ІИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT
advertisement
ВАЗОРАТИ РУШДИ ИҚТИСОД ВА САВДОИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН МАРКАЗИ МИЛЛИИ ПАТЕНТУ ИТТИЛООТ НАЦИОНАЛЬНЫЙ ПАТЕНТНОИНФОРМАЦИОННЫЙ ЦЕНТР МИНИСТЕРСТВО ЭКОНОМИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ И ТОРГОВЛИ РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН NATIONAL CENTER FOR PATENTS AND INFORMATION MINISTRY OF ECONOMIC DEVELOPMENT AND TRADE OF THE REPUBLIC OF TAJIKISTAN 2009 ІИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT Душанбе-2010 МУНДАРИЇА *** СОДЕРЖАНИЕ *** CONTENTS Пешгуфтор ..................................................................................... 3 I. Ҳифзи ҳуқуқии объектҳои моликияти саноатӣ..................... 5 1.1. Шӯъбаи умумии санҷиш…………………………………………………. 5 1.2 Ихтироот ва намунаҳои саноатӣ........................................... 1.3. Тамғаҳои молу хизматрасонӣ .......................................... 1.3.1 Бақайдгирии миллӣ............................................................ 1.3.2 Бақайдгирии байналхалқӣ .................................................. 1.3.3.Феҳристҳои давлатӣ ………………………………………….. II. Бақайдгирии шартномаҳои литсензионӣ.................................. III. Шӯрои шикоятӣ....................................................................... IV. Рушди асосҳои меъёрию ҳуқуқӣ............................................ V. Ҳамкориҳои байналхалқӣ....................................................... VI. Фаъолияти илмӣ-таълимӣ .................................................. VII. Фаъолияти табъу нашр ................................. VIII. Иттилооти илмию техникӣ ва иттилооти патентӣ................ IX.Китобхонаи давлатии патентию техникӣ ……….................... X. Маркази технологияҳои иттилоотии Тоҷикистону Ҳиндустон ба номи Бедил ………………………………………….. 5 7 7 9 10 10 11 12 16 19 21 22 28 34 Введение......................................................................................... 3 I.Правовая охрана объектов промышленной собственности.......5 1.1.Общий отдел экспертизы………………………………………. 5 1.2.Изобретения и промышленные образцы................................. 5 1.3 Товарные знаки и знаки обслуживания................................. 7 1.3.1 Национальная регистрация .................................................7 1.3.2.Международная регистрация ................................................ 9 1.3.3.Государственный реестр ………………………………………. 10 II.Регистрация лицензионных договоров ...................................... 10 III.Апелляционный совет ................................................................ 11 IV.Развитие нормативно-правовых основ..................................... 12 V.Международное сотрудничество .............................................. 16 VI.Научно-образовательная деятельность ................................... 19 VII.Редакционно издательская деятельность ………………… 21 VIII.Научно-техническая и патентная информация ..................... 22 IX. Государственная патентно-техническая библиотека............. 28 X.Таджикско-индийский центр информационных технологий имени Бедиля……………………………………………. 34 Introduction ...................................................................................... 4 I. Legal protection of industrial property objects............................... 5 1.1. General department of examination…………………………….. 5 1.2.Inventions and industrial designs.................................................5 1.3.Legal Protection of Trademarks and Service Marks................... 7 1.3.1.National Registration.................................................................7 1.3.2.International Registration......................................................... 9 1.3.3.State register ………………………………………………………10 II.Registration of license and assignment agreements..................... 10 III.Appeal Board................................................................................. 11 IV.Development of the normative- legislative basis........................... 12 V.International cooperation....................................................... 16 VI.Inter-university chair of protection of industrial property.............. 19 VII. Publishing management………………………………............... 21 VIII.Development of the scientific and technical information ............ 22 IX.State Patent and Technical Library............................................... 28 X.Bedil Tajik-Indian Training Center for Information Technology….. 34 2 ПЕШГУФТОР Хонандагони гиромӣ, Муассисаи давлатии Маркази миллии патенту иттилоот дар соли сипаригаштаи 2009 дар соҳаи ҳифзи объектҳои моликияти саноатӣ хуб фаъолият намуда, ба як қатор комёбиҳои назаррас муваффақ гашт. Солҳои пеш миқдори зиёди арзномаҳо барои моликияти бақайдгирии саноатӣ аз объектҳои ҷониби арзно- мадеҳони хориҷӣ ворид мегаштанд, аммо дар айни замон дар қатори онҳо воридшавии арзномаҳои миллӣ хеле назаррасанд. Ин шаҳодат медиҳад, ки шахсони воқеъӣ ва ҳуқуқии кишварамон низ масъулият ҳис намуда истода баҳри рушди иқтисодиёти кишварамон кӯшишу ғайрат менамоянд. Дар қатори ҳифзи объектҳои моликияти саноатӣ фаъолият дар самти иттилооти илмӣ техникӣ, ки бевосита бар дӯши идораи мо вогузор шудааст, нишондиҳандаҳо ҷолиби диққатанд. Соли 2010 аз ҷониби Ҳукумати ҷумҳурӣ соли илму фарҳанги техникӣ эълон шудааст. Бинобар ин Маркази миллли патенту иттилоот дар ҳамоҳангсозӣ, ҷамъоварӣ ва мусоидат намудан баҳри рушди илму фарҳанги техникӣ омода аст ва аз ҷиҳати ҳисси миллию ватандӯстӣ худро ӯҳдадор низ меҳисобад. Маркази миллии патенту иттилоот нақшаҳои худро дар ҳамаи самтҳои фаъолияташ бомуваффақият амалӣ намуд ва ҳоло ҷидду ҷаҳд дорад, ки ин дастовардҳоро нигаҳ дорад ва биафзояд. Директори ММПИ Ш.З.Нажмудинов 3 ПРЕДИСЛОВИЕ Дорогие читатели, Государственное учреждение «Национальный патентно- информационный центр» в прошедшем 2009 году вел активную деятельность, и добился значительных результатов в сфере охраны объектов промышленной собственности. В прошлые годы поступало огромное количество заявок на регистрацию объектов промышленной собственности со стороны иностранных заявителей, но в настоящее время наряду с ними весьма примечательно и поступление национальных заявок. Это свидетельствует о том, что частные и юридические лица страны тоже вовлекаются и прилагают усилия для развития экономики страны. Наряду с охраной объектов промышленной собственности, в сфере научно-технической информации, которая непосредственно возложена на наше ведомство, показатели также достойны внимания. 2010 год Правительством республики объявлен годом науки и технической культуры. В этой связи, Национальный патентно-информационный центр выражает готовность в координировании и способствовании развития науки и технической культуры. Национальный патентно-информационный центр успешно выполнив свои планы по всем направлениям, стремится сохранить и преумножить эти достижения. 4 FOREWORD Dear readers, In the past 2009 the state institution «National Center for Patents & Information» carried out its active business and achieved significant results in the field of the protection of industrial property objects. In the previous years there was a great deal of applications for registration of industrial property objects from foreign applicants, but now it is quite remarkable that along with the last the national applications are submitted. It certifies that private and legal persons of the country are also involved and make their efforts to develop the economy. Along with the protection of industrial property objects, great attention is paid to the scientific and technical information performance for which our entity is responsible directly. The 2010 is declared by the Government of the Republic of Tajikistan as the Year of Science and Technical Culture. In this regard, the National Center for Patents & Information is ready to coordinate and promote development of science and technical culture. The National Center for Patents & Information has successfully completed its plans in all areas and seeks to preserve and increase these achievements. 5 ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT I. ҲИФЗИ ҲУҚУҚИИ ОБЪЕКТҲОИ МОЛИКИЯТИ САНОАТӢ I. ПРАВОВАЯ ОХРАНА ОБЪЕКТОВ ПРОМЫШЛЕННОЙ СОБСТВЕННОСТИ I .LEGAL PROTECTION OF INDUSTRIAL PROPERTY OBJECTS 1.1. Ихтироот ва намунаҳои саноатӣ 1.1.Изобретения и промышленные образцы 1.1.Inventions and industrial designs Дар соли 2009 ба Идораи патентии Ҷумҳурии Тоҷикистон 116 ариза дар бораи додани ҳуҷҷатҳои ҳифозатӣ ба ихтироъ ворид шудааст, ки ҳамаи онҳо ба аризадиҳандагони миллӣ тааллуқ доранд. Аз соли 1993 сар карда то имрӯз 1317 арзнома ба ММПИ ворид гаштааст, ки аз онҳо 353тоаш арзномаҳо барои гирифтани нахустпатент ба ихтироъ ва 964 -то барои патент мебошад. Ба намунаи саноатӣ дар соли 2008 12 ариза ва аз соли 1993 то имрӯз 133 ариза ворид шуд. Ин маълумотҳо дар ҷадвалҳои 1,2,3 ва диаграмммаи 1 нишон дода шудаанд. В 2009 году в Патентное ведомство Республики Таджикистан поступило 116 заявок на выдачу охранных документов на изобретение, все заявки от национальных заявителей. Всего с 1993 года в НПИЦентр поступила 1317 заявка, из них 353 заявок на выдачу малого патента и 964 – на выдачу патента. На промышленный образец в 2008 году поступило 12 заявки, всего же с 1993 года поступила 133 заявка. Эти данные отражены в таблицах 1, 2, 3 и на диаграмме 1. In 2009 116 applications for the grant of a patent for invention (all filed by national applicants) were filed with the NCPI. Since 1993 to the NCPI were filed 1317 applications, 353 of them are for the grant of a petty patent for invention and 964 for the grant of a patent for invention. In 2008 were filed 12 applications for industrial designs, since 1993 were filed 133 applications. These indicators are reflected in Table 1, 2, 3 and in diagrame 1. Ҷадвали 1. Таблица 1.Table 1. Патент ба ихтироъ/ Патент на изобретение/ Patent for invention Арзномаҳои воридшуда Поступившие заявки Filing of applications Арзномадеҳони миллӣ Национальные заявители National applicants Арзномадеҳони хориҷӣ Иностранные заявители Foreign applicants Қарор оид ба додани патент Решение о выдаче патента A decision about for the grant of a patent 2009 2008 Суръати афзоиш % 10 25 40 10 24 42 1 Аз ҷумла арзномадеҳони миллӣ в т.ч. национальные заявители Including national applicants 6 10 5 200 10 5 200 ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT Ҷадвали 2. Таблица 2.Table 2. Нахустпатент ба ихтироъ /Малый патент на изобретение /A petty patent for invention 2009 2008 Арзномаҳои воридшуда Поступившие заявки Filing of applications Суръати афзоиш % 106 88 120 Арзномадеҳони миллӣ Национальные заявители National applicants 105 88 119 Арзномадеҳони хориҷӣ Иностранные заявители Foreign applicants 1 Қарор оид ба додани патент Решение о выдаче патента A decision for the grant of a patent 92 98 94 Аз ҷумла арзномадеҳони миллӣ В т.ч. национальные заявители Including national applicants 91 98 93 Ҷадвали 3. Таблица 3.Table 3. Патент ба намунаи саноатӣ/ Патент на промышленный образец /A patent for industrial designs Арзномаҳои воридшуда Поступившие заявки Filing of applications Арзномадеҳони миллӣ Национальные заявители National applicants Арзномадеҳони хориҷӣ Иностранные заявители Foreign applicants Қарор дар бораи додани патент Решение о выдаче патента A decision for the grant of a patent Аз ҷумла арзномадеҳони миллӣ В т. ч. национальные заявители Including national applicants 2009 2008 Суръати афзоиш % 12 24 50 - - 12 24 50 9 8 112 - 7 - - ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ 120 ANNUAL REPORT патент/ патент/patent 106 100 88 80 нахустпатент/ малый патент/ petty patent 60 40 25 24 20 0 10 2008 намунахои саноати/ промышленный образец/industrial design 12 2009 Диаграммаи 1. Ҷараёни воридшавии арзномаҳо ба ММПИ Диаграмма 1. Динамика поступления заявок в НПИЦентр Diagram 1. Dynamics of filing applications with the NCPI 1.2. Тамғаҳои молӣ ва тамғаҳои хизматрасонӣ 1.2.Товарные знаки и знаки обслуживания 1.2.Trademarks and Service Marks 1.2.1. Бақайдгирии миллӣ 1.2.1. Национальная регистрация 1.2.1. National Registration Нишондиҳандаҳои истеҳсолии Идораи патентии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба иҷрои амалҳои ҳуқуқӣ, ҷараёни воридшавии арзномаҳо барои бақайдгирии миллии тамғаҳои молӣ ва таносуби воридшавии аризаҳо барои бақайдгирӣ дар солҳои 2008 ва 2009 мувофиқан дар ҷадвали 4, диаграммаҳои 2 ва 2.1. оварда шудаанд. Производственные показатели Патентного ведомства Республики Таджикистан по выполнению юридически значимых действий, динамика поступления заявок на национальную регистрацию товарных знаков и соотношение поступления заявок на регистрацию в 2008 и 2009 годах соответственно, приведены в таблице 4, диаграмммах 2 и 2.1. 8 Indicators of the activity of NCPI on performing of legally relevant actions, the dynamics of filing applications related to national registration of trademarks and service-marks by comparison with the years 2008-2009 are given in Table 4 and Diagrams 2 and 2.1. ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT Ҷадвали 4. Таблица 4.Table 4. Тамғаҳои молӣ /Товарные знаки /Trademarks 2009 2008 722 853 84,6 Арзномадеҳони миллӣ Национальные заявители National applicant’s 278 210 132,4 Арзномадеҳони хориҷӣ Иностранные заявители Foreign applicants 444 643 69 688 576 119 277 158 175 418 418 98 Арзномаҳои воридшуда Поступившие заявки Filing of applications Бақайдгирии тамғаҳои молӣ Регистрация товарного знака Registration of trademarks Арзномадеҳони миллӣ Национальные заявители National applicants Арзномадеҳони хориҷӣ Иностранные. заявители On foreign applicants Суръати афзоиш % 1000 800 600 400 853 722 200 0 2008 2009 Диаграммаи 2. Ҷараёни воридшавии арзномаҳо барои бақайдгирии миллии тамғаҳои молӣ дар солҳои 2008-2009 Диаграмма 2. Динамика поступления заявок на регистрацию товарных знаков по национальной процедуре за 2008-2009 гг. Diagram 2. Dynamics оf filing of applications for trademark registration under the national procedure in 2008-2009 years 9 ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT Арзномадехони хоричи/Иностранные заявители/Foreign applicants 1072 410 Арзномадехони милли/Национальные заявители/National applicants Диаграммаи 2.1. Таносуби воридшавии арзномаҳо барои бақайдгирии миллии тамғаҳои молӣ аз арзномадеҳони миллӣ ва хориҷӣ дар солҳои 2008 ва 2009 Диаграмма 2.1.Соотношение поступления заявок на регистрацию по национальной процедуре от национальных и иностранных заявителей за 2008 и 2009 гг. Diagram 2.1. Correlation between applications filed by national and foreign applicants for registration of trademarks under national procedure 2008-2009 1.2.2. Бақайдгирии байналхалқӣ 1.2.2. Международная регистрация 1.2.2. International Registration Дар соли 2009 ба Идораи патентӣ 2003 ариза барои бақайдгирии тамғаи молӣ ворид шуд (ҷадвали 5). Дар давоми соли ҳисоботӣ 1978 тамғаи молӣ мувофиқи Созишномаи Мадрид дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба қайд гирифта шудааст ва аз рӯи 22 арзнома дар бораи инкори бақайдгирӣ қарор қабул гардидааст. В 2009 году в патентное ведомство РТ поступило 2003 заявок на регистрацию товарного знака. В течение отчетного года в Республике Таджикистан по Мадридскому соглашению зарегистрировано 1978 товарных знака и по 22 заявкам принято решение об отказе в регистрации. In 2009 2003 notifications were received under the Madrid Agreement for International Registration of trademarks. (Table 5). During the year under review 1978 marks were registered under the Madrid Agreement. And 22 application are rejested from registration. Ҷадвали 5. Таблица 5.Table 5. Тамғаҳои молии байналхалқӣ /Международные товарные знаки /International trademarks 2009 2008 Суръати афзоиш % 2003 2286 87,6 1978 1952 101,3 Арзномаҳои воридшуда Поступившие заявки Filing of applications Бақайдгирии тамғаҳои молӣ Регистрация тов. знака Registration of trademarks 10 ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT 1.2.3. Феҳристи давлатӣ 1.2.3.Государственный реестр 1.2.3.State register Бақайдгирии объектҳои моликияти саноатӣ ва додани ҳуҷҷатҳои муҳофизатӣ дар Феҳристи давлатӣ дар солҳои 2008 ва 2009 дар ҷадвали 6 нишон дода шудааст. № Ба қайд гирифта шуд ҳамагӣ Номгӯи ҳуҷҷатҳои муҳофизатӣ Зарегистрировано Перечень охранных Registration документов Ҷадвали 6 Ҳуҷҷатҳои ҳифозатӣ дода шуд Выдано охранных документов аз ҷумла арзномаҳои миллӣ в т. ч. национальные заявители Including national applicants 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 Патент на изобретение, Invention 10 8 9 3 10 12 9 8 Малый патент Petty patent 79 103 78 103 87 65 8629 65 7 9 - - 11 6 - - 670 581 277 164 680 640 254 157 Патент ба ихтироъ 2 Нахустпатент ба ихтироъ 4 аз ҷумла арзномаҳои миллӣ в т. ч. национальные заявители Including national applicants Indicators of the registration of the objects of industrial property in the State Register and granting of tittle protection are given in тable 6. 2009 1 3 Данные о регистрации объектов промышленной собственности в 2008 и 2009 гг. приведены в таблице 6. Патент ба намунаи саноатӣ Патент на пром. образец Industrial designs Шаҳодатнома ба тамғаи молӣ Свидетельство на товарные знаки Trademarks II. Бақайдгирии шартномаҳои литсензионӣ II. Регистрация лицензионных договоров II. Registration of license and assignment agreements Дар соли 2009 тибқи Қоидаҳои бақайдгирии шартномаҳои литсензионӣ ва шартномаҳо дар бораи вогузоркунии тамғаҳои молӣ 175 шартнома дар бораи вогузоркунии ҳуқуқ ва 6 шартномаи литсензионӣ ба қайд гирифта шудааст. Шартномаҳои зикргардида байни шахсони ҳуқуқии хориҷӣ баста шудаанд. Маълумоти дар ҷадвали 7 овардашуда ҷараёни бақайдгирии шартномаҳои литсензиониро аз солҳои 20082009 то имрӯз инъикос менамояд. В 2009 году в соответствии с Правилами регистрации лицензионных договоров и договоров об передачи прав на товарные знаки и знаки обслуживания зарегистрировано 175 договоров об уступке прав и 6 лицензионных договора. Все договоры заключены между иностранными юридическими лицами. Сведения о регистрации договоров за 2008 и 2009 гг. приведены в таблице 7. 11 In the year under review, in accordance with the Rules of Registration of Assignment Agreements and the License Agreements there were examined and registered 175 assignment agreements and 6 license agreements. All the agreements were concluded between nahional legal entities. Table 7 shows the dynamics of registration of license agreements in the year under review by comparison with tne year 2007-2008. ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT Ҷадвали 7. Таблица 7.Table 7. Вогузории ҳуқуқ Передача прав Assignment agreements Шартномаҳои литсензионӣ Лицензионные договоры License agreements 2009 2008 Суръати афзоиш % 175 115 152 6 3 200 III. Фаъолияти Шӯрои шикоятӣ III. Деятельность Апелляционного совета III. Activity of the Appeal Board Соли 2009 Шӯрои шикоятии ММПИ фаъолияти худро ба сифати мақоми маъмурии баррасии то судии баҳсҳои марбут ба ҳифзи моликияти саноатӣ идома дод. Фаъолияти Шӯрои шикоятиро дар соли 2009 маълумоти ҷадвали 8 мушаххасан инъикос менамояд. В 2009 году Апелляционный совет НПИЦентра продолжал свою деятельность в качестве досудебного органа по рассмотрению споров, связанных с правовой охраной объектов промышленной собственности. Сведения о деятельности Апелляционного совета за 2009 гг. детально отражены в таблице 8. In 2009 the Appeal Board of NCPI continued its activity as prejudicial body for consideration of the appeals connected with legal protection of industrial property. Details of the activity of tne Appeal Board in the year under review are shown in Table 8. Ҷадвали 8. Таблица 8.Table 8. Номгўи корҳои иҷрошуда Перечень выполненных работ Name of actions Воридшавии эътирозномаҳо: Поступление возражений: Lodging of appeals against: -ба қарори экспертиза - на решение экспертизы - decision of examination Бар зидди сабти тамғаи молӣ Против регистрации тов. знака Registration of trademark Бар зидди сабти ихтироъ Против регистрации изобретения Registration of invention - бар зидди сабти номи маҳалли тавлиди мол -против регистрации НМПТ registration of appellation of origin Омодасозӣ ва фиристонидани дархост ва супоришҳо Подготовка, направление запросов и поручений Preparation and sending of reguests Омодасозӣ ва фиристонидани хабарнома Подготовка и направление извещений Preparation and sending of notices Баррасии эътирозномаҳо Рассмотрение возражений Consideration of disputes 12 2008 2009 Суръати афзоиш % 3 4 1 1 2 - 1 - - - - - 38 45 30 43 4 5 ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT IV. Рушди асосҳои меъёрию ҳуқуқї IV. Развитие нормативно-правовых основ IV. Development of the normative- legislative basis Рушди қонунгузории марбут ба ҳифзи ҳуқуқии объектҳои моликияти саноатӣ яке аз вазифаҳои муҳимтарини Маркази милии патенту иттилоот буд ва мемонад. Дар ҳолати ҳозира дар соҳаи моликияти саноатӣ, ки ба салоҳият ва самти кори ММПИ вогузошта шудааст, панҷ Қонуни соҳавӣ, аз ҷумла Қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ихтироъ» (аз 28 феврали соли 2004, № 17), «Дар бораи намунаҳои саноатӣ» (аз 28 феврали соли 2004, № 16), «Дар бораи ҳифзи ҳуқуқии топологияҳои микросхемаҳои интегралӣ» (аз 22 декабри соли 2006, № 218), «Дар бораи тамғаҳои молӣ ва тамғаҳои хизматрасонӣ» (аз 5 марти соли 2007, № 234), «Дар бораи ишораҳои ҷуғрофӣ» (аз 5 марти соли 2007, № 236) амал мекунанд. Ҳамаи Қонунҳои зикршуда, то ҳадди имкон ба талаботҳои Созишнома оид ба ҷанбаҳои тиҷоратии ҳуқуқҳои моликияти зеҳнӣ, ки (бо истилоҳи TRIPS маъмул аст) мутобиқ гардонида шуда, матни қонунҳо бо се забон, тоҷикӣ, русӣ, англисӣ ва инчунин тавзеҳот ва таснифоти мафҳумҳои дахлдор, муқаррарот, инчунин нақшаи гузариши арзномаҳо барои бақайдгирӣ дар идораи патентӣ, дар шакли китобчаҳо омода карда шудааст. Матни ҳамаи Конунҳо барои омўхтан ва баррасӣ намудан, ҷиҳати мутобиқати онҳо ба талаботҳои байналмиллалӣ дар соҳаи моликияти саноатӣ якчанд маротиба ба котиботи Созмони умумиҷаҳонии савдо (СУС-WTO) ва сохторҳои дахлдори Созмони умумиҷаҳонии моликияти зеҳнӣ (СУМЗ) ҳангоми вохўриҳои гурўҳи кории Тоҷикистон бо масъулони СУС ва СУМЗ Развитие законодательства, относящегося к правовой охране объектов промышленной собственности было и остается одной из основных задач Национального патентно – информа-ционного центра. В настоящий период по отрасли промышленной собственности, который входит в полномочия и задачи НПИ Центра, действуют пять отраслевых Законов, в том числе Законы Республики Таджикистан «Об изобретениях» (от 28 февраля 2004г., №17), «О промышленных образцах» (от 28 февраля 2004 г. ,№16), «О правовой охране топологий интегральных микросхем» (от 22 декабря 2006г №218), «О товарных знаках и знаках обслуживания» (от 5 марта 2007г., №234) и «О географических указаниях» (от 5 марта 2007г., №236). Все вышеуказанные Законы Республики Таджикистан по мере возможности приведены в соответствии с требованиями Соглашения по торговым аспектам прав интеллектуальной собственности (ТРИПС), текст Законов подготовлены в виде брошюр на 3-х языках таджикский, русский, английский, приложены разъяснение и комментарий необходимых понятий, определение и мероприятия поступлений заявлений о регистрации в патентной организации. В целях изучения и рассмотрения отрасли промышленной собственности и их соответствия международным требованиям, во время встречи рабочих групп Таджикистана с ответственными лицами Всемирной торговой организации (ВТО) и Всемирной организации интеллектуальной собственности (ВОИС), неоднократно тексты 13 The legislative development regarding the legal protection of industrial property objects is one of the main objectives of the National Centre for Patents and Information. At the present period on sphere of the industrial property which enters into powers and problems of NCPI, there are 5 Laws of the Republic of Tajikistan in the sphere of Protection of Industrial Property Objects: Law of the Republic of Tajikistan «On inventions» (from February, 28th 2004 №17), Law of the Republic of Tajikistan «On industrial designs» (from February, 28th 2004, № 16), Law of the Republic of Tajikistan «On legal protection of integrated circuits topologies» (from December, 22nd 2006., № 218), Law of the Republic of Tajikistan «On Trademarks and Service Marks (from March, 5th 2007., №234), Law of the Republic of Tajikistan «On geographical indications» (from March, 5th 2007., №236). All stated Laws of the Republic of Tajikistan are as far as possible resulted according to Trade Related Intellectual Property Rights Agreement (TRIPS), the text of Laws are prepared in the form of brochures in 3 languages Tajik, Russian and English, the explanation and the comment of necessary concepts, definition and actions of receipts of statements for registration in the patent organization are enclosed. The purpose of studying and consideration of industrial property area and their conformity to the international requirements, during a meeting of working groups of Tajikistan with responsible persons of the World Trade Organization ҲИСОБОТИ СОЛОНА манзур карда шуданд. Қобили зикр аст, ки аз ҷониби масъулони СУС ва СУМЗ, аз ҷумла Департаменти нозири минтақаи давлатҳое, ки Тоҷикистон ба он шомил аст, дар СУМЗ ва Академияи СУМЗ ба Қонунҳои соҳаи моликияти саноатии Ҷумҳурии Тоҷикистон баҳои баланд дода шудааст. Ҳамзамон, бо назардошти рушди қонунгузорӣ ва санадҳои соҳавии дунявӣ, рушди қонунгузории миллӣ, ки бевосита ё бавосита ба самти фаъолияти моликияти саноатӣ тааллуқ дорад, инчунин бо назардошти тавсияҳои мутахассисони Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҷиҳати такмили минбаъдаи Қонунҳои соҳаи моликияти саноатӣ сохтори дахлдор ва гурўҳи кории ММПИ, пайваста кор бурда истодаанд. Дар соли 2009 таклифу пешниҳодҳо оид ба даровардани тағйиру иловаҳо ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи ихтироъ” ба Вазорати рушди иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ҳамзамон ба Вазорату идораҳои дахлдор манзур карда шудаанд. Қарори Шўрои Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 27 апрели соли 2009 таҳти № 1917 «Дар бораи лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Оид ба ворид намудани тағйиру иловаҳо ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ҳифзи ҳуқуқии топологияҳои микросхемаҳои интегралӣ», мавриди таҳлилу баррасӣ қарор гирифта, таклифу пешниҳодҳои дахлдор пешниҳод карда шуданд. Ҳамзамон кормандони Марказ дар машваратҳои Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба баррасии масъалаи зикргардида иштирок намуда, фикру дархостҳои худро илова намуда истодаанд. ГОДОВОЙ ОТЧЕТ всех Законов было предложено на рассмотрение Секретариату ВТО и в соот-ветствующие структуры ВОИС. Необходимо отметить, что со стороны ответственных лиц Всемирной торговой организации (ВТО) и Всемирной организации интеллектуальной собственности (ВОИС), особенно Департамент государственных территорий, в который вступает Таджикистан, в ВОИС и Академии ВОИС, Законам отраслей промышленной собственности дана высокая оценка. В целях дальнейшего усовершенствования Законов отраслей промышленной собственности, соответствующие структуры и рабочая группа НПИЦентра с учетом развития законодательств и мировых отраслевых актов, развития национальных законодательств, которые непосредственно и так относящиеся в направление деятельности промышленной собственности, одновременно с учетом предложений специалистов Министерства юстиции Республики Таджикистан, совместно ведут определенную работу. В 2009 году в Министерство экономического развития и торговли Республики Таджикистан и одновременно соответствующим министерствам и ведомствам республики, представлены предложения о внесении изменений и дополнений в Закон Республики Таджикистан «Об изобретениях». Постановление Совета Маджлиси намояндагон Маджлиси Оли Республики Таджикистан от 27 апреля 2009 года, №1917 «О проекте Закона Республики Таджикистан «О внесении изменений и дополнений Закону Республики Таджикистан «О правовой охране топологий интегральных микросхем» 14 ANNUAL REPORT (WTO) and the World Intellectual Property Organization (WIPO), repeatedly texts of all Laws was offered on consideration to Secretary of the WTO and in corresponding WIPO structures. It is necessary to notice, that from responsible persons of the World Trade Organization (WTO) and the World Intellectual Property Organization (WIPO), especially Department of the state territories, in which Tajikistan enters, in WIPO and WIPO Academy, high appreciation is given to the Laws of industrial property spheres. In order to the further improvement of the Laws of industrial property spheres, corresponding structures and NCPI working group taking into account development of legislations and world sphere certificates, developments of national legislations, which are direct and concerning in a direction of industrial property activity, simultaneously taking into account offers of experts of the Ministry of Justice of the Republic of Tajikistan at the same time carrying out a fixed work. In 2009 to the Ministry for economic development and trade of the Republic of Tajikistan, also to corresponding ministries and republic departments, represented the proposals on submission of changes and additions to the Law of the Republic of Tajikistan «On inventions». The Resolution of the Council of Majlisi Namoyandagon Majlisi Oli of the Republic of Tajikistan from April, 27th, 2009, №1917 «On a Project of the Law of the Republic of Tajikistan «On submission of changes and additions to the Law of the Republic of Tajikistan «On the legal protection of the topologies of integrated circuits» is at a stage of consideration and ҲИСОБОТИ СОЛОНА Соли 2009 “Қоидаҳои гузаронидани аттестатсияи намояндагони патентии Ҷумҳурии Тоҷикистон”, ки бо Фармоиши Вазири рушди иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳти № 25 аз 9 июни соли 2009 тасдиқ карда шудааст, дар Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳти № 551 таърихи 23 ноябри соли 2009 ба қайди давлатӣ гирифта шуда, дар рўзномаи “Ҷумҳурият”, шумораи № 142143 (21 649-650) таърихи 3 декабри соли 2009 интишор карда шуд. Лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи даровардани тағйироту иловаҳо ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи иҷозатномадиҳӣ ба баъзе намудҳои фаъолият» ва “Низомнома дар бораи хусусиятҳои иҷозатномадиҳӣ ба баъзе намудҳои фаъолият», ба Вазорати рушди иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда шуд . Масъалаи зикршуда бори дигар ҷиҳати супориши Вазири рушди иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон ва муовини аввали Сарвазири ҶТ оид ба таҷдиди назар намудани санадҳои меъёрии ҳуқуқии танзимкунандаи тартиби додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ ба субъектҳои фаъолияти соҳибкорӣ ба вазорат манзур карда шуд, ки мавриди таҳлилу баррасии Комиссия оид ба такмили санадҳои меъёрии ҳуқуқии танзимкунандаи тартиби додани ҳуҷҷатҳои иҷозатномадиҳии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор доранд. Супоришҳои Комиссияи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба ҳамоҳангсозии фаъолият дар мубориза бо ҳуқуқвайронкунӣ дар соҳаи моликияти зеҳнӣ, ки оид ба такмили қонунгузорӣ ва доир намудани семинар-машваратҳо ҷиҳати баланд бардош- ГОДОВОЙ ОТЧЕТ находится на стадии рассмотрения и предложены соответствующие предложения. Одновременно сотрудники НПИЦентра участвуют в заседаниях Маджлиси миллии Маджлиси Оли Республики Таджикистан о рассмотрении вышеуказанных вопросов и вносят свои предложения и дополнения. В 2009 году «Правила проведения аттестации патентных поверенных Республики Таджикистан», утвержденное Распоряжением Министерства экономического развития и торговли Республики Таджикистан от 09.06.2009 г.,№25, прошла государственную регистрацию в Министерстве юстиции Республики Таджикистан от 23.11.2009г.,№551, а также напечатано в газете «Чумхурият» за №142-143 (21 649650) от 3.12.2009г. В Министерство экономического развития и торговли Республики Таджикистан и в Министерство юстиции Республики Таджикистан представлены на рассмотрение проект Закона Республики Таджикистан «О внесении изменений и дополнений в Закон Республики Таджикистан «О лицензировании отдельных видов деятельности» и «Положения об особенностях лицензирования отдельных видов деятельности». В соответствии с поручениями Министра экономического развития и торговли и первого заместителя Председателя Правительства Республики Таджикистан, упомянутые задачи об усовершенствовании нормативно-правовых актов регулирующих порядок выдачи лицензионных документов, субъектам предпринимательской деятельности, представлены в министерство и находится на стадии рассмотрения Комиссией об усовершенствовании норма- 15 ANNUAL REPORT corresponding proposals are offered. Simultaneously employees of NCPI participate in sessions of Majlisi Namoyandagon Majlisi Oli of the Republic of Tajikistan on consideration of the stated questions and make the offers and additions. In 2009 "The Rule of carrying out of certification of patent representatives of the Republic of Tajikistan», confirmed by the Order of the Ministry for economic development and trade of the Republic Tajikistan from 09.06.2009, № 25, has passed the state registration in the Ministry of Justice of the Republic of Tajikistan from 23.11.2009., № 551, and also it is issued in the newspaper «Jumhuriyat» by №142-143 (21 649-650) from 3.12.2009 In the Ministry for economic development and trade of the Republic of Tajikistan and in the Ministry of Justice of the Republic of Tajikistan are submitted to consideration the project of Law of the Republic of Tajikistan «On submission of changes and additions to the Law of the Republic of Tajikistan «On licensing of separate kinds of activity» and «Position on features of licensing of separate kinds of activity». On the instructions of the Minister for economic development and trade and the First vice-Chairman of the Government of the Republic of Tajikistan, the mentioned problems about improvement of regulatory legal acts regulating an order of delivery of license documents, to subjects of enterprise activity are presented to the ministry and is at a stage of consideration by the Commission on improvement of normative legal documents regulating an order of delivery of resolving licenses of the Government of the Republic of Tajikistan. ҲИСОБОТИ СОЛОНА тани донишҳои ҳуқуқии кормандони вазорату идораҳо, мақомотҳо сари вақт иҷро шуда, таклифу пешниҳодҳои дахлдор, маълумотҳо ва ҳисоботҳо чи ба Вазорат, чи ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон чи ба ба Вазорати фарҳанг манзур карда шудаанд. 15 октябри соли 2009 бахшида ба 15 - солагии Сарқонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мавзӯи «Нақш ва саҳми Сарқонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон дар рушди кишвар» мизи мудаввар баргузор гардид, ки дар он Сардори шӯъбаи рушди ҳамкориҳои байналмилалӣ ва санадҳои меъёриву ҳуқуқӣ - М.Қудусова, Сардори Раёсати ИИТ Ќ.Миралиев ва Раиси Шӯрои апеллятсионӣ - М.Тӯраев бо маърӯзаҳо баромад намуданд. Инчунин Директори ММПИ Ш.Нажмудинов, муовини аввали Директор Г.Купайи ва муовини Директор Н.Муҳаммадиев дар бораи саҳм ва нақши Сарқонун дар рушди Ҷумҳурии Тоҷикистон, алалхусус дар рушди соҳаи моликияти зеҳнӣ ақидаи худро баён намуданд. ГОДОВОЙ ОТЧЕТ тивно-правовых документов, регулирующих порядок выдачи разрешающих лицензий Правительства Республики Таджикистан. Поручения Комиссии Правительства Республики Таджикистан по координации деятельности борьбы с правонарушениями в сфере интеллектуальной собственности, по совершенствованию законодательства и по проведении семинар- заседаний по повышению правовых знаний сотрудников министерств и ведомств и органов своевременно выполнены и соответствующие предложения, справки и отчеты представлены в Министерство, Правительство Республики Таджикистан и Министерство культуры республики. 15 октября 2009 года в честь 15 летия Конституции Республики Таджикистан был проведен круглый стол на тему «Роль и вклад Конституции Республики Таджикистан в развитии страны», в котором выступили с докладом Начальник отдела развития международного сотрудничества и нормативно правовых актов – М.Кудусова, Начальник Управления НТИ – К.Миралиев, Зам. Председателя Апелляционного Совета М.Тураев, а также выступили Директор НПИЦентра Ш.Нажмудинов, первый Зам.Директора Г.Купайи, зам.Директора Н.Муҳамадиев и высказали своё мнение о вкладе и роле Конституции в развитии Республики Таджикистан и особенно в развитии отрасли интеллектуальной собственности. 16 ANNUAL REPORT Instructions of the Commission of the Government of the Republic of Tajikistan on coordination of activity of prevention against offences in intellectual property sphere, on perfection of the legislation and on carrying out a seminar - of sessions on increase of legal knowledge of employees of the ministries, departments and bodies are executed in time, and the corresponding offer, inquiries and reports are represented to the Ministry, Government of Tajikistan and Ministry of culture. On October, 15th, 2009 in honour of 15th anniversary of the Constitution of the Republic of Tajikistan was carried out a round table on a theme of «The role and contribution of the Constitution of the Republic of Tajikistan in country development» in which the Chief of department of legal issues and development of international cooperation - M.Qudusova, Head of the Department of scientific and technical information - K.Miraliev, the Chairman of Appeal Board M.Turaev, and also Director of NCPI Sh.Nazhmudinov, the first deputy - Director G.Koupai, deputy - Director N.Muhammadiev made a speech on contribution and Constitution role in development of the Republic of Tajikistan and especially in development of intellectual property sphere. ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT V. Ҳамкориҳои байналхалқӣ V. Международное сотрудничество V. The international cooperation Самтҳои асосии ҳамкориҳои байналхалқии ММПИ ин рушд ва устувор гардонидани ҳамкориҳои амалӣ бо Созмони Умумиҷаҳонии моликияти зеҳнӣ (СУМЗ), Идораи патентии европоӣ (ИПЕ) ва идораи патентии евроосиёӣ (ИПЕО), иштирок дар шартномаҳо ва созишномаҳои байналхалқӣ, ҳамчунин вусъат додани робитаҳои дуҷониба ва бисёрҷониба бо идораҳои патентии ИДМ ва хориҷаи дур мебошад. Маркази миллии патенту иттилооти назди Вазорат таи 18 сол баъд аз соҳибистиқлол гаштани Ҷумҳурии Тоҷкистон ҳамчун идораи патентии кишвар байни 189 давлатҳо - аъзоҳои Созмони умумиҷаҳонии моликияти зеҳнӣ (СУМЗ) Тоҷкистонро оид ба масъалаҳои моликияти зеҳнӣ муаррифӣ намуда, инчунин тибқи муқаррароти Конвенсияи патентии Евроосиёгӣ, ки 9 давлати Иттиҳоди давлатҳои мустақилро (ИДМ) дар бар мегирад, ҳамкориҳои Тоҷикистонро дар масъалаи ихтироъҳо таъмин карда меояд, ки ҳамоҳангсозии ин масъалаҳоро идораи байналмилалии патентии Евросиёгӣ (ИБПЕ) ба ӯҳда дорад. Дар натиҷаи ҳамкориҳои байни ММПИ ва СУМЗ ба мувофиқа расонида шудааст, ки Стратегияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба масъалаҳои моликияти зеҳнӣ таҳия карда шавад. Ҷиҳати баррасии ин масъала моҳи июни соли ҷорӣ намояндагони СУМЗ ташриф оварда, бо раиси Кумита оид ба энергетика, саноат, сохтмон ва коммуникатсияи Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон - М.Исломиддинов, муовини аввали Вазири рушди иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон Развитие и укрепление практического сотрудничества с Всемирной организацией интеллектуальной собственности (ВОИС), Европейским патентным ведомством (ЕПВ) и Евразийским патентным ведомством (ЕАПВ), участие в международных договорах и соглашениях, а также развитие двухсторонних и многосторонних связей с патентными ведомствами СНГ и дальнего зарубежья являются основными направлениями международного сотрудничества НПИЦентра. После становлении Таджикистана независимым государством, НПИЦентр при Министерстве экономического развития и торговли Республики Таджикистан уже 18 лет как патентное ведомство страны, среди 189 странгосударств членов Всемирной организации интеллектуальной собственности (ВОИС), представляет Таджикистан по вопросам интеллектуальной собственности. А также в соответствии с требованиями Евразийской патентной Конвенции, что составляет 9 государств - стран независимых государств (СНГ), обеспечивает сотрудничество Таджикистана по вопросам изобретения. Координация этих вопросов возложены на Евразийское международное патентное ведомство (ЕАПВ). В результате сотрудничества между НПИЦентром и ВОИС согласовано, что необходимо разработать Национальную стратегию Республики Таджикистан по вопросам интеллектуальной собственности. Для рассмотрения этой задачи в июне 2009 года представители ВОИС посетили Таджикистан. Была организована встреча представителей ВОИС с Председателем Комитета по строительству, энергетики, про- 17 The main trends in the international cooperation of NCPI were the development and consolidation of the cooperation with the World Intellectual Property Organization (WIPO), European Patent Office (EPO) and Euro Asian Patent Office (EAPO), the participation in various international treaties and agreements, as well as the development of bilateral and multilateral relations with patent offices of CIS and foreign countries. National Center for Patents & Information already 18 years after independence of Tajikistan is at the Ministry for economic development and trade of the Republic of Tajikistan as a Patent office of the country and among the 189 member-states of the World organization of intellectual property (WIPO), represents Tajikistan concerning intellectual property. And also according to requirements of the Eurasian Patent Convention that includes 9 states - the Countries of the independent states (CIS), provides cooperation of Tajikistan concerning the invention. The coordination of these problems assigned to the Eurasian international Patent Office (EAPO). As a result of cooperation between NCPI and WIPO coordinated, that it is necessary to develop National strategy of the Republic of Tajikistan concerning intellectual property. For the consideration of this problem in June, 2009 WIPO representatives have visited Tajikistan. A meeting of the WIPO representatives was organized with the Chairman of the Committee on building, energy, industry and communications of the Majlisi Namoyandagon of Majlisi Oli of the Republic of Tajikistan- M.Islomiddinov, the first Deputy ҲИСОБОТИ СОЛОНА - А.Ашур, муовини Раиси Кумитаи сармоягузорӣ ва амволи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон - А.Раҳмонов вохӯрӣ баргузор гардид. Дар натиҷаи вохӯрӣ ва гуфтушунидҳои судманд бо меҳмонони хориҷӣ як қатор масъалаҳои рушди соҳа баррасӣ шуда, оид ба ҳалли онҳо ба мувофиқа омаданд. Таърихи 22 то 24 июли соли 2009 дар асоси супориши роҳбари Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳти № 7763 (12.2-3) аз 23.06.2009 сол, аз тарафи ММПИ дар якҷоягӣ бо Созмони Умумиҷаҳонии моликияти зеҳнӣ (СУМЗ) ва Идораи патентии Евроосиёгӣ (ЕАПО) семинари минтақавӣ оиди «Автоматикунонии идораи патентӣ ва тарзи пешниҳоди арзномаҳои электронӣ» гузаронида шуд, ки дар он намояндагони зиёда аз 15 кишварҳои хориҷӣ ва зиёда аз 20 ташкилоту идораҳои ҷумҳурӣ иштирок намуданд. Дар семинар, ки мӯҳтавои он ҳифзи моликияти зеҳнӣ буд, боиси таҷрибаивазкунӣ ва мубоҳисаҳои судманд гардид. Аз ҷумла дар мавзӯи “Аҳамият ва нақши патенту иттилоот барои дастгирии инноватсия” аз ҷониби мушовири калони ҳуқуқии (СУМЗ) ҷаноби Сергей Зотин, “Консепсияи нав ва иттилоотии ИПЕ” аз тарафи ноиби Президенти Идораи патентии Евросиёгӣ Ҳабибулло Фаёзов, инчунин маърӯзаҳои мудири аспирантураи Донишгоҳи давлатии кӯҳии Москва А.А. Грабский, сармутахассиси шӯъбаи автоматикунонии ИПЕ-и ш.Москва Василий Трубачев, баромадҳои намояндагони Ҷумҳуриҳои Арманистон, Озарбойҷон, Белоруссия, Украина, Қазоқистон ва дигарон дар ин мавзӯъ хело ҷолиб буд. Таърихи 9-10 сентябри соли ҷорӣ дар шаҳри Агверани Ҷумҳурии Арманистон ҷаласаи 18-уми Шӯрои бай- ГОДОВОЙ ОТЧЕТ мышленности и коммуникации Маджлиси Намоянда-гон Маджлиси Оли Респуб-лики Таджикистан-М. Исломиддиновым, первым заместителем Министра экономии-ческого развития и торговли РТА. Ашур, заместителем Председателя Комитета по инвестициям и государственного имущества РТ – А. Рахмоновым. В результате встречи и переговоров с иностранными гостями рассмотрены ряд задач развития сферы и по их решению пришли к единому согласию. С 22 по 24 июля 2009 года в соответствии с поручением Руководителя Исполнительного Аппарата Президента Республики Таджикистан от 23.06.09г., №7763 (12.2-3), НПИЦентром совместно с ВОИС и ЕАПВ проведен территориальный семинар на тему «Автоматизации современного патентного ведомства и электронная подача заявок», где участвовали представители 15 зарубежных стран и более 20 организаций и ведомств Республики Таджикистан. Семинар, тема в котором была защита интеллектуальной собственности, стал полезным по обмену опытом и полезными беседами. В том числе, по теме «Суть и значение патента и информаций для поддержки инноваций» со стороны главного юридического советника ВОИС господина Сергея Зотова, тема «Новая информационная Концепция Европейского патентного ведомства (ЕПВ)» Вице- Президента Евразийского патентного ведомства (ЕАПВ) Хабибулло Фаязов, а также лекции заведующего аспирантурой Государственного горного Университета г. Москвы господина А.А. Грабский, главный специалист отдела автоматизации ЕПВ г. Москвы господин Василий Трубачев, выступления представителей республик Армении, Азербайджан, Белоруссии, Украины, Казахстан и других выступлений на эту 18 ANNUAL REPORT Minister for economic development and trade of the Republic of Tajikistan - A.Ashur, vice -Chairman of the Committee on investments and state property of the Republic of Tajikistan - A.Rakhmonov . During the meeting and negotiations with foreign visitors a number of problems in sphere development were considered and under their decision came to the single consent. From July, 22 till July, 24th, 2009 under the instruction of the Head of Executive Device of the President of the Republic of Tajikistan from 23.06.09, №7763 (12), NCPI together with WIPO and EAPO held a region seminar on «Automation of modern patent department and electronic sending of applications», where participated representatives of 15 foreign countries and more than 20 organizations and departments of Tajikistan. The theme of Seminar which was an intellectual property protection became useful on experience exchange and useful conversations. Also a theme «The essence and value of the patent and information for support of innovations» from main legal WIPO adviser Mister Sergey Zotin, a theme «The New information Concept of the European Patent Organization (EPO)», a vice- President of the Eurasian Patent Organization (ЕAPO) – Habibullo Fayazov and lectures of Chairman of post-graduate study of Moscow State Mountain University - Mr. A.Arabski, a main expert of automation department of EPO in Moscow Mr. Vasily Trubachev, a speech of the representatives of Armenia, Azerbaijan, Belarus, Ukraine, Kazakhstan and others on this theme was very interesting. tth, On September 9 to 10 2009 in Agverane the city of the Republic of Armenia was held th 18 International Session devoted to problems of the protection of intellectual property ҲИСОБОТИ СОЛОНА нидавлатӣ оид ба масъалаҳои ҳифзи ҳуқуқии объектҳои моликияти саноатӣ ва ҷаласаи якҷояи Комиссияи давлатҳои аъзои Созишнома оид ба ҳуқуқвайронкунӣ дар соҳаи моликияти зеҳнӣ баргузор гардид, ки дар он муовини Директор Н.Муҳаммадиев ва Сардори шӯъбаи рушди ҳамкориҳои байналхалқӣ ва асосҳои меъёрии ҳуқуқӣ М.Қудусова иштирок намуданд. Дар ҷаласаи зикршуда масъалаҳо доир ба таҳияи лоиҳаи “Созишнома оид ба ҳамкориҳо дар соҳаи ҳифзи ҳуқуқии моликияти зеҳнӣ ва ташкили Шӯрои байнидавлатӣ доир ба масъалаҳои ҳифзи ҳуқуқуқии моликияти зеҳнӣ” ва дигар масъалаҳои ҷорӣ баррасӣ шуданд. 13 ноябри соли 2009 дар шаҳри Москва ҷаласаи Шӯро оид ба масъалаҳои моликияти зеҳнии назди Кумитаи Интеграционии Евросиёгӣ баргузор гардид, ки дар он масъалаҳо доир ба лоиҳаи “Созишнома оид ба ҳифзи ҳуқуқии моликияти зеҳнӣ дар давлатҳои аъзои Ҷамъияти Иқтисодии Евросиёгӣ” баррасӣ карда шуданд. Дар ҷаласаи зикршуда Директори Муассиса Ш.Нажмудинов иштирок намуда, таклифу пешниҳодҳои муфид манзур намуд. Ҷиҳати вусъат додани ин муносибатҳо, сайти ММПИ таъсис дода шуд, ки ба воситаи он аз тамоми давлатҳои дунё маълумотҳои дахлдорро доир ба самт ва рушди фаъолияти Маркази миллии патенту иттилооти Ҷумҳурии Тоҷикистон дастрас карда тавонанд. ГОДОВОЙ ОТЧЕТ тему была очень интересна. C 9 по 10 сентября 2009 года в городе Агверане Республики Армения прошла 18е Международное Заседание, посвященное проблемам защиты объектов интеллектуальной собственности и совместное Заседание Комиссии членов государств, входящие в Соглашение по правонарушениям в сфере интеллектуальной собственности, где участвовали заместитель Директора НПИ Центра при МЭРТ РТ Н.Мухаммадиев и начальник отдела развития нормативно-правовых актов и международного сотрудничества НПИЦентра М.Кудусова. В вышеупомянутом Заседании рассмотрены проблемы по разработке проекта «Соглашение по сотрудничеству в сфере защиты прав интеллектуальной собственности и создании межгосударственного Совета по вопросам защиты прав интеллектуальной собственности» и другие текущие вопросы. 13 ноября 2009 года в г. Москве прошло Заседание Совета по вопросам интеллектуальной собственности при Евразийском Интеграционном Комитете, где рассмотрены вопросы по проекту «Соглашения по защите прав интеллектуальной собственности членах государств Евразийского экономического сообщества». В вышеуказанном заседании участвовал директор НПИЦентра Ш.З.Нажмудинов и представлял конкретные соответствующие предложения. В целях развития сотрудничества создан сайт НПИЦентра, через которого все государства мира могут получить соответствующие сведения о направлении и развитии деятельности НПИЦентра . 19 ANNUAL REPORT objects joint Session of the Commission of member-states, entering into the Agreement on offences in intellectual property sphere where participated deputy Director of NCPI - N.Muhammediev and head of the department of legal issues and international cooperation of NCPI - M.Kuddusova. In aforementioned Session was considered the problems of the project «The Agreement on cooperation in sphere of protection of intellectual property rights and creation of interstate Council concerning protection of intellectual property rights» and other current questions. On November, 13th, 2009 in Moscow was held a Session of Council concerning intellectual property at the Eurasian Integration Committee, where considered questions on the project «Agreements on protection of intellectual property rights of Eurasian economic community members-states». NCPI Director Sh.Nazhmudinov participated in the session and represented concrete corresponding offers. With the purpose to accelerate of cooperation in NCPI was created an Internet-site of the Center, where is possible to receive through it from all states of the world corresponding data in a direction and activity of NCPI of the Republic of Tajikistan. ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT VI. Фаъолияти илмӣ-таълимӣ Кафедраи «Ҳифзи объектҳои моликияти саноатӣ» VIII. Научно-образовательная деятельность Межвузовская кафедра “Охрана объектов промышленной собственности” VIII.Science and educative activity Inter-university chair «Рrotection of industrial propertyobjects» Моликияти зеҳнӣ як қисми муайяни иқтисодиёти кишварро ташкил медиҳад. Дар кишварҳои тараққикарда ин соҳа қисми зиёди иқтисодиётро ташкил медиҳад. Бинобар ин фаъолияти таълимӣ дар соҳаи моликияти зеҳнӣ ва баландбардории дараҷаи дониши мутахассисони соҳаи мазкур, ки мактабҳои олии кишвар онҳоро тайёр мекунанд, кормандони муҳандисию техникии муассиса, кормандони Пажўҳишгоҳҳои илмӣ-тадқиқотӣ дар рушди пешравиҳои техникӣ ва ҷорӣ намудани техника ва технологияи нав вазифаи асосии кафедра мебошад. Кафедра соли 2003 таъсис дода шуда, иҷозатномаи Вазорати маорифи ҶТ барои иҷрои фаъолияти таълимӣ дар соҳаи моликияти саноатӣ дорад (Иҷозатномаи АУ №0045 барои солҳои 20032005, АУ №00177 барои солҳои 2005-2008, АУ №0000523, ки мӯҳлаташ аз соли 2008 то 2013 аст). Соли 2009 кафедра дар Донишгоҳи техникӣ ва Донишгоҳи аграрӣ, инчунин Коллеҷҳои политехникӣ ва техникӣ, машғулият гузаро-нид. Ҳаҷми умумии машғу-лиятҳо беш аз 2500 соатро дар бар гирифта, шумораи донишҷӯёни дар кафедра таълимгирифта тақрибан 2000 нафарро ташкил медиҳад. Коллективи кафедра аз 11 муаллим иборат аст. Аз онҳо 2 доктори илм ва 6 ном-зади илмҳои техникї, ки тақ-рибан 80%-ро ташкил медиҳад. Интеллектуальная собственность (ИС) составляет определенную часть экономики государств. В развитых государствах она составляет значительную часть экономики. Поэтому образовательная деятельность в области интеллектуальной собственности и повышение уровня знаний в этой сфере будущих специалистов, выпускаемых высшими учебными заведениями страны, инженернотехнических работников предприятий, работников НИИ играет значительную роль в развитии технического прогресса, передаче и внедрению новой техники и технологии и является основой задачей кафедры. Кафедра образована в 2003 году, как межвузовская и осуществляет свою деятельность, согласно лицензиям Минобразования РТ на осуществление образовательной деятельности в сфере интеллектуальной собственности (Лицензия АУ № 0045 на 2003-2005гг., АУ № 00177 на 2005-2008гг., АУ № 0000523, срок действия последней лицензии с 2008 по 2013гг.). В 2009 году кафедрой велись занятия в Техническом и Аграрном университетах, а также Политехническом и Техническом колледжах. Общий объем учебной нагрузки составил более 2500 часов, а контингент студентов, проходящих обучение по кафедре, порядка 2000 студентов. Коллектив кафедры состоит из 11 преподавателей. Из них 2 доктора наук, 6 к.т.н., что составляет около 20 Intellectual property (IP) is a certain part of the states economy. In developed countries it consist of an important part of economy. Therefore, educational activities in the field of intellectual property and improving knowledge in this area for future professionals, produced by higher education institutions of the country, engineering and technical personnel of enterprises, employees of research institutions play a significant role in the development of technical progress, transfer and application of new equipment and technology, also it is the basic task of the chair. The chair was formed in 2003 as an Interuniversity and carries out its activity, according to licenses of Ministry for Education of the Republic of Tajikistan for the implementtation of educational activities in the field of intellectual property (License AU № 0045 for 2003-2005., AU № 00177 for 2005-2008. , AU № 0000523, date of the last license from 2008 to 2013). In 2009, the chair conducted trainings in Technical and Agricultural universities and Polytechnic and Technical colleges. Total educationalterm was more than 2500 hours and a batch of students passing training in the chair is about 2000 students. The staff of the chair consists of 11 teachers. Among them, 2 Ph.D. and 6 candidates. It is about 80%. Teachers of the chair have a second degree in the field of protection of intellectual property and most of them graduated in Russian State Institute for IP. ҲИСОБОТИ СОЛОНА Муаллимоне, ки дар кафедра кор мекунанд, маълумоти олии соҳаи моликияти зеҳниро дошта, асосан хатмкардагони Донишкадаи давлатии моликияти зеҳнии Русия мебошанд. Соли 2009 кори таълимию методии кафедра ҷоннок гардид. 2 китоби дарсӣ аз фанни “Ҳифзи объектҳои моликияти зеҳнӣ” нашр карда шуданд: 1. Курси лексияҳо аз фанни “Ҳифзи ҳуқуқии объектҳои моликияти зеҳнӣ” (Муаллифон Ш.З. Нажмудинов, В.М. Мироқилов, М.М. Тураев, 2. Маҷмӯаи супоришҳо барои донишҷӯёни муассисаҳои таълимӣ аз фанни ҳифзи объектҳои моликияти зеҳнӣ (Муаллифон В.М. Мироқилов, Муҳаммадиев Н.П., М.М. Тураев). Бояд қайд намуд, ки курси лексияҳо ба забони тоҷикӣ ва маҷмўаи супоришҳо ҳам ба забони русӣ ва ҳам ба забони тоҷикӣ нашр карда шуданд. Аз ҷониби профессори кафедра З.В. Кобулиев китоби дарсӣ бо номи “Моделикунонии экологӣ” (Экологическoе моделирование) нашр карда шуд. Соли 2009 кормандони кафедра 14 мақолаи илмӣ нашр намуданд, дар 10 конференсияҳои байналмилалӣ ва 8 ҷумҳуриявӣ иштирок ва баромад намуданд. Дар масъалаи моликияти зеҳнӣ 2 семинар гузарониданд. Дар соли ҷорӣ ҳайати омӯзгорони кафедра 6 патент гирифтанд. Базаи моддию техникии кафедра хеле беҳтар гардид. Соҳиби 2 компютер ва проектор гардид, ки он барои гузаронидани машғулиятҳои мултимедӣ имконият фароҳам меорад. ГОДОВОЙ ОТЧЕТ 80%. Преподаватели, работающие на кафедре, имеют второе образование в области охраны интеллектуальной собственности и являются в основном выпускниками РГИИС. В 2009 активизировалась учебно-методическая работа на кафедре. Подготовлено к печати 2 учебно-методических пособиq по дисциплине «Охрана объектов интеллектуальной собственности». 1. Ш.З. Нажмудинов, В. М.Миракилов, М.М.Тураев. Курси лексияхо аз фанни «Хифзи хукукии объектхои моликияти зехни». 2. Мирокилов В.М.,.Мухамадиев Н.П., М.М. Тураев. Мачмӯи супоришҳо (барои донишҷӯёни муассисаҳои таълимӣ аз фанни ҳифзи объектхои моликияти зеҳнӣ). Следует отметить, что курс лекций издан на таджикском языке, а сборник заданий на русском и таджикском языках. Профессором Кобулиевым З.B. выпущен учебник “Экологическoе моделирование”. В 2009 году работниками кафедры опубликовано 14 научных статей и они приняли участие и выступили на 10 международных конференциях и 8 республиканских конференциях. По вопросам интеллектуальной собственности работниками кафедры проведено 2 семинара. В текущем году профессорско-преподавательским составом кафедры получено 6 патентов. Значительно улучшилась материально-техническая база. Kафедра пополнилась 2 компьютерами и проектором, что дает возможность проведения мультимедийных занятий. 21 ANNUAL REPORT In 2009, intensified training and methodological work in the chair. Prepared for publication 2 training & methodological textbooks on the subject of "Protection of intellectual Property Objects”. 1. SH.Z. Nazhmudinov, V.M Mirokilov, М.M. Turaev. Kursi leksiyaho az fanni "Hifzi huquqii obecthoi molikiyati zehni”. 2. Mirokilov V.M., Muhamediev N.P., M.M. Turaev. Majmui suporishho (baroi donishjuyoni muassisahoi taalimi az fanni hifzi obekthoi molikiyati zehni). It should be noted, that a course of lectures published in Tajik language, but a collection of tasks in Russian and Tajik languages. The textbook on Ecological Modeling was published by professor Kobuliev Z.V. In 2009, employees of the chair published 14 scientific articles and had attended and made presentations at 10 international conferences and 8 national conferences. 2 seminars on intellectual property conducted by employees of the chair. 6 patents have received by the professor & teacher’s staff of the chair. The material & technical basis of the chair is significantly improved. The chair supplemented by 2 computers and a projector, which enables to hold the multimedia classes. ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT VII. Фаъолияти табъу нашр VII. Редакционно издательская деятельность VII. Publishing management Раёсати табъу нашр дар сохтори Маркази миллии патенту иттилоот яке аз шохаҳои асосии фаъолиятро ташкил медиҳад. Соли 2009 аз ҷониби раёсат корҳои зиёди ноширӣ анҷом дода шуданд. Шумораҳои 1,2,3 ва 4 –и хабарномаи расмии «Навиди патентӣ нашр карда шуданд, ки дар он маълумот дар бораи бақайдгирӣ ва додани шаҳодатномаҳо ба объектҳои моликияти саноатӣ ҷой дода шудаанд. Инчунин 4 шумораи маҷаллаи илмию амалии «Моликияти саноати ва бозор», ки аз соли 2001 инҷониб нашр мешавад, чоп карда шуд. Ин маҷалла яке тарғибгари асосии донишҳои марбут ба соҳаи моликияти зеҳнӣ мебошад. Ҳар шумораи маҷалла, ки бо маъалаҳои сиёсати давлатӣ дар соҳаи ҳифзи объектҳои моликияти зеҳнӣ дахл мекунад, барои инкишофи дастовардҳои ихтироъкорӣ кӯмак расонида, ба ҳифзи неруҳои зеҳнӣ, инкишофи унсурҳои гуногуни низоми миллии ҳифзи моликияти саноатӣ дар дохили кишвар мусоидат менамояд. Маҷалла дар ҳар як семоҳа як адад нашр шуда манзури муштариён мегардад. инчунин ҳар шумораи он бо дархости Институти Федералии моликияти саноатии Русия ва Идораи патентии Евроосиёгӣ ба ин муассисаҳо фиристода мешавад. Хушбахтона, имрӯз бо дастгирии раҳбарияти муассисаи давлатии ММПИ мушкилотҳои техники шӯъба ба пуррагӣ бартараф карда шудаанд ва ҳайати эҷодии маҷалла аз ин рӯҳу илҳоми тоза гирифта, кӯшиш ба он доранд, ки сифати чопи маҷалларо боз ҳам беҳтар намуда, сафи муштариёнро зиёд намоянд. Редакционно-издательское управление является одним из основных структурных подразделений НПИЦентра. В 2009 году управлением выполнено множество издательских работ. Опубликованы 1,2,3 и 4 номера официального вестника «Навиди патентї», в которых размещена информация о регистрации и выдаче свидетельств на объекты промышленной собственности. Также издан 4 номера научно-практического журнала «Моликияти саноати ва бозор», печатающийся ещё с 2001 года. Этот журнал является основным пропагандистом знаний в сфере интеллектуальной собственности. Каждый номер журнала, касающийся проблем государственной политики в сфере объектов интеллектуальной собственности, содействует развитию изобретательских достижений и способствует охране интеллектуальных сил, развитию различных элементов национальной системы охраны промышленной собственности внутри страны. Журнал издаётся раз в три месяца и направляется в Федеральный институт промышленной собственности (Российская Федерация) и Евразийское патентное ведомство. К счастью, на сей день при поддержке руководства госучреждения НПИЦентра, устранены все технические неполадки управления, и редакционная коллегия журнала прилагает все усилия по улучшению качества журнала и расширению круга читателей. 22 Publishing management is one of the main structural units of NCPI. In 2009, management implemented a lot of publishing works. Published 1,2,3 and 4 numbers of the official gazette "Navidi patenti", which contains information on registration and issuance of certificates for industrial property. Also published 4 issues of scientific and practical journal "Molikiyati Sanoati wa Bozor", serialized since 2001. This magazine is the main propagandist of knowledge in the field of intellectual property. Each issue relating to public policy problems in the field of intellectual property contributes to the development of inventive achievements and contributes to the protection of intellectual forces, the development of various elements of the national system of industrial property protection within the country. The magazine is published every three months and sent to the Federal Institute of Industrial Property (Russian Federation) and the Eurasian Patent Office. Fortunately, on this day, with the support of NCPI leadership all the technical issues of the management removed and the Editorial Board makes every effort to improve the quality of the magazine and increase readership. ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT VIII. Иттилооти илмию техникӣ VIII. Научно-техническая информация VIII. The scientific and technical information Вазифаҳои асосии Раёсати рушди иттилооти илмию техникии ММПИ бо роҳи дурусти илмӣ бақайдгирии натиҷаҳои корҳои илмию техникӣ, маҳсулоти зеҳнӣ, захираҳои иттилоотӣ, дастхатҳои илмӣ, корҳои илмӣ тадқиқотӣ ва таҷрибавӣ конструкторӣ мебошад. Нишондиҳандаҳои асосии истеҳсолии Раёсат дар давраи ҳисоботи соли 2009 чунин аст. Дар шӯъбаи рушди бақайдгирии давлатии корҳои илмию тадқиқотӣ ва корҳои таҷрибавӣ конструкторӣ (минбаъд КИТ ва КТК) корҳои илмӣ- тадқиқотӣ 60 адад ба қайд гирифта шуда, воридшавии ҳисоботҳои баанҷомёфтаи корҳои илмию тадқиқотӣ ва корҳои таҷрибавӣ конструкторӣ бошад 33 ададро ташкил мекунад. Соли ҷорӣ дар ин шӯъба 80 рисолаҳои номзадӣ ва докторӣ ба қайд гирифта шуд. Таҳлили дифои рисолаҳои номзадӣ ва доктории олимони тоҷик нисбати соли гузашта дар ҷадвали зерин пурра нишон дода шудааст. Основными задачами Управления развития научнотехнической информации НПИЦентра являются правильным научным путём регистрировать результаты научно-технических работ, интеллектуальных продукций, информационных резервов, научных рукописей, научноисследовательских и практическо - конструкторных работ. Основные производственные показатели Управления в отчётном периоде 2009 года следующие. В отделе развития госу-дарственной регистрации на-учноисследовательских ра-бот и практическо-конструк-торных работ (далее НИР и ПКР) зарегистрировано 60 научноисследовательских работ, также поступило 33 практическо - конструкторных работ. В текущем году в этом отделе зарегистрировано 80 кандидатских и докторских работ. Анализ защиты кандидатских и докторских работ таджикских учёных по сравнению с прошлым годом показана в следующей таблице. 23 The main tasks of the management of Scientific Technical Information and deve- lopment of NCPI are correct scientific way to record the results of scientific and technical researches, intellectual products, information reserve, scientific manuscripts, scientific and research, practical and constructor works. The basic industrial indicators of the Management in the period of 2009. In the Management of state registration of scientific research works and experiment & constructor works (hereinafter R&D P&CR) it is registered 60 research works, also received 33 practical & constructor works. In the current year in this Management registered 80 PHD research works. Analysis of the protection of PHD research works of Tajik scientists compared to last year shown in the following table. Рамзи ихтисос Код профессии Profession code 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Физика- математика Физико- математические Physical and mathematical Кимиёвӣ Химические Chemical Биологӣ Биологические Biological Таърих История History Иқтисодӣ Экономические Economic Фалсафа Философия Philosophy Шумораи дифои рисолаҳои номзадӣ ва докторӣ Количество защиты кандидатских и докторских работ PHD Соли Соли 2008 2009 10. 11. 12. 2 2 1 02.00.04. 02.00.06 3 4 03.00.04 03.00.12. 3 2 08.00.01. 08.00.05. 3 09.00.03. 09.00.11. 09.00.13. Педагогӣ Педагогика Pedagogical 13.00.01. 13.00.02. Ҳуқуқӣ Юридические Legal Сиёсӣ Политические Political Кишоварзӣ Аграрные Agricultural Ҳамагӣ Всего Total 2 07.00.02. 10.01.03. 10.01.10. 10.02.20. 10.02.22. Докторӣ Докторские Doctoral 01.04.02. Филологӣ Филология Philology Тиббӣ Медицинские Medical ANNUAL REPORT Докторӣ Докторские Doctoral Номгӯи ихтисосҳои илмӣ Наименование научных профессий Scientific professions Номзадӣ Кандидатские For candidate № ГОДОВОЙ ОТЧЕТ Номзадӣ Кандидатские For candidate ҲИСОБОТИ СОЛОНА 4 1 5 3 4 1 14 13 14.00.02. 14.00.05. 14.00.11. 14.00.25. 14.00.27. 14.00.30. 14.00.33. 14.00.37. 1 1 18 1 16 1 16 13 12.00.03. 2 2 23.00.02. 1 2 06.01.05. 1 60 2 73 7 24 62 80 Эзоҳ Примеч ание Notes ҲИСОБОТИ СОЛОНА Чи тавре ки дар ҷадвали боло нишон дода шудааст, рисолаҳо аз рӯи 12 самт дифоъ шудааст. Дар дигар соҳаҳои илм ба монанди: техникӣ, геологӣ- маъданшиносӣ, географӣ, бойторӣ, меъморӣ, дорӯсозӣ ва ғайраҳо рисолаҳо дар ин давра дифоъ нашудаанд. Аз рӯи нишондодҳои дар боло зикргардида ба хулосае омадан мумкин аст, ки рисолаҳои илмӣ дар соҳаи ихтисосҳои техникӣ кам ба назар мерасанд. Маълум аст, ки коркардҳо, тавсияҳою, нишондодҳои илмӣ-техникӣ аз рӯи технологияҳои имрӯза ва фоидаи иқтисодӣ, дар амал ва дар истеҳсолот суст ҷорӣ карда мешаванд. Дар асоси маълумот оид ба корҳои КИТ ва КТК анҷомдодашуда манбаи маълумоти дахлдор тартиб дода шудааст. Шӯъбаи номбурда ҳамзамон рушди корҳоро оид ба таъсису мукаммалсозии манбаҳои маълумотӣ ва махзанҳои дахлдорро таъмин карда меояд. Хазинаҳои ташкилкардашуда барои ҷустуҷӯи мавзӯҳои илмӣ , корҳои илмӣ тадқиқотӣ истифода бурда мешавад. Дар давраи ҳисоботӣ ходимони илмии шуъба 120 ҷустуҷӯи мавзӯъҳои илмӣ ва корҳои илмӣ ва корҳои илмӣ-тадқиқотӣ гузаронидааст, ки нисбати соли гузашта 1,2 маротиба зиёд аст. Раёсат аз 120 лоиҳаҳое, ки барои гузаронидани ҷустуҷӯи мавзӯи пешниҳодшуда 600 лоиҳаҳои ҳаммонанд дарёфт намуд, ки ба ҳар як лоиҳа тақрибан 5 лоиҳаи ҳаммонанд рост меояд. Ҷустуҷӯи мавзӯҳои корҳои илмӣтадқиқотӣ аз манбаи маълумотии «Корҳоӣ илмӣ-тадқиқотӣ ва таҷрибавӣ конструкторӣ» Раёсат, инчунин аз феҳристҳои корҳоӣ илмӣтадқиқотӣ ва таҷрибавӣ конструктории Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил гузаронида мешавад. ГОДОВОЙ ОТЧЕТ Как показано в данной таблице работы защищены по 12 направлениям. В других сферах науки как: технических, геологических, минералогических, географических, зоология, архитектура, фармацевтические и другие работы не были защищены в этом периоде. По данным показателям можно прийти к такому выводу, что научных работ в сфере технических специальностей мало. Известно, что разработки, рекомендации, научнотехнические показатели по современным технологиям и экономическим доходам слабо внедряются на практике и в производстве. На основе информации о выполненных научно-исследовательских и практическо конструкторных работ создана соответствующая база данных. Данный отдел также обеспечивает развитие работ по созданию и комплектованию баз данных и соответствующих фондов. Созданные фонды используются для поиска научных тем и научно-исследовательских работ. В отчётном периоде научные сотрудники отдела провели 120 поисков научных тем, научных и научно-исследовательских работ, что на 1,2 раз больше по сравнению с прошлым годом. Управление обнаружило из 120 проектов, предложенных для проведения поиска 600 аналогичных проектов, что на каждый проект совпадает примерно 5 проектов. Поиск тем научно-исследовательских работ производится в базе данных НИР и ПКР Управления, а также в реестре научно-исследовательских и практическо-конструкторных работ СНГ. В 2009 году научно-исследовательскими организациями и учреждениями, а также ВУЗами республики было представлено 62 «Наименований показателей состояния 25 ANNUAL REPORT As shown in this table works are protected by 12 directions. In other areas of science such as: engineering, geology, mineralogy, geography, zoology, architecture, pharmaceuticals and other works were not passed in this period. According to the indicators you can come to the conclusion that the scientific works in the field of technical skills is not enough. It is clear, that the development, recommendation, science and technical indicators on modern technology and economic incomes weakly implemented in practice and in industry. In the basics of information on completed Scientific & Research and Experiment & Constructor works created proper databases. The Management also provides the development of works on the creation and acquisition of databases and related funds. Created funds are used to search R&D. During the report period, the scientific staff of the Management carried out 120 searches for research topics, scientific and research works, which is 1.2 times more in compare to last year. The Management found out 600 similar projects from 120 projects proposed for the search, that each project coincides approximately 5 projects. Search of R&D topics is carrying out in database of R&D and ECR, as well as in the register of R&D and ECR of CIS. In 2009, R&D organizations, institutions and universities in the Republic represented 62, “Names of the state of scientific ҲИСОБОТИ СОЛОНА Дар соли 2009 аз ҷониби ташкилоту муассисаҳои илмию тадқиқотӣ ва муассисаҳои таҳсилоти олии чумҳурӣ 62 «Номгӯи нишондодҳои ҳолати иқтидори илмию техникии Ҷумҳурии Тоҷикистон» ба шӯъбаи рушди мониторинги ҷамъоварӣ ва тахлили иттилоти илмию техникӣ пешниҳод карда шуд, ки нисбати соли гузашта ду «Номгуй» зиёд аст. Соли ҷорӣ дар шуъбаи номбурда манбаи маълумотии «Кадрҳои илмии ҷумҳурии Тоникистон» сохта ба истифода дода шуд. Дар ин давра аз тарафи ходимони илмии шӯъба зиёда аз 1000 варақаи шахсии кадрҳои илмӣ ҷамъоварӣ карда шуда, 500 варақаи шахсии олимон ба манбаи маълумотӣ ворид карда шуд. Дар давоми соли 2009 аз ҷониби ташкилоту муассисаҳои ҷумҳурӣ 32 ариза дар бораи бақайдгирӣ дода шудааст. Дар соли 2009 ба шӯъбаи рушди дастовардҳои илмию техникӣ, объектҳои моликияти саноатӣ ва иноватсия 78 адад арзнома аз ҷониби муаллифон барои бақайдгирии маҳсулоти зеҳнӣ ворид гардида, ба аризадиҳандагон пас аз гузаронидани санҷиши дахлдор 78 шаҳодатномаи бақайдгирӣ дода шудааст. Дар соли 2009 аз ҷониби ташкилоту муассисаҳои ҷумҳурӣ 50 ариза дар бораи бақайдгирии захираҳои иттилоотӣ пешниҳод гардида, ба аризадиҳандагон 32 шаҳодатномаи бақайдгирии захираҳои иттилоотӣ дода шуд, ки ин нишондиҳанда нисбати соли гузашта 1,3 маротиба зиёд аст. Сабаби зиёд бақайдгирии захираҳои иттилоотӣ дар ҳамкории тарафайн байни Раёсат ва шӯъбаҳои Вазорати рушди иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад. Дар шӯъбаи мазкур 45 дастхатҳои илмӣ ба қайд гирифта шуд. ГОДОВОЙ ОТЧЕТ научно-технического потенциала РТ» в отдел развития мониторинга сбора и анализов научно-технической информации, что на 2 «Наименования» больше прошлого года. В текущем году в данном отделе был создан база данных «Научных кадров Республики Таджикистан». На этот период научными сотрудниками отдела собрано более 1000 личных листков научных кадров и 500 личных листков учёных введено в базу данных. В течении 2009 года организациями и учреждениями республики было подано 32 заявки на регистрацию. В 2009 году в отдел развития научно-технических достижений, объектов промышленной собственности и инновации авторами поступило 78 заявок на регистрацию интеллектуальной продукции, и после проведения соответствующей проверки заявителям выдано 78 регистрационных удостоверений. В 2009 году организациями и учреждениями республики подано 50 заявок на регистрацию информационных ресурсов и заявителям выдано 32 удостоверений на регистрацию информационных ресурсов, что этот показатель на 1,3 раза больше аналогичного периода 2008 года. Причина большой регистрации информационных ресурсов это двустороннее сотрудничество Управления и отделов Министерства экономического развития и торговли РТ. В данном отделе произведена регистрация 45 научных рукописей. Основная причина хранения большого количества научных рукописей является пропаганда научных сотрудников отдела. 26 ANNUAL REPORT and technical potential of the Republic of Tajikistan” in the Management for development of monitoring the collection and analysis of scientific and technical information, which is by 2 “Names” more than last year. In the current year in this Management was created database of “Scientific personnel of the Republic of Tajikistan”. At this time academic staff of the Management collected more than 1000 individual sheets of scientific personals and entered 500 individual sheets of scientists into the database. During 2009, from the organizations and institutions of the republic received 32 applications for registration. In 2009, to the Management of science and technology development, industrial property objects and innovation has received 78 applications for registration of intellectual products by the authors, and after the verification process, the applicants received 78 registration certificates. In 2009, the organizations and institutions of the republic received 50 applications for registration of information resources and to the applicants issued 32 certificates on registration of information resources, which is in 1.3 times higher than the same period of 2008. The reason of the registration of information resources is bilateral cooperation between the Management and the departments of the Ministry for Economic Development and Trade of Tajikistan. In this Management made registration 45 scientific manuscripts. The ҲИСОБОТИ СОЛОНА Сабаби ба миқдори зиёд ба амонат гузоштани дастхатҳои илмӣ дар ташвиқотӣ ходимони илмии шӯъба мебошад. Дар давраи ҳисоботӣ кормандони Раёсати рушди ИИТ дар баробари иҷрои вазифаҳои асосии соҳавӣ боз ба корҳои илмӣ-тадқиқотӣ машғул буданд. Дар Раёсат барои иҷрои корҳои зикршуда гурӯҳи корӣ ташкил карда шудааст. Ин гурӯҳ дар мавзӯъҳои «Мониторинги вазъи потенсиалии илмӣ-техникии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар давраи солҳои 2005-2010 ва қабули тавсияҳо оид ба рушди он», «Ташкил намудани системаи маълумоти иттилоотӣ оид ба корҳои илмию техникӣ дар ҷумҳурии Тоҷикистон» фаъолият намуда, як қатор корҳоро ба анҷом расонид. Дар асоси ҷамъоварии иттилоот оид ба мавзӯъҳои зикргардида маҷмӯаи таҳлилии «Ҳолати потенсиалии илмию техникии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 20062007 нашр карда шуд.» Инчунин барориши 5 маҷмӯаи реферативӣ дар гирдаҳои СД-электронӣ сабт карда шуда, феҳристҳои «Захираҳои иттилоотӣ», «Маҳсулоти зеҳнӣ» «Варақаҳои иттилоотӣ» нашр карда шуд. Дар нашрияи электронии «Илм, техналогияҳо ва моликияти интеллектуалии Тоҷикистон» маводҳои иттилоотӣ ворид карда шуд. Машваратҳои илмӣ ва илмию техникӣ. Дар соли 2009 Раёсат ду мизи мудаввар гузаронид. Дар таърихи 25 май соли ҷорӣ мизи мудаввар дар мавзӯи «Ҷамъоварӣ, омодасозӣ ва пешниҳод намудани ҳисобот оид ба Номгӯи нишондиҳанда-ҳои вазъи иқтидори илмию техникии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 2008» гузаронида шуд. Инчунин 10 декабри соли 2009 мизи мудаввар дар мавзӯи муҳокимаи «Натиҷаҳои таҳлилӣ вазъи ГОДОВОЙ ОТЧЕТ В отчётном периоде сотрудники Управления развития научно-технической информации наряду с выполнением основных отраслевых задач также были заняты научно-исследовательскими работами. В управлении для выполнения названных работ создана рабочая группа. Это группа, работав над темами «Мониторинг состояния научно-технического потенциала Республики Таджикистан в период 2005-2010 гг. и приём рекомендаций на его развитие», «Организация системы информационных данных о научно-технических работ Республики Таджикистан» выполнил ряд работ. На базе сбора информации по названным темам была издана аналитический сборник «Состояние научно-технического потенциала Республики Таджикистан в 2006-2007 г.». Также выпуск 5 реферативных сборников записано на электронных носителях CD и опубликованы реестры «Информационные ресурсы», «Интеллектуальная продукция» и «Информациионные листки». В электронные издания «Наука, технологии и интеллектуальная собственность Таджикистана» введены информационные материалы. Научные и научно-технические консультации. В 2009 году Управление провела два круглых стола. 25 мая текущего года был проведен круглый стол на тему «Сбор, подготовка и представление отчётов о Наименований показателей состояния научно-технического потенциала Республики Таджикистан в 2008 году» и 10 декабря 2009 году круглый стол на тему обсуждения «Результаты анализа состояния научно-технического потенциала Республики Таджикистан в 2007 году». 27 ANNUAL REPORT main reason for storing of the huge number of scientific manuscripts is the propaganda of scientific staff in Management. In this period, the staff of the Management of Scientific and Technical Information development along with the implementation of major industry problems also has been busy in R&D. In the Management was organized a working group for executing of mentioned works. This group worked on the topics "Monitoring of scientific and technical potential’s condition of the Republic of Tajikistan for 2005-2010 and receiving advices on its development ","Organization of information data system on R&D in the Republic of Tajikistan" has carried out several operations. On the basis of gathering information on the mentioned topics was published analytical collection "State of scientific and technical potential of Tajikistan in 2006-2007". Also, the issue of 5 collections recorded on CDs and published registers "Information Resources", "Intellectual products" and "Information sheets". In electronic edition of “Science, Technology and Intellectual Property in Tajikistan” is given information materials. Scientific and technical advices. In 2009, the Management held two round tables. On May, 25th held a round table discussion on “The collection, preparation and submission of reports on the name of indicators of scientific and technical potential of Tajikistan ҲИСОБОТИ СОЛОНА иқтидори илмию техникии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 2007» Дар давраи ҳисоботӣ Раёсати рушди ИИТ оид ба ҳамкориҳои байналхалқӣ чунин иттилоъ медиҳад: Ба вуҷуд овардани мубодилаи иттилооти илмию техникӣ бо ташкилотҳои иттилоотии ИДМ (Руссия, Белоруссия, Украина, Қазоқистон, Узбекистон, Қирғизистон, Арманистон, Молдова, Гурҷистон, Озарбойҷон), инчунин Ҷумҳурии халқии Чин дар асоси бастани шартномаҳои дутарафа. ГОДОВОЙ ОТЧЕТ В отчётный период Управление развития научнотехнической информации по международному сотрудничеству провела на основе заключения двусторонних соглашений обмен научнотехнической информации с информационными организациями СНГ (Россия, Белоруссия, Украина, Казахстан, Узбекистан, Киргизстан, Армения, Молдова, Грузия, Азербайджан) и Китайской Народной Республикой. 28 ANNUAL REPORT in 2008” On December, 10th 2009 roundtable discussion on “The analysis of the scientific and technical potential of Tajikistan in 2007”. During the reporting period, the Management of Scientific and Technical Information development held on the basis of bilateral agreements, exchange of scientific and technical information to news organizations of the CIS (Russia, Belarus, Ukraine, Kazakhstan, Uzbekistan, Kyrgyzstan, Armenia, Moldova, Georgia, Azerbaijan) and the Chinese People's Republic. ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT IX.Китобхонаи давлатии патентию техникӣ (КДПТ) IX. Государственная патентно-техническая библиотека (ГПТБ) IX. State Patent and Technical Library (SPTL) Самтҳои асосии фаъолияти Китобхонаи давлатии патентию техникии Муассисаи давлатии Маркази миллии патенту иттилоот (КДПТ МД ММПИ) дар соли 2010 : -пуррагардонӣ ва нигоҳдории хазинаи ҳуҷҷатҳои патентии ватанию хориҷӣ, адабиётҳои илмию техникӣ, иқтисодӣ ва ҳуҷҷатҳои меъёрию техникӣ; -ташкил ва пешбурди дастгоҳи маълумотию ҷустуҷўӣ; -хизматрасонии китобхонавию китобшиносӣ, маълумотию иттилоотӣ барои мутахасcисони вазоратҳо, ташкилоту муассисаҳои ҷумҳурӣ, аз он ҷумла ба омўзгорон ва донишҷўёни соҳаҳои иқтисодӣ, ҳуқуқшиносӣ ва техникии донишгоҳҳои олии кишвар; -ташкил ва тарғиби хазинаи ҳуҷҷатҳои патентӣ, адабиётҳои илмию техникӣ ва иқтисодӣ; -ҷорӣ намудани технологияҳои информатсионии навин дар пешбурди кори китобхона; - ташкил намудани семинарҳо бо мақсади баланд бардоштани савияи дониши кормандони китобхона; - таҳсил намудани кормандон дар курсҳои дистансионии Академияи Созмони умумиҷаҳонии моликияти зеҳнӣ (СУМЗ) http://www.wipo. int/academy/; - гузаронидани ҷустуҷўи патентии мавзўӣ; - ташкили намоишгоҳҳои иттилоотиву ҷашнӣ; Хазинаи КДПТ дар соли 2010 аз ҳисоби сарчашмаҳои зерин пурра карда шудааст: Созмони умумиҷаҳонии моликияти зеҳнӣ (СУМЗ), Идораи патентии европоӣ (ИПЕ), Идораи патентии евроосиёӣ (ИПЕО), Пажўҳишгоҳи Основными направлениями деятельности Государственной патентно-технической библиотеки Государственного учреждения Национального патентно-информационного центра (ГПТБ ГУ НПИЦентра) являются: - формирование фондов научно-технической литературы и патентной документации; - организация и ведение справочно-поискового аппарата; - библиотечно-библиографическое и информационное обслуживание специалистов министерств, ведомств, предприятий и организаций республики, преподавателей и студентов ВУЗ-ов экономиических, юридических и технических специальностей; - организация пропаганды фондов патентной документации и научно-технической литературы; - внедрение новых информационных технологий в практику работы; - организация семинаров, круглых столов, конференций с целью повышения квалификации сотрудников библиотеки; - обучение сотрудников на дистанционных курсах Академии Всемирной организации интеллектуальной собственности (ВОИС) http:// www.wipo.int/academy/; - проведение тематических патентных поисков; - организация информационных и праздничных выставок. Источниками пополнения фонда ГПТБ являются такие организации, как Всемирная организация интеллектуальной собственности (ВОИС), Европейское патентное ведомство (ЕПО), Евразийская патентная организация 29 The basic directions of State Patent and Technical library of the State Agency of the National Center for Patent and Information (SPTL SA NSPI) activity are: - formation of funds of the scientific and technical literature and the patent documentation; -organi-zation and conducting the In-formational and search device; - librarian-bibliographic and informational service of the minis-tries, experts, offices, enter-prises and organizations of republic, teachers and high school students which have economic, law and technical specialties; -the-organization of propagation of funds of the patent documentation and the scientific and technical literature; -introduction of new information technologies into practice of work; -organization of seminars, round tables, con-ferences with the purpose of improvement of professional skills of library employees library; -training of staff in distance courses of the Academy of the World Intellectual Property Organization (WIPO) http:// www.wipo.int/academy/; - case of patent searches; -organiza-tion of information and holiday shows. Updating of SPTL fund is carried out due to following sources: the World Intellectual Property Organization (WIPO); the Eurasian Patent Organization (ЕАPO); Federal Insti- ҲИСОБОТИ СОЛОНА Федеролии моликияти cаноатӣ, Маркази иттилооту нашри Роспатенти Федератсияи Россия, Коллектори марказии китобхонаҳои ш. Москва; Марказҳои илмии иттилооти техникии (МИИТ) давлатҳои ИДМ, Китобхонаи умумироссиягии патентию техникӣ (КУПТ), Филиали Тоҷикистонии Институти «Ҷомеаи кушода» /Хазинаи Сорос/, мағозаҳои китобфурўши ш. Душанбе, доду гирифт бо идораҳои ҳифзи объектҳои моликияти саноатӣ, китобҳое, ки аз ҷониби муаллифон ҳадя карда шудаанд. Хазинаи КДПТ то 1 январи соли 2010, 14 920980 нусхаро ташкил медиҳад. Кормандони КДПТ тарғиби Системаи патентию иттилоотии Евроосиёро (ЕАПАТИС) www.eapatis.com, дар байни хонандагону истифодабарандагони китобхона пурзўр менамоянд, ғайр аз ин ҳамарўза истифодабарандагон ва хонандагони КДПТ барои ҷустуҷўи ҳуҷатҳои патентӣ ва иттилооти ғайрипатентӣ ба мутахассисони КДПТ фармоишҳо пешниҳод менамоянд. Аз он ҷумла то санаи 1 январи соли 2010 барои истифода намудани маъхази «ЕАПАТИС» www.eapatis.com 50 нафар мизоҷон фармоиш пешниҳод намуданд, ки аз ин миқдор 60 фоизи фармоишҳо ба ҷустуҷўи мавзўъҳои алоқаманд ба соҳаи тиб, 20 фоиз алоқаманд ба соҳаи саноати кимиёвӣ ва 20 фоизи боқимондаро соҳаҳои гуногун таш-кил медиҳанд. Директори КДПТ Табаров А.Ҳ. ҷиҳати иштирок дар конференсия, омўзиш ва шиносоӣ бо дастовардҳо, тарз ва усулҳои истифодаи технологияҳои навин дар раванди кори илмӣ, аз таърихи 23 то 30 августи соли 2009 дар шаҳри Новосибирски Федератсияи Русия сафари хизматӣ ба анҷом расонд. Инчунин муовини директори КДПТ Боев Б.У. ҷиҳати баланд ГОДОВОЙ ОТЧЕТ (ЕАПО), Федеральный институт промышленной собственности (ФИПС), Центральный коллектор г. Москвы, Центры научно-технической информации (ЦНТИ) стран СНГ, Всероссийская патентно-техническая библиотека (ВПТБ), Таджикский филиал Института «Открытое общество» /Фонд содействия/, книжные магазины г. Душанбе, обмен с организациями, хранящими объекты промышленной собственности и книги, подаренные авторами. Фонд библиотеки на 1 января 2010 года составляет 14 920 980 экземпляров. Сотрудники активно пропагандируют систему ЕАПАТИС. Ежедневно пользователи и читатели ГПТБ обращаются с заказами на поиск патентной и непатентной информации. До 1 января 2010 года для использования Евразийской патентно-информационной системы «ЕАПАТИС» подали заявки 50 пользователей ГПТБ; 60 процентов составляет медицинская отрасль, 20 процентов – химическая промышленность и 20 процентов – другие отрасли. Директор ГПТБ Табаров А. Х., с целью обучения и ознакомления с достигнутыми достижениями, способами и методами использования новейшей технологии ведения научной работы, принял участие на конференции, которая состоялась с 23 по 30 августа 2009 года в г. Новосибирске (РФ). Заместитель директора Боев Б. У. с целью повышения квалификации, обучения и ознакомления с достижениями, способами и методами использования новой технологии 30 ANNUAL REPORT tute of the Industrial Property; Information Publishing Centre of Rospatent; Central collector of libraries of Moscow, the Centers of the Scientific and Technical Information (CSTI) of the CIS countries, the All Russia Patent Technical Library (VPTB), Tajik office of the Open Society Institute Assistance Foundation in Tajikistan, bookshops of Dushanbe, exchange with the organizations which stor objects of the industrial property, books presented by authors. The fund of library for January, 2010 consist of 14 920980 copies. SPTL employees actively propagandize system Eurasian Patent Information System of (ЕAPATIS) www.eapatis.com daily users and SPTL readers address with orders for search of patent documents and not patent information. Prior to January 1, 2010 for Eurasian Patent Information System "EAPATIS" applied SPTL 50 users, 60 percent of the medical sector, 20 per cent - the chemical industry and 20 per cent - other industries. Director of the SPTL Tabarov A.H., with the aim of training and familiarization with the achievements made, ways and methods of using the newest technology of scientific work, participated in the conference, held from 23 to 30 August 2009 in Novosibirsk (Russia). Deputy Director of the SPTL Boev B.U., to improve the skills, training and familiarization with the achievements, methods and means of using the new technology of library records, visited the Republican Scientific and Technical Library (RSTL) of the Republic of Kazakhstan. Chief Librarian of automation SPTL ҲИСОБОТИ СОЛОНА бардоштани савияи дониш, омўзиш ва шиносоӣ бо дастовардҳои навин, ҳуҷҷатнигоҳдории китобхонавӣ, ба Китобхонаи илмию – техникии Ҷумҳурии Қазоқистон, (ш. Алмаато) ташриф оварда, аз санаи 9 то 12 ноябри соли 2009 сафари хизматӣ ба анҷом расонид. Саркитобдори шўъбаи автоматикунонии КДПТ Қурбонов Ф. ҷиҳати баланд бардоштани савияи дониш, омўзиш ва шиносоӣ бо дастовардҳои нав ба маркази омўзишии технологияҳои компютерии Ҷумҳурии Ҳиндустон «СIDAС» шаҳри Ню-Дели дар курсҳои омўзишии се моҳа (октябр-декабр) иштирок намуда, онро бомувафаққият хатм намуд. Аз ҷониби маъмурият ва кормандони КДПТ «Номгўи адабиётҳои нав» - и КДПТ, нашри 1-2 соли 2009 дар ҳаҷми 80 нусха омода ва чоп карда шуда, тариқи ройгон ба китобхонаҳои донишкадаву донишгоҳҳо ва як қатор китобхонаҳои давлатӣ, ки дар тобеъи ш.Душанбе мебошанд, тақдим карда шуд, то ки аз воридоти нави КДПТ хонандагон ва истифодабарандагони китобхонаҳои мазкур огаҳӣ пайдо намоянд. Аз ҷониби Декани Академияи СУМЗ Мпази Синҷела, санаи 16.02.2009 ба муовини директори КДПТ Боев Б.У., ҷиҳати аз санаи 01.10 то 15.11.2008. курсҳои дистансионии Академияи СУМЗро бомувафақият хатм намуданаш, http://www.wipo.int/ academy/ таҳти №М06352 ТА шаҳодатнома супорида шуд. Инчунин ба кормандони КДПТ Содиқова Н.А., Мирзоева Ф.К., Лоиқова П.М., Бутаева Г.Т. ҷиҳати бомуваффақият хатм намудани курсҳои омӯзишии фосилавии Академияи СУМЗ (аз санаи 1.10 то 15.11.2009с.), дар ҷаласаи тантанавӣ, бахшида ба «Рўзи умумиҷаҳонии моликияти зеҳ-нӣ» 26-апрел аз ҷониби на-мояндаи СУМЗ, Зотин С. В. ГОДОВОЙ ОТЧЕТ библиотечного делопроизводства, посетил Республиканскую научно-техническую библиотеку (РНТБ) Республики Казахстан. Главный библиотекарь отдела автоматизации ГПТБ Курбонов Ф. повысил свою квалификацию на обучающих трехмесячных курсах в «Центре обучения компьютерной технологии Индии “CIDAС” г. Нью-Дели. Администрацией и сотрудниками ГПТБ были подготовлены первый и второй номера «Списка новых поступлений» за 2009 год, в количестве 80 экземпляров, которые были распределены на бесплатной основе по библиотекам всем ВУЗ-ов республики, а также другим библиотекам расположенным в г. Душанбе, для того, чтобы их читатели также смогли ознакомиться с новыми поступлениями ГПТБ. За успешное окончание дистанционного курса Академии ВОИС http://www.wipo. int/academy/ заместителю директора ГПТБ Боеву Б. деканом Академии ВОИС Мпази Синжела было вручено свидетельство под серийным номером №МО6352. На торжественном мероприятии, прошедшем в НПИ Центре и посвященном Всемирному дню интеллектуальной собственности, получили свидетельства Садыкова Н. А., Мирзоева Ф. К., Лоикова М. П. и Буттаева Г. Т. В декабре 2009 года Каримов Н. С., Мусина Э.К., Саидова Т. и Салихова Ф. Н., также записались на дистанционные курсы Академии 31 ANNUAL REPORT Kurbanov F. trained at the three-month training courses in the Learning Center Computer Technology in India "CIDAK", New Delhi. Administration and staff SPTL were prepared first and second issues of "The list of new revenue" for the year 2009, the number of 80 copies that were distributed free of charge to all university libraries' s of the republic, as well as other libraries located in Dushanbe, to ensure that their readers are also able to see the new additions SPTL. For the successful completion of a distance course of the WIPO Academy http://www. wipo.int/academy/ Deputy Director SPTL Boev B. Dean of the WIPO Academy Mpazi Sinjela was given a certificate under the serial number № MO6352. The event was held in SA NCPI and dedicated to the World Intellectual Property Day 26-April, received a certificate Sadykova N.A., Mirzoyeva F.K., Loikova M.P. and Butaeva G.T. In December 2009, Karimov N.S., Mussina E., and T. Saidov Salikhova F.N., also enrolled in distance courses WIPO Academy, which will be held from 1.03. 15. 03.2010. From 4 to 8 May 2009 on the initiative of the administration PG NCPI and SPTL and financial support from the Open Society Institute of the Soros Foundation of the Republic of Tajikistan, was organized a national seminar on "System of Marketing Management in Cultural Institutions. " To participate in the seminar were invited coaches from Russia Ustimchik Maria and Shtyhvan Vera. The seminar was attended by library staff ҲИСОБОТИ СОЛОНА дар толори пуршукӯҳи МД ММПИ шаҳодатномаи Академияи СУМЗ ботантана супорида шуд. Моҳи декабри соли 2009 кормандон Каримов Н.С., Мусина Э.Қ., Саидова Т. ва Солеҳова Ф. барои дар курсҳои омӯзишии фосилавии Академияи СУМЗ таҳсил на-мудан, ки аз санаи 01.03 то 15.03.2010. доир мегардад дохил шуданд. Аз санаи 4 то 8 майи соли 2009 бо ибтикори маъмурияти ММПИ ва КДПТ ва бо дастгирии молиявии Институти ҷомеаи кушода, Хазинаи Сорос дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳудуди КДПТ семинари ҷумҳуриявии «Системаи роҳбарии маркетинг дар муассисаҳои фарҳанг» гузаронида шуд, ки дар кори семинар як қатор мутахассисони соҳаи фарҳанги ҷумҳурӣ ва тренерон аз Федертсия Русия Устимчик Мария Василевна ва Штихван Вера Николаевна иштирок намуданд. Аз ҷумла аз КДПТ бо тавсияи Маъмурияти КДПТ ва ММПИ ду нафар кормандони китобхона Муси-на Э.Қ. ва Бутаева Г.Т ишти-рок намуда савияи дониши худро мукаммал намуданд. Инчунин аз ҷониби кормандон Мусина Э.Қ. ва Бутаева Г.Т аз санаи 08 то 12 июни соли 2009 ҷиҳати дониш ва малакаи касбии омўхтаашонро барои ба дигар кормандони китобхона омўзонидан бо тавсияи маъмурияти ММПИ ва КДПТ соатҳои омўзишӣ доир ба барномаи «Системаи роҳбарии маркетинг дар муассисаҳои фарҳанг» аз санаи 08 то 12 июни соли 2010 дар ҳудуди КДПТ гузарониданд, ки дар он кулли кормандони КДПТ иштирок намуда, дониш ва малакаи кории худро мукаммал намуданд. Бо ибтикори Маъмурияти МД ММПИ, ҷиҳати баланд бардоштани савияи дониш ва тахассуснокӣ муовини директори КДПТ Боев Б.У. аз санаи 21 то 24 июни соли 2009 дар Институти такмили ихтисоси ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ВОИС, которые пройдут с 1.03. по 15. 03.2010 года. С 4 по 8 мая 2009 года, по инициативе администрации ГУ НПИЦентра и ГПТБ и финансовой поддержке Института «Открытое общество» Фонда Сороса Республики Таджикистан, был организован республиканский семинар на тему «Система маркетингового управления в культурных учреждениях». Для участия на семинаре были приглашены тренера из РФ Устимчик Мария Васильевна и Штыхван Вера Николаевна. В семинаре участвовали сотрудники библиотеки Мусина Э. К. и Бутаева Г. Т. С 8 по 12 июня 2009 года в библиотеке был организован семинар на тему «Система маркетингового управления в культурных учреждениях», где принимали участие все сотрудники ГПТБ. Заместитель директора ГПТБ Боев Б. У. с 21 по 24 июня 2009 года принял участие в семинар - тренинге «Гендерные аспекты государственной службы», который прошел в Институте повышения квалификации государственных служащих Республики Таджикистан. Директор ГПТБ Табаров А. Х. в ноябре 2009 года успешно защитил докторскую диссертацию в МГУ им. М. В. Ломоносова. В 2009 году преподавателями Таджикского национального университета (ТНУ), Таджикского аграрного университета (ТАУ), Технологического университета Таджикистана (ТУТ), Российскотаджикского славянского университета (РТСУ), Таджикского технического универси- 32 ANNUAL REPORT Musina E.K. and Butaeva G.T., from 8 to 12 June 2009 in the library organized a seminar on "System of marketing management in cultural institutions», which was attended by all staff SPTL. Deputy Director SPTL Boev B.U., 21 to 24 June 2009 took part in the seminar - training «Gender and Public Service», held at the Institute for training civil servants of Tajikistan. Director of the SPTL Tabarov A.H. November 2009 successfully defended his doctoral dissertation at Moscow State University by named Lomonosov. In 2009 the faculty of the Tajik National University (TNU), the Tajik Agrarian University (TAU), the Technological University of Tajikistan (TUT), Russian-Tajik Slavic University (RTSU), Tajik Technical University by named M.S. Osimi, the Tajik Institute of Arts. by named M.Tursunzade for students were organized tours SPTL whose purpose was to familiarize with the library, as well as various kinds of services the library. Over the past year, 45-th sponsors of the fund SPTL were placed 84 titles of various literary publications, the Academy of Sciences of Tajikistan have also been deposited in the Library 10 titles of scientific journals. Specialists libraries cooperate and exchange experiences with specialists from the National Library by named A. Ferdowsi, the Library of the Academy of Sciences by named Indira Gandhi, the Library of the Tajik State Medical University by named Abu Ali Ibn Sina, library RTSU. ҲИСОБОТИ СОЛОНА хизматчиёни давлатӣ доир ба мавзўи «Назарияҳои гендерии хизмати давлатӣ» иштирок намуда, дониши худро мукаммал намуд. Директори КДПТ Табаров А. Ҳ. дар моҳи ноябри соли 2009 рисолаи доктории худро дар Донишгоҳи давлатии ш. Москва ба номи М.В. Ломоносов бомуваффақият дифоъ намуд. Дар давоми соли 2009 донишҷўёни Донишгоҳи миллии Тоҷикистон, Донишгоҳи аграрии Тоҷикистон, Донишгоҳи технологии Тоҷикистон, Донишгоҳи славянии Тоҷикистону Русия, Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи М.С. Осимӣ, Донишгоҳи давлатии санъати Тоҷикистон ба номи М.Турсунзода бо роҳбарии омўзгоронашон ба КДПТ ташриф оварда аз кору фаъолият ва намудҳои хизматрасонии китобхона шиносоӣ пайдо намуданд. Дар соли 2009 аз ҷониби 45 нафар муаллиф 84 нусха адабиёт, аз ҷониби Роҳбарияти Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон 10 номгўй (36 нусха) маҷаллаҳои илмӣ ба хазинаи КДПТ ҳамчун тўҳфа супорида шуд. Дар соҳаи кори китобу китобдорӣ мутахассисони китобхона ҳамкории худро бо мутахссисони Китобхонаи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Китобхонаи Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Индира Гандӣ, Китобхонаи Донишгоҳи давлатии тиббии Ҷумҳурии Точикистон ба номи Абўали ибни Сино, Китобхонаи донишгоҳи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Китобхонаи Донишгоҳи славянии Русияву Тоҷикистон вусъат бахшида, аз таҷрибаи кории мутахассисони китобхонаҳои якдигар ва воридоти нави китобхонаҳо шиносоӣ пайдо намуданд. Аз ҷониби мутахассисони КДПТ ба хонандагон ва истифодабарандагони китобхона оид ба тарзи истифода ГОДОВОЙ ОТЧЕТ тета им. М. С. Осими, Таджикского института искусств им. М. Турсунзаде для студентов были организованы экскурсии по ГПТБ, целью которых, было ознакомление с библиотекой, а также с различными видами услуг библиотеки. За прошедший год 45-ю авторами в фонд ГПТБ были сданы 84 названия различных литературных изданий, Академией наук РТ, также были сданы в фонд библиотеки 10 названий научных журналов. Специалисты библиотеки сотрудничают и обмениваются опытом со специалистами Национальной библиотеки им. А. Фирдоуси, Библиотекой Академии наук им. Индиры Ганди, Библиотекой Таджикского государственного медицинского университета им. Абу али Ибн Сино, библиотекой РТСУ. Сотрудниками ГПТБ были предоставлены бесплатные консультации читателям и пользователям библиотеки. Также читатели были ознакомлены с правилами пользования алфавитным и систематическим каталогами, интегрированной библиотечно-информационной системой «ИРБИС», международной патентной классификацией МПК, пользованием Евразийской патентно-информационной системой «ЕАПАТИС», источниками и базами данных Интернета в соответствии с правилами Закона Республики Таджикистан «Об авторском праве и смежных правах». 33 ANNUAL REPORT In 2008 there were given free consultations to the SPTL readers and users by SPTL stuff, as well as introduction with the rules of using alphabetic and regular catalogues, Integrated library-information system “IRBIS”, UDC, International patent classification (IPC), formation of invention description, in carry out of thematic patent searches, using of Eurasian patent-information system “EAPATIS” www.eapatis.com, resources and databases from Internet in accordance to the Law of the Republic of Tajikistan “On copyrights and related rights”. ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ бурдани Феҳристҳои алифбоӣ ва систематикӣ, Маъхази маълумотӣ ва ҷустуҷўии «ИРБИС», таснифи даҳгонаи синфбандӣ (УДК), таснифи байналхалқии патентӣ (МПК), омода намудани тавсифҳои ихтироот, гузаронидани ҷустучўҳои патентӣ, истифодабарии Шабакаи умумиҷаҳонии «Системаи патентию иттилоотии Евросиё, «ЕАПАТИС» www.eapatis.com, маъхазҳо ва сарчашмаҳои иттилоотӣ аз шабакаи Интернет, бо риояи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи «Ҳуқуқҳои муаллиф ва вобаста ба ҳуқуқҳои он» маслиҳатҳои ройгон дода шуданд. 34 ANNUAL REPORT ҲИСОБОТИ СОЛОНА ГОДОВОЙ ОТЧЕТ ANNUAL REPORT X. Маркази технологияҳои иттилоотии Тоҷикистону Ҳиндустон ба номи Бедил X.Таджикско-индийский центр информационных технологий имени Бедиля X.Bedil Tajik-Indian Training Center for Information Technology Маркази омӯзишии технологияҳои иттилоотии Тоҷикистону Ҳиндустон (МОТИТҲ) дар давраи ҳисоботӣ фаъолияти истеҳсолиашро дар асоси нақшаҳои пешбинишуда ва иҷрои супоришҳои Маркази миллии патенту иттилоот, Вазорати рушди иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон, анҷом дода меояд. Дар давоми соли сипаригаштаи 2009-ум 148 нафар шунаванда барои омӯзиш ба бахшҳои омӯзишии МОТИТҲ фаро гирифта шуд. Дар ҳоли ҳозир, дар Марказ 39 нафар шунаванда аз рӯи барномаҳои сатҳи аввал, дуюми омӯзиши фанҳои компютерӣ ва омӯзиши забонҳои хориҷӣ (забони англисӣ – 6 нафар) мехонанд. 130 нафар шунаванда (38 нафарашон шунавандае, ки соли 2008 дохил шуда буданд, 92 нафари дигарашон соли ҷорӣ) бахшҳои омӯзишии МОТИТҲро бомуваффақият хатм намуда соҳиби шаҳодатнома гаштанд, ки аз ин 109 нафарашон сатҳи аввал, 5 нафарашон сатҳи дуюм ва 16 нафар сатҳи сеюми омӯзиш мебошанд. Дар давраи ҳисоботӣ аз тарафи муаллимони Марказ ҳамагӣ дар 19 гурӯҳ 2010 соат дарс гузаронида шуд. Дар давраи ҳисоботӣ ба Марказ ҷамъ 61951,80 сомонӣ ворид гашт. Ҷиҳати муаррифӣ намудани бахшҳои омӯзишии Марказ ва ҷалби шунавандаҳо ба онҳо, як қатор корҳои тарғиботӣ гузаронида шуданд, аз ҷумла, аз тарафи кормандони МОТИТҲ дар як қатор кӯчаву хиёбонҳои шаҳр эълонҳо часпонида шуданд. Таджикско-индийский Центр по обучению информационных технологий (ТИЦИТ) за отчетный период осуществляет свою деятельность на основании предварительно предвиденных планов и исполнении поручений Национального патентно-информационного Центра (НПИ Центр), Министерства экономического развития и торговли Республики Таджикистан. За прошедший период 2009 года в учебные курсы ТИЦИТ поступили 148 слушателей. В настоящее время в Центре обучаются 39 слушателей по программе 1 и 2 уровней и по курсу иностранных языков (английский язык – 6 слушателей). 130 слушателей (38 из них слушатели которые поступили в 2008 и 92 слушателей поступившие в 2009 гг.) успешно окончившие учебные курсы ТИЦИТ были награждены Сертификатами об окончании, из них которые, 109 слушателей по программе 1 уровня, 5 слушателей по программе 2 уровня и 16 слушателей по программе 3 уровня обучения. За отчетный период преподавателями Центра было проведено 2010 часов обучения для 19 групп. За этот же период в Центр поступило всего 61951,80 сомони. С целью ознакомления учебных курсов Центра были проведены ряд агитационных мероприятий, в том числе со стороны сотрудников Центра во многих улицах и проспектах города были размещены рекламные объявления и розданы рекламные листки. 35 The Tajik-Indian Center for information technology (TICIT) for the accounting period carries out the activity on the basis of preliminary appointed plans and execution of commissions of National Center for patents and information centre (NCPI), Ministry of economic development and trade of the Republic of Tajikistan. To training courses TICIT 148 listeners have arrived for the last period of 2009. Now in the Center 39 listeners under the program of 1 and 2 levels and in the course of foreign languages (English language – 6 listeners) are being trained. 130 listeners (38 of them listeners which have arrived in 2008 and 92 listeners arrived in 2009) successfully ended training courses TICIT and have been awarded by Certificates, from them which, 109 listeners under the program of 1 level, 5 listeners under the program 2 levels and 16 listeners under the program 3 levels of training. For the accounting period teachers of the Center had been spent 2010 hours of training for 19 groups. For the same period in the Center has arrived totally 61951,80 somoni. For the purpose of acquaintance of training courses of the Center have been spent a number of propaganda actions, including employees of the Center in many streets and city prospectuses have been placed advertisements and distributed advertising sheets. To increase level of knowledge of employees and teachers of the Center, training program MS Access has been planned which has come to the end in April, 2009. Also, on this training purpose program Adobe Photoshop has been put ҲИСОБОТИ СОЛОНА Бо мақсади баланд бардоштани сатҳи тахассуснокии кормандон ва муаллимони Марказ омӯзиши фанни MS Access ба нақша гирифта шуда, дар моҳи апрел омӯзиши он ба анҷом расонида шуд. Инчунин, бо ин мақсад омӯзиши фанни Photoshop (фотошоп) ба роҳ монда шуд, ки дар он ғайр аз муаллимону кормандони МОТИТҲ, инчунин кормандони ММПИ фаро гирифта шуданд. Дар давоми соли сипаригашта кори шабакаи дохилии Марказ барои се синфхона ва ҳуҷраҳои кории он таъмин карда шуд. Дар ин давра ҳамчунин сайти Марказ сохта шуд ва аз тариқи мавҷҳои дастраснамудаи ширкати «BABILON-T» дар шабакаи интернетӣ пахш карда шуд. Бо ширкати TARENA, ҷиҳати таъмини Марказ бо шабакаи Интернети алоҳида шартнома баста шуд, ки дар натиҷа Марказ бо шабакаи Интернети алоҳида таъмин гардид. Ҷиҳати тақвият бахшидан ба ҳамкориҳои хориҷӣ як қатор вохӯрӣ ва нишасту гуфтушунидҳои корӣ, аз ҷумла, вохӯрӣ бо котиби дуюми Сафорати Ҷумҳури Ҳиндустон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷаноби Бандару Вилсонбабу гузаронида шуданд. Дар натиҷаи вохӯрӣ ва гуфтушунидҳои судманд бо кормандони сафоратхонаи зикргардида Сафорати Ҷумҳури Ҳиндустон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон тасмим гирифт, ки барои баланд бардоштани сатҳи тахассуснокии кормандон ва муаллимони МОТИТҲ дар марказҳои омӯзишии давлати Ҳиндустон аз тариқи барномаи махсуси ITEC кӯмак расонад. МОТИТҲ бо мактуби махсус рӯйхати кормандонашро барои гузаштани курсҳои махсуси такмили ихтисос ба Сафорати Ҷумҳури Ҳиндустон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ирсол намуд, ки дар ГОДОВОЙ ОТЧЕТ Для повышения уровня знаний сотрудников и преподавателей Центра, было запланировано обучение программе MS Access, которое завершилось в апреле месяце 2009 года. Также, в этих целях было проведено обучение по программе Adobe Photoshop, в котором кроме преподава-телей и сотрудников Центра были обучены также сот-рудники НПИЦентра. За прошедший год было налажено работа локальной сети для 3 учебных классов и рабочих кабинетов Центра. В этот же период был создан сайт Центра и запущен во Всемирную сеть через сервер компании «Вавилон –Т». В целях оснащения учебных классов и рабочих кабинетов сотрудников Центра доступом в Интернет, был подписан договор с провайдерской компанией «TARENA», после чего Центр был оснащен отдельной линией доступа в Интернет. Для упрочнения тесных связей международного сотрудничества, были проведены ряд встреч и деловых переговоров, в том числе, встреча со вторым секретарем Посла Республики Индии в Республике Таджикистан господином Бандару Вильсонбабу. В ходе встречи были затронуты важные проблемы в сфере обучения и повышения квалификации сотрудников и преподавателей Центра. По итогам встречи Посольство Республики Индии намеревалась предоставить обучение сотрудникам Центра по специиальной программы ITEC в учебных заведениях Республики Индии. ТИЦИТ предоставил Посольству Республики Индии в Республике Таджикистан список сотрудников для прохождения курсов переподготовки со специальным письмом, после чего двое препо-давателей Центра были 36 ANNUAL REPORT to which except teachers and employees of the Center, employees of NCPI have been trained. For the last year has been adjusted work of a local network for 3 educational classes and Center offices. During the same period the web site of the Center has been created and deployed in server of “BabilonT” hosting company. With a purpose of providing access to the Internet to educational classes and office of employyees of the Center, had been signed the contract with provider company "TARENA" then the Center has been equipped by a separate line of access to the Internet. For hardening of close connections of the international cooperation, a number of meetings and business negotiations, including, a meeting with the second secretary of the Ambassador of Republic of India in Republic Tajikistan has been carried by mister Bandaru Vilsonbabu. During a meeting the important problems in sphere of training and improvement of professional skill of employees and teachers of the Center have been mentioned. Following the results of a meeting Embassy of Republic of India was obliged to give training to employees of the Center on special programs ITEC in educational institutions of Republic of India. TICIT has given the list of employees to Embassy of Republic of India in Republic of Tajikistan for passage of courses of retraining with the special letter then two teachers of the Center have been directed (Aptech Limited, CMC Ltd) to a city of New Delhi of Republic India, for increase level of knowledge and successfully ended courses and received certificates, and returned home. One more teacher is directed for a period of 3 months and now passing training in the city of Bangalore. Under the preliminary data ҲИСОБОТИ СОЛОНА натиҷа ду нафар-муаллим курси омӯзиш ва такмили ихтисосро дар шаҳри Деҳлии Ҷумҳурии Ҳиндустон (Aptech Limited, CMC LTD) бомувафаққият хатм намуда соҳиби сертификати дахлдор гаштанд. Боз як нафари дигар ба муддати се моҳ фиристода шудааст, ки айни ҳол таҳсилро давом дода истодааст. Тибқи нақшаҳои пешакӣ ва маълумоти шифоҳии додаи Сафорати Ҷумҳурии Ҳиндустон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар давоми соли ҷорӣ, аввали соли 2010 боз як нафари дигар барои омӯзиш ва такмили ихтисос аз тариқи барномаи «Indian Technical and Economic Cooperation (ITEC) 2009-2010» ба Ҷумҳурии Ҳиндусон фиристода хоҳад шуд. Инчунин, тибқи дархости Сафорати Ҷумҳурии Ҳиндустон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон номзадии боз 7 нафар кормандони ММПИ ва МОТИТҲ барои такмили ихтисос ва омӯзиш барои ниммаи аввали соли 2010 ба Сафорати Ҷумҳурии Ҳиндустон дар Тоҷикистон пешниҳод шудааст Моҳи сентябри соли ҷорӣ вохӯрӣ ва гуфтушунидҳои корӣ ҷиҳати тақвият бахшидани ҳамкориҳои хориҷӣ ва рушди самтҳои фаъолияти Марказ бо намояндаи Донишгоҳи давлатии Москваи Федератсияи Россия ба номи М.В. Ломоносов, ректори филиали донишгоҳи номбурда дар Тоҷикистон, директори Маркази «Center for Internet and Society»- Ҷуҳурии Ҳиндустон, ҷаноби Сунил Абраҳам, директори маркази «Idea Corp»Ҷумҳурии Филиппин, ҷаноби Эммануэл Лаллана ва намояндагони Фонди «Сорос» дар Тоҷикистон гузаронида шуданд. Дар давраи ҳисоботӣ дар натиҷаи гуфтушунидҳои қаблии роҳбарияти Марказ бо намояндаи Донишгоҳи давлатии Москваи Федератсияи Россия ба номи М.В. Ломоносов, ректори филиали донишгоҳи номбурда дар Тоҷикистон, созишномаи ҳамкории дуҷониба имзо карда ГОДОВОЙ ОТЧЕТ направлены (Aptech Limited, CMC Ltd) в город Нью-Дели Республики Индия, для повышения уровня знаний и успешно окончив курсы и получив сертификаты, вернулись на родину. Еще один преподаватель направлен сроком на 3 месяца и в настоящее время проходит стажировку в городе Бангалор. Согласно предварительным планам и устному сведению Посольством Республики Индии в Республике Таджикистан в период текущего года и в начале 2010 года, для учебы и прохождения курса повышения квалификации по программе «Indian Technical and Economic Cooperation (ITEC) 20092010» будет направлен еще один сотрудник. Также, согласно запросу Посольства Республики Индии в Республике Таджикистан был предоставлен список еще 7 кандидатов из числа сотрудников НПИЦентра и ТИЦИТ, для прохождения курсов повышения квалификации в первом полугодии 2010 года. В сентябре месяце текущего года, в целях развития международного сотрудничества Центра, были проведены деловые встречи с представителями Московского государственного Университета имени М.В. Ломоносова, с ректором филиала данного университета в Республике Таджикистан, с директором «Center for Internet and Society» -Республики Индия, господином Сунил Абрахамом, с директором Центра «Idea Corp» -Республики Филлипин, господином Эммануэл Лалланом и с представителями Фонда «Сорос» в Таджикистане. За отчетный период по итогам предварительных переговоров руководства Центра с представителями Московского государственного Университета имени М.В. Ломоносова, ректором филиала данного университета в 37 ANNUAL REPORT given by Embassy of Republic of India in Republic Tajikistan in current year and in the beginning of 2010, for study and passage of courses of improvement of qualification under the program «Indian Technical and Economic Cooperation (ITEC) 20092010» one more employee will be directed. Also, according to inquiry of Embassy of Republic of India in Republic of Tajikistan the list of 7 more candidates from among employees of NCPI and TICIT has been given, for passage courses of improvement of qualification in the first half of the year 2010. In September of current year, with a purpose of development of the international cooperation of the Center, business meetings have been held with representatives of the Moscow state University, with the rector of branch of the given university in Republic Tajikistan, with the director «Center for Internet and Society» - Republic of India, Mr. Sunil Abrahamom, with the director of the Center «Idea Corp» - Republic of Fillipin, Mr. Emmanuel Lallanom and with representatives of Fund "Soros" in Tajikistan. For the accounting period in the results of preliminary negotiations of a management of the Center with representatives of the Moscow state University, the rector of branch of the given university in Republic Tajikistan, the bilateral agreement has been signed. As a result of bilateral cooperation, TICIT has given the educational classes to the branch of the Moscow State University for carrying out which are used now by employment of branch of the given university. For the accounting period in TICIT the international seminars have been held on various themes by outside organizations: ҲИСОБОТИ СОЛОНА шуд. Дар натиҷаи ҳамкориҳои дуҷониба МОТИТҲ барои гузаронидани дарсҳо ба филилали Донишгоҳи давлатии Москваи Федератсияи Россия ба номи М.В. Ломоносов дар ш. Душанбе синфхонахояшро ҷудо намудааст, ки айни ҳол аз тарафи филиали донишгоҳи номбурда истифода мешаванд. Дар давраи ҳисоботӣ дар Марказ семинарҳои байналмилалӣ дар мавзӯҳои мухталиф аз тарфи ширкатҳои: 1. Фокус Кӯмаки Башардӯстона созмони марбути Ташкилоти Оғохон оид ба Рушд ва 2. Иттиҳодияи ҷамъиятии ҷумҳуриявии «САРМ Кӯҳистон» гузаронида шудаанд. Лоиҳаи ниҳоии барномаҳои дарсӣ аз рӯи фанҳои «OS Linux», «PHP», «Delphi» ва барномаи махсуси компютерӣ барои хӯрдсолон таҳия шуда бо кафедраи «Барномасозӣ ва технологияҳои иттилоотӣ»-и Донишгоҳи технологии Тоҷикистон мувофиқа шуд. Инчунин, барномаҳои омӯзиши забонҳои англисӣ, арабӣ ва омӯзиши алифбои ниёкон низ таҳия шуда бо кафедраҳои дахлдори Донишгоҳи омӯзгории ба номи С. Айни ва Донишгоҳи Славянии Тоҷикистону Россия мувофиқа шудааст. Барномаҳои зикргардида бо Маркази ҷумҳуриявии таълимию методии назди Вазорати маорифи Ҷумҳурӣ мувофиқа ва дар вазорати номбаршуда тасдиқ карда шудаанд. Барои автоматикунонӣ кардани кори китобхонаи Марказ барномаи махсус сохта шуд, ки дар ҳолати истифода қарор дорад. Барои таъмин ва рушди коргузорию дафтардорӣ дар Марказ мӯҳрҳои дахлдор тайёр карда шуданд. Дар давраи ҳисоботӣ ҷиҳати иҷрои саривақтӣ ва босифати корҳои банақшагирифтаи Марказ боз се нафар корманд ба кор қабул карда шуд – муҳосиб, муҳандис – ГОДОВОЙ ОТЧЕТ Республике Таджикистан, было подписано двухстороннее соглашение. В результате двухстороннего сотрудничества, ТИЦИТ предоставил свои учебные классы филиалу МГУ имени М.В.Ломоносова для проведения занятий, которое используются со стороны филиала данного ВУЗа в настоящее время. За отчетный период в ТИЦИТ были проведены международные семинары на различные темы со стороны организаций: 1. Гуманитарная организация Фокус принадлежащая организации развитию Фонда Агахана и 2. Республиканское общественное объединение «САРМ Кухистон». Был разработан окончательный проект учебных программ по курсу «OS Linux», «PHP», «Delphi» и специальный компьютерный курс для детей и согласован с кафедрой «Программирования и ИТ» Технологического университета Таджикистана. Также, были разработаны учебные программы по курсам обучения английского, арабского и персидского языков и согласованы с соответствующими кафедрами Таджикского педагогического университета имени С.Айни и Российско-Таджикским славянским университетом. Для автоматизирования делопроизводства библиотеки Центра была разработанная специальная программа, которая функционирует в настоящее время. В целях развития делопроизводства в Центре, были изготовлены соответствующие печати. В целях своевременного и качественного выполнения работ Центра, за отчетный период были приняты еще 3 человек на работу – бухгалтер, инженер-системный админитратор и методист-библиотекарь. Так-же за этот период были ор-ганизованы курсы по 38 ANNUAL REPORT 1. The humanitarian organization Focus belonging to the organization of Fund Agahan Development and 2. Republican public association «SARM Kuhiston». The definitive project of curriculums of courses «OS Linux», «PHP» has been developed, «Delphi» and the special computer course for children is co-ordinated with chair of «Programming and IT» Technological university of Tajikistan. Also, curriculums on training courses of English, Arabian and Persian languages have been developed and coordinated with corresponding chairs of the Tajik pedagogical university and the RussianTajik Slavic University. For automation of officework of library of the Center there was developed a special program which functions now. With a purpose of office-work development in the Center, the corresponding press have been made. With a purpose of timely and qualitative performance of works of the Center, for the accounting period have been accepted 3 more person for work – the bookkeeper, the engineer-system analyst and the methodologist-librarian. Also for this period courses on training of English and Arabian languages, and also courses «1С Accounting » have been organised for which 2 teachers of English language, 1 teacher of the Arabian language and 1 teacher «1С Accounts departments» have been employed on a contractual basis. One of educational classes of the Center has been prepared specially for passage courses of «1С Accounting» and on computers of the given class have been established the special soft. In the near future, TICIT plans to organize other programs of foreign languages, including Russian, Chinese, French and others. In these ҲИСОБОТИ СОЛОНА мудири система ва методист – китобхонадор. Инчунин, дар ҳамин давра курсҳои омӯзиши забони англисӣ, забони арабӣ ва «1С Бухгалтерия» ташкил карда шуданд, ки бо ин мақсад боз ду нафар муаллимони забони англисӣ, як нафар муаллими забони арабӣ ва як нафар муаллим барои омӯзиши «1С Бухгалтерия» дар асоси шартнома бо кор қабул гардиданд. Як синфхонаи Марказ барои омӯзиши «1С Бухгалтерия» омода карда шуд, компютерҳои ин синфхона бо барномаи махсус, ҷиҳати омӯзиши «1С Бухгалтерия» таъмин карда шуданд. Дар ояндаи наздик МОТИТҲ боз нақша дорад, ки омӯзиши дигар забонҳои хориҷиро, аз ҷумла, забонҳои русӣ, хитоӣ, фаронсавӣ ва ғайраро ба роҳ монад. Бо ин мақсад, дар Марказ як қатор корҳо анҷом дода шудаанд, аз ҷума, бо мутахасисон аз Донишкадаи забонҳо, Донишгоҳи миллӣ, Донишгоҳи исломӣ, Донишгоҳи славянӣ ва як чанд марказҳои таълимӣ гуфтушунид ва вохӯриҳо анҷом дода шудаанд, барномаҳои дарсӣ ба онҳо барои баррасӣ ва мувофиқа пешкаш карда шудаанд. Дар давраи ҳисоботӣ инчунин кормандони Марказ дар чорабиниҳои ҷамъиятӣ ва гузаронидани шанбегиҳо фаъолона иштирок доштанд. Ҷиҳати бартараф намудани камбудиҳои соли сипаришуда ва рушди минбаъдаи фаъолияти МОТИТҲ дар соли 2010 иҷрои корҳои зерин ба нақша гирифта хоҳанд шуд: 1. Ташкили бозомӯзӣ ва такмили ихтисоси муаллимон ва кормандони МОТИТҲ дар давлатҳои пешрафта; 2. Сохтани саҳифаҳои сайти Марказ бо забонҳои тоҷикӣ ва англисӣ; 3. Ташкили омӯзиши барномаҳои нав аз қабили Adobe Illustrator, In Design ва ғайра; ГОДОВОЙ ОТЧЕТ обучению английского и арабского языков, а также курсы «1С Бухгалтерии», в связы с чем на работу на договорной основе были приняты 2 преподавателя английского языка, 1 преподаватель арабского языка и 1 преподаватель «1С Бухгалтерии». Один из учебных классов Центра был подготовлен специально для прохождения курсов «1С Бухгалтерии» и на компьютерах данного класса были установлены специальная учебная программах для обучения программы «1Сбухг.». В ближайшее будущее, ТИЦИТ планирует организовать другие курсы обучения иностранных языков, в том числе русского, китайского, французского и других. В этих целях, в Центре были проведены ряд работ, в том числе, были проведены переговоры со специалистами из Института языков, Национального, исламского и славянских университетов, а также, для согласования были предоставлены учебные программы. Для устранения проблем прошедшего года и развития деятельности в будущем, ТИЦИТ планирует в 2010 году осуществить следующие работы: 1. Организацию обучения и повышения уровня знаний сотрудников Центра в развитых странах; 2. Запустить сайт Центра на таджикском и английском языках; 3. Организацию новых учебных программ, из числа Adobe Illustrator, In Design и другие; 4. Развивать услуги Центра; 39 ANNUAL REPORT purposes, in the Center have been spent a number of works, including, negotiations with experts from Institute of languages, National, Islamic and Slavic universities have been carried on, and also, for the coordination training courses have been given. For elimination of problems of the last year and activity development in the future, TICIT plans to carry out in 2010 following works: 1. The organization of training and increase of level of knowledge of employees of the Center in the developed countries; 2. To start the Center web site in the Tajik and English languages; 3. The organization of new courses, from among Adobe Illustrator, In Design and others; 4. To develop Center services; 5. To improve efficiency of propaganda works on attraction of clients on training courses of TICIT; 6. Preparation for the organization of remote training of training courses TICIT in the country. ҲИСОБОТИ СОЛОНА 4. Рушди хизматрасониҳо дар Марказ; 5. Вусъат бахшидан ба корҳои таблиѓотӣ ҷиҳати ҷалби мизоҷон ба бахшҳои омӯзишии МОТИТҲ; 6. Омодагӣ гирифтан барои ташкили омӯзиши фосилавии бахшҳои омӯзишии МОТИТҲ дар миқёси ҷумҳурӣ. ГОДОВОЙ ОТЧЕТ 5. Улучшить эффективность агитационных работ по привлечению клиентов на учебные курсы ТИЦИТ; 6. Подготовку для организации дистанционного обучения учебных курсов ТИЦИТ в рамках страны. 40 ANNUAL REPORT