Ayolda homiladorlik vaqtida OIVinfeksiyasi aniqlanganda hududigagi OITS markaziga yoki yashaydigan joyidagi akusher-ginekologga maslahatga borishi kerak. OIV infitsirlangan homiladorlar dispanser kuzatuvi davomida tug’ruq istalgan holatda bo’lganda teri va shilliq qavatlarini butunligini buzilishi, bu esa homilani onani qoni bilan bo’lgan muloqotini oshirishini nazarda tutish kerak.(amniosintezda, xorion vorsinni aniqlash uchun olingan materiallard Homiladorlarda ikki momentli test o’tkaziladi:birlamchi testda homiladorlik sabablari, agar ayolda OIV infitsirlanganlik aniqlanmasa birlamchi test homiladorlikning uchlamchi trimestrida qilinadi.(3436 haftalikda) Agar ayol homiladorlik vaqtida OIVinfeksiyasiga tekshirilmagan bo’lsa tug’ruqdagi akusherlik statsionarida gospitalizatsiya vaqtida qilinadi. Tug’ruq vaqtida uzoq vaqtli nomaqbulli suvsizlik holati (4 soatdan yuqori ), tekshirish holatlari ikki marotaba oshadi.Tug’ruqni qabul qilishdan oldin tashqi jinsiy a’zolar 0,25% xlorgeksidin eritmasi bilan ishlov beriladi.Ayol kolpit bo’lganda har bir tekshiruvdan so’ng qilinadi.Yangi tug’ilgan bolani xlorgeksidinli gigienik vanna qilamiz9bunda 50 ml xlorgeksidin 10 l suvga solinadi). Hamma akusherlik manipulyatsiyasi(protsedura) kuchli talablar asosida bo’lishi kerak.Tirik homila uchun tug’ruq operatsiyalari, tug’ruqni tezlashtirish, akusherlik qisqichlarini qo’yish, epiziotomiya, homilani vaakum ekstratsiyasi va bq.lar mumkin emas.Bularning hammasi homilani OIV bilan infitsirlanish riskini oshiradi.Bular hayotiy ko’rsatmalar bo’lganda bajarilishi mumkin. Rejali kesarvo operatsiyasi tug’ruq harakati boshlanishida va tug’ruq davomida bajariladi.(38 haftalik homiladorlikda).Homilani onani organizmi bilan kontaktini cheklash, bunda OIV infeksiyasini oldini olish profilaktikasi qo’llaniladi.Tug’ruq profilaktikasida rejali kimyoterapevtik kesarvo operatsiyasi tug’ruq profilaktikasida qo’llaniladi.OIV infeksiya kesarvo operatsiyasiga absolyut ko’rsatma bo’lolmaydi. Tug’ruqqa ruhsat individual usulda amalga oshiriladi.Agar bola tug’ilishida operatsiyadan so’ng riskkamaysa operatsiya usuli tanlanadi.(patologik qon ketish holatlarda, septik holatlar bilan asoratlansa). Homilani buzish operatsiyasida 36 haftagacha ayolda virusli yuklama aniqlanishi kerak.Bunda akusher ginekolog tabiiy tug’ruqmi yoki kesarvo operatsiyasi qilinishi to’g’risida qarorga kelishi kerak. Kesarvo operarsiyasi qo’llaniladi: -virusli yuklama 36 haftagacha 1 ml da 1000 dan oshsa yoki virusli yuklama aniqlanmasa; Homiladorlik vaqtida ayol OIV infeksiyasiga qarshi hech qanday zidovudindan boshqa preparat qabul qilmagan bo’lsa ; Чтобы максимально надёжно предотвратить передачу вируса, кесарево сечение нужно сделать на 38 неделе беременности до момента разрыва плодных оболочек и излития околоплодных вод. Tug’ruqda tabiiy yo’llar orqali OIV musbat ayollardan bolaga o’tadi, agar: -homiladorlikda hamm ayordamni olgan bo’lsa; - unda 36 haftada virusli yuklama 1 mlda 1000 dan kam bo’lmagan hollarda ; - tug’ruqqacha 28 haftagacha hamma kimyoterapevtik muolajalarni olgan bo’lsa; Независимо от избранной тактики родоразрешения (вагинальные роды или кесарево сечение) – в роддоме женщина получает антиретровирусные препараты внутрь или внутривенно для минимизации заражения ребёнка. При кесаревом сечении препараты начинают вводиться за 3 часа до проведения операции; при родах через естественные родовые пути препараты начинают вводится с началом родовой деятельности и вводятся в течение всего периода раскрытия шейки матки до изгнания плода. Tug’ruqda so’nggi vaqtda OIVinfeksiyali ayolda asoratlar kuzatilishi mumkin.Ko’proq uchraydigan asoratlarga anemiya, BU uzoq vqt virusga qarshi preparatlarni qo’llashdan kelib chiqadi.Laktatsiyani oshirish uchun kerakli preparatlar tavsiya qilinadi. Operatsiyadan keyingi tug’ruqda yiringli-septik asorat kuzatiladi.Bu kuchsizlangan organizmida OIV infeksiyasi natijasida immundefitsit natijasida rivojlanadi. Yangi tug’ilganlarda OIVinfeksiyasining belgilari: 1.Boshlang’ich(nafas yetishmovchiligi, qon aylanishini va qon ivishining buzilishi, tana haroratining buzilishi). 2. Kechki(tana massasining kamayishi, ko’p terlash, teridagi toshmalar, limfa tugunlarini kattalashishi, tana haroratining ko’tarilishi, qandaydir infeksiyaning qo’shilishi).Boshqa bolalar bolalikni erta davrlarida 4-5 yoshlarida kasallanadi.Ba’zilarida birinchi belgilari erta maktab yoshlarida namoyon bo’ladi. OIV-infeksiyali bolalarda bo’y o’sishining buzilishi, mikrosefaliya(kallaning kichiklashishi), orqa miyaning funksiyasini buzilishi kuzatiladi.У Bu bolalarda nevrologik buzilishlar, pnevmoniya, teri va shilliq qavatlarda infeksiyalar kuzatilishi mumkin.Ko’p bolalarda qizilcha, skarlatina juda qiyinkechadi.OIV-infitsirlanga bolalarni umri qisqa bo’ladi. OIV infitsirlangan ayollarda tug’ruqdan keyin ona suti bilan emizish taqiqlanadi, bunda tug’ilgandan sun’iy ovqatlanishga bolani o’tkazamiz. Tug’ruqxonada OIV-infitsirlangan ayol va bola birga turishadi.Onalar parvarish qilinadi, chaqaloqa kimyoprofilaktika buyuriladi.Ko’krak suti bilan emizish taqiqlanadi, sun’iy ovqatlar buyuriladi. Agar bola onani ko’kragiga yaqinlashsa va uni emsa, emizishni davom ettirib sekin-asta kamaytirish kerak(tug’ishdan so’nggi epedimik ahamiyatga ega bo’lgan ayollarda). Sut va bolaga kimyoprofilaktika umumiy metodi qo’llaniladi(agar bola infitsirlanishga ulgurmagan bo’lsa).Oxirgi ona suti emizishidan so’ng 72 soat o‘tgan bo’lsa bolada kimyoprofilaktika natijasiz). Новорождённые через 6 часов после рождения начинают получать 6недельный курс химиопрофилактики жидкими формами антиретровирусных препаратов. Так как в родильном доме выписка ранняя (после родов через естественные родовые пути на 2-3 сутки, после кесарева сечения – на 6-7 сутки) – маме необходимо продолжать схему лечения ребёнка в домашних условиях. Yangi yug’ilganlarda OIV ga qarshi kimyoprofilaktika peroral suyuqliklar azidotimidin yoki nevirapin qo’llaniladi. Sxema N 1 Аzidotimidin peroral 0,002g,( sharbat 0,2ml) 1kg bolani assasiga hisoblanib har 6 soatda 6 hafta davomida beriladi.Bir martalik doza shprist yordamida flakondan olinadi.Birinchisi har 8 soatda tug’ilgandan so’ng, kechki qo’llanilishi nisbatan natijasiz.Moddaning dozasi bolani yoshiga qarab belgilanadi.Masalan: agar bolani og’irligi 3500,0 g bo’lsa bir martalik dozasi 0,7ml(0,2 мл X 3,5 кg). Сxema N 2 Нnevirapin suspenziya holatida peroral qo’llaniladi o,oo2g dan(0,2ml suspenziya)24 soat davomida bir marta qo’llanilib bolaning tana massasiga hisoblanadi.Bir matralik dozasi azidotiminnikidek.Birinchi qo’llanilishi tug’ilgandan 8soat ichida yuborilishi kerak, bunda ham kech qo’llanilishi natijasiz. OIV infitsirlangan ayollar dispanser nazoratida turishadi.Bularda 18 haftagacha quyidagi usullar qilinadi: — IFA yordamida OIV ga qarshi antitela natijasi manfiy bo’kganda — gipogammoglobulinemiya manfiy natija — OIV-infeksiyasida отсутствия клинических проявлений ВИЧинфекции.