո շ ո ւ մ ամ ե ն ի նչ ...
Մար դը բ ար դ է , բ այ ց ո չ ինչ :
14 նոյ եմբերի, 1995
42
ԱՆԿՅԱՆՔ ԿՅԱՆՔ
Անի մ աս տ ապր ել ն ո ՞ ւ մ է պետք ,
Եր բ չ ես թո ղ նո ւ մ հ ո ւ շ ո ւ հե տք :
Մենավ ո ր ծ առի պես ան բ եր ք ,
Հո գո ւ խո ց , անբ ո ւ ժել ի վ երք :
Անո ւ ղեղ մ ար դն ո ՞ ւ մ ն է պետք ,
Ո՛ չ դար դ ո ւ նի , ո ՛ չ է լ ՝ մ եղք :
Մո լ ախո տի պես անպե տք ՝
Ոնց ճամ փի ն բ ո ւ ս նած արգել ք :
Թեկո ւ զ մ ար դը ծ նվ ո ւ մ է մ երկ ,
Փո խար են ը ՝ ո ւ ն ենա գո նե խել ք :
Ու չ եմ ափս ո ս ել եր բ ե ք ,
Որ չ եմ գո ր ծ ել ո չ մ ի մ եղք :
Փր փո ւ ր ի ց կ առչ ել ն է լ է ե լ ք ,
Թեև չ եմ հ ի շ ո ւ մ նմ ան դե պք :
Անկյ անք կյ անք ն ո ՞ ւ մ է պետք ՝
Ինչ պես մ ար դն առան ց դեմ ք :
Խո ր հ ր դի ս ո ւ շ ի մ հ ե տևե ՛ ք ՝
ԿՅԱՆՔԸ ՎԱՅԵԼ ԵԼ է պե տք ...
1 հոկտեմբերի, 1996
43
ՀՐԱՇՔ ՀՈԳԻ
ՀՈԳԻՆ՝ ի ր ո ՛ ք աչ ք ե ր ո ւ ն ի ,
Առավ ել ՝ եթե լ ո ւ ս ած ի ն լ ինի :
Իս կ ո վ բ ար ե պաշ տ ս ի ր տ չ ու ն ի ,
Նա խավ ար ամ ո լ է ո ւ ամ այ ի :
Ընդե ր ք ո ւ մ ս ո ւ ր բ ար արու մի
Մաք առո ւ մ ի ո ւ պո ռթկո ւ մի ՝
Մի ջ ո ւ կը , ակո ւ նք ը բ ռնկո ւ մի
Կանչ ն է ՀՈԳՈՒ եր դո ւ մի :
Թախծ ո տ պահ ի ն վ շ տալ ի
Ար տաս ո ւ ք ը մ ղկ տալ ի
Թեպե տ աչ եր ի ց է գալ ի ս ,
Բայ ց ՀՈԳԻՆ է թաք ո ւ ն լ ալ իս :
Եր ջ անկառի թ ո ւ բ եր կր ալ ի
Ար ցո ւ նք ներ ո վ ո ւ ր ախալ ի ,
Հայ ե լ ի ն հ ո ս ո ղ կաթի լ ներ ի
Ար տացո լ ք ն է ՀՈԳՈՒ թրթի ռի :
Սի ր ո տե նչ ո վ բ աղձ ալ ի
Զգաց մ ո ւ նք ն եր ը հ ր աշ ալ ի :
Քաղց ր հ ամ բ ո ւ յ ր ը շ ո ւ րթե րի
ՀՈԳՈՒ մ ղո ւ մ ն է նվ ի ր ու մ ի :
44
Մո մ ը ձ ե ռք ի դ աղ ո թե լ ի ս
Հի ս ո ւ ս ի հ ե տ հ աղո ր դվ ել ի ս
Աչ ք ե ր ն են փայ լ ո ւ մ ս իրե լ իս
Սո ւ ր բ ՀՈԳԻՆ է տո ւ ր ք ը տալ ի ս :
ՀՈԳԻՆ փխր ո ւ ն է ո ւ խո ցել ի ,
Դյ ո ւ ր ազ գաց զ ար մ անալ ի ,
Եվ ո վ խաղաղ ՀՈԳԻ ո ւ ն ի ,
Եր կի նք ը նր ա ջ ի նջ կլ ինի :
ՀՈԳԻՆ է ամ բ ար ո ւ մ ամ են ինչ ,
Կյ ան ք ի կեն ս ատո ւ բ աշ խի չ ,
Որ պե ս անմ ե ղո ւ թյ ան արար իչ ՝
ՀՈԳԻՆ հ ր աշ ք է , հ ավ եր ժաշ արժիչ :
Էն մ ար դո ւ ն հ ազ ար եր անի ,
Որ ի ՀՈԳԻՆ թափանցե լ ի ,
Զո ւ լ ալ բ յ ո ւ ր ե ղնե ր ո վ է լ ի
Ու բ ո լ ո ր ի ն է լ մ ատչ ե լ ի :
ՀՈԳԻՆ շ ռայ լ ել չ ի կարել ի ,
Թո ղե ք , ո ր նա հ ան դար տ մարի ,
ՀՈԳԻՆ ո ր ք ան լ ի նի բ արի՝
Այ նք ան է լ ո ւ շ կդադարի ...
19 մայ իսի, 1996
ԱՓՍՈ՜ Ս...
Սր տի ս վ ր ա դի զ վ ած ձ յ ու ն ը ,
Նո ւ յ նի ս կ ամ ռանը չ ի հ ալ չ ու մ :
Նախն ի նե ր ի ս հ յ ո ւ ս ած բո ւ յ ն ը
Օտար ացվ ած է հ ն չ ո ւ մ :
45
Հո գի ս ճ նշ ո ղ ս և ք ար ը
Լ ո ւ ռ խե ղդե լ ո վ է տան ջ ու մ :
Ափս ո ՜ ս , ավ ար տվ ո ւ մ է դարը ,
Ու խո ս ք ս ցավ ո տ է հ նչ ու մ :
1999
ԳԱՂՏՆԱԶՐՈՒ ՅԶ
Անթաքո ւ յ ց ՝ բո լ ո ր ին ի ց ու յ ց 4
Հո գի ՜ ս , է ս ի ՞ նչ օր ն ե ս ը նկե լ ,
Դար ձ ել ես խո ր թ ո ւ ան տար բեր :
Գո ւ ց ե ի նք ս եմ ի նձ լ ք ել
Ու դար ձ ել փո ւ չ ՝ ավ ե լ ո ր դ բ եռ ...
Չէ ՞ ո ր ն ո ւ յ ն մ եռո նո վ ե նք մ կրտվել ,
Աղո թաշ ո ւ ր թ ս ե ր տե լ «Հայ ր մեր ...»
Ու ս ր բ ապաշ տ խաչ ակ նք վ ել ՝
Շշ նջ ալ ո վ . «Հավ ատ, Հո ւ յ ս , Սեր »:
Որ պե ս ո ւ խտակի ց է ակն եր ՝
Նո ւ յ ն խո ր անո ւ մ են ք աղո թել :
Ինչ պես հ ո գվ ո ե ր կվ ո ր յ ակ ներ ՝
Մեկմ եկո ւ մ ի այ ն բ ար ի ն ե նք մ աղթել :
Վեր ո ւ ս տ ան խախտ Դաշ ն է ի նք կ նք ե լ ՝
Լ ի նե լ հ ավ ատար ի մ , մ ն ալ անե րեր :
Ոչ մ ի դի ր ք ի ց չ ենք ը ն կր կ ել ,
Թեպե տ ե ղել են բ եկ ո ւ մ նայ ին պահեր :
Դու ի նձ շ նո ր հ ես պար գևե լ ՝
Տալ ո վ ազ նվ ախո հ պատգամ ն եր .
«Ապր ել պար կե շ տ, մ ար դավայ ել ,
Վաղ ամ ե ռի կ ո ւ լ ո ւ ս ահ ո գի հ ար ազ ատ ե ղբ ո ր ս ՝
Սամ վ ե լ Հո վ հ ան ն ե ս ի Սան թո յ ան ի ան մ ար հ ի շ ատակ ի ն :
4
46
Լ ի նե լ Խղճի ո ւ Խո ս ք ի տե ր »:
Բար ի խր ատն եր ո վ ես ի նձ սնե լ ,
Անք ո ւ ն տք ն ել գի շ ե ր ո ւ զ օր :
Արյ ան կ անչ ո վ ե ս ի նձ բ ո ւ ժե լ ,
Ոգո ւ բ ալ աս անո վ ամ են ազ ո ր :
Նեղ օր ե ր ի ց Դո ւ ես փր կել ,
Անցո ւ դար ձ ի ս զ ո ւ լ ալ Ըն կեր :
Թախծ ո տ պահ եր ի ն եր գի ս ձ այ ն ակց ել ՝
Որ պե ս զ ի վ ե ր ք ե ր ս չ թո ղնե ն հ ետք եր :
Հավ ատա՛ , գեթ, Քեզ եմ վ ս տահել ՝
Ապր ե լ ո վ լ ավ ո ւ վ ատ օ ր եր :
Քեզ անի ց ո չ ի նչ չ եմ թաք ց րել ,
Քանզ ի Դո ւ ե ս ե ղել ի ն ձ Տեր :
Քեզ անի ց եր բ ևե չ եմ խռո վ ել ՝
Զգալ ո վ ՝ մ ի շ տ ի նք ս ե մ մ եղավոր :
Քանի ո ր մ ի այ ն Քեզ եմ եր դվե լ ՝
Որ պե ս օ թևան ի մ ի ակ կ ենվ որ :
Ապր ե լ ն այ ն ք ան է բ ար դաց ել ՝
Ցրտկ ել ո վ անհ աճո բ ար ք եր :
Նո ւ յ նք ան է լ կյ անք ն է դառնացել ՝
Հր ամ ցնե լ ո վ բ ազ ո ւ մ չ ար ք եր :
Ահա՜ , թե ի նչ ո ւ ե մ դար դո տվել ,
Խոհ ե ր ի ս հ ո գեբ ան Ընկ եր :
Խռո վ ահ ո ւ յ զ գի ր կդ եմ նե տվե լ ՝
Նվ ի ր ել ո վ ե ր ախտի ք ի խո սք եր :
ՏԻՐՈՋԸ վ աղ ո ւ ց է ի խո ս տացել ՝
Փնտր ել ո վ ը նտր ել հ ար մ ար պահեր :
47
Թաք ո ւ ն , մ տեր մ ի կ զ ր ո ւ ցե լ ՝
Հաղո ր դե լ ո վ ան կեղ ծ մ տք ե ր ...
...Որ , Խաչ ի զ ո ր ո ւ թյ անը վ այ ել ,
Ջանացել եմ ք եզ ծ առայ ել :
Քանզ ի Դո ւ ե ս ի նձ փայ փայ ել
Ու Աս տծ ո աչ ք եր ո վ մ ի շ տ նայ ել :
Կյ ան ք ը մ ի աս ի ն ենք ծ ախս ել ՝
Հյ ո ւ ս ել ո վ բ եղ ո ւ ն տար ի ն եր :
Վայ ե լ ել են ք , ո չ թե՝ վ ատն ել ,
Լ ի աթո ք ապր ել ն է ր ս կ զ բ ո ւ նք ը մ եր :
Եր ազ ո ՜ ւ մ է ի ... մ նալ ջ ահ ել ,
Թափառե՜ լ , գն ա՜ լ հ եռո ւ ն եր :
Այ ր ո ղ հ ո ւ շ եր ս վ առ պահ ե լ ,
Դիմ ավ ո ր ել նո ր գար ո ւ ննե ր :
Բո ցը խար ո ւ յ կի վ աղ ո ւ ց է անց ել ՝
Ծու խը տալ ո վ հ ո ւ ս ո ք ամ ի ներ ին :
Թեժ կր ակն է լ ար դե ն մ ար մ անդել
Ու ի նձ հ անձ նել է աշ ն ան հով երի ն :
Հո գի ՜ ս , Դո ւ ի ս պառ չ ե ս մ արե լ ,
Դեռ ո ւ ն ես կ ենս աթո վ կ ր ք եր :
Ափս ո ՜ ս , ե ս ե մ վ աղ թառամ ե լ ՝
Անխո ս ո ր ո ն ել ո վ Հո ւ յ ս ի ել ք եր :
Թեկո ւ զ Դո ւ է լ ես ար դեն բեզ արե լ ,
Սակայ ն բ ան ո ւ մ ես ճի գեր ը վ երջ ին :
Գիտե մ , ի ծ նե ի նչ եր ես ար ել ՝
Հավ ատար ի մ մ եր Սո ւ ր բ Խաչ ին :
48
Ես , հ ամ բ ե ր ատար , ե ր կար ե մ սպասե լ
Ամեն ափր կի չ Քո ար ձ ագանք ին :
Ավա՜ ղ , ձ այ նդ... դեռ ի ն ձ չ ի հասել ,
Գոնե այ ն հ ն չ ի Հր աժե շ տի խո սք ի ն ...
Ապրիլ , 2007, Մոսկվա
Մենք պատասխանատու ենք,
ոչ միայ ն արածի համար,
այ լ և չ արածի համար:
ՄՈԼՅԵՐ
ՀՈՒ ՍՈ ԵՐԱԶ
Մար դո ւ մ տք ո վ ե ր բ ե ք չ ի անցն ու մ ,
Որ ՀԱՎԱՏ, ՀՈՒ ՅՍ, ՍԵՐ բ առափնջ ու մ
Յո ւ ր աք անչ յ ո ւ ր ն ի ր տեղո ւ մ ու ր ու յ ն
Դեր ակատար ո ւ մ ո ւ ն ի ի նք ն ու ր ու յ ն :
27 հու լ իսի, 2007
***
Խո ս ք ի ց մ նո ւ մ է աս ված ը ,
Գո ր ծ ի ց մ նայ ո ւ ն է ար ված ը :
Կար ևո ր է բ ո ւ ն հ ար ցը .
«Թե ո ՞ վ է Մար դ ար արած ը »:
Թե ն ա խե լ ամ ի տ է բ արի ՝
Հո գո ւ խո ս ք ն ար ժեք ո ւ նի ,
Իս կ թե փո ւ չ է կ ամ է լ ք ամ ի ՝
Կյ ան ք ո ւ մ ե ր բ ե ք նա գին չ ու նի :
1 նոյ եմբերի, 1997
49
***
Որ ք ան է լ դառն է անու նս
ՊԱՅՔԱՐ անշ ո ւ ն չ ակ ու նք ի ց ,
Նո ւ յ նք ան է լ ք աղցր է ար յ ու նս ՝
Տար ի ներ ի ս բ ար ձ ո ւ նք ից :
17 սեպտեմբերի, 1998
***
Գո ւ ց ե ե ս չ ո ր ե մ ,
Մի ք ի չ է լ ՝ թաց :
Ներ ք ո ւ ս տ գո հ ե մ ՝
Ճակատս բ աց :
20 փետրվարի, 1998
ՈՒ ԶՈՒ Մ ԵՄ
Ցանկ ո ւ թյ ո ւ ն
Ու զ ո ւ մ եմ , ո ր խո ս ք ս լ սեն ,
Եթե ճի շ տ եմ ՝ կ ո ղ ք ս ն ստե ն ,
Թե ս խալ վ եմ ՝ ճ ակտի ս ասե ն ,
Այ լ ո չ ՝ թաք ո ւ ն բ ամ բ ասե ն :
Ու զ ո ւ մ եմ , ո ր չ ար ը մ ե ռնի ,
Բար ո ւ թյ ո ւ ն ը մ ի շ տ բ ազ մանա,
Ար դար ո ւ թյ ո ւ նը թո ղ հ աղթի ,
Ճի շ տը ՝ եր բ եք չ վ եր ան ա:
50
Ու զ ո ւ մ եմ , ո ր ի ն ձ հ ավ ատան ,
Թափառ խո հ ե ր ի ս մ ի անան ,
Ինչ պի ս ի խե լ առ օր ե ր թեև գան ,
Բար ի գո ր ծ ե ր ը հ ավ ե ր ժ կմ նան :
25 մարտի, 2002
***
Պաշ տո ւ մ եմ հ ո ղ ը ,
Ատո ւ մ ե մ փո ղը ,
Կո ր չ ի դո լ ար ը ,
Կեցց ե ՔՆԱՐԸ:
17 հու լ իսի, 1996
***
Օր ագի ր ս վ ե ր ջ անո ւ մ է ,
Մայ ր ամ ո ւ տս մ ո տեն ու մ է ,
Որ դը ո ւ ղեղ ս ո ւ տո ւ մ է ,
Հո գի ս դանդաղ հ ատն ու մ է :
(Բայ ց գո ւ ցե ի նձ թվ ու մ է ):
25 հոկտեմբերի, 1996
***
Թղթի վ ր ա թո ղնո ւ մ եմ
Քնար աշ ո ւ նչ ք առատող ,
Մտո ր ո ւ մ ներ ի հ ետք եր ը ի մ ...
Ու ե ր եք բ ո ւ ռ փխր ո ւ ն հո ղ :
5 մարտի, 1996
51