Дюркгейм Э. Социология. Ее предмет, метод и назначение

ÐÐ ÎðÂàôÂÚ²Ü ºì ¶ÆîàôÂÚ²Ü Ü²Ê²ð²ðàôÂÚàôÜ
ºðºì²ÜÆ ì. ´ðÚàôêàìÆ ²Üì²Ü äºî²Î²Ü
Ⱥ¼ì²´²Ü²Î²Ü вزÈê²ð²Ü
ºðºì²ÜÆ ì. ´ðÚàôêàìÆ ²Üì²Ü äºî²Î²Ü
Ⱥ¼ì²´²Ü²Î²Ü вزÈê²ð²Ü
²ÙµÇáÝ____________Մշակութային մարդաբանության և երկրագիտության
պ.·.Ã., ¹áó. Հ.Ս.Խառատյան
²è²ðβÚÆ àôêàôØܲغÂà¸²Î²Ü ö²ÂºÂ
________ Մշակութային մարդաբանություն
(²é³ñϳÛÇ ³Ýí³ÝáõÙÁ)
سëݳ·ÇïáõÃÛáõÝ/áõÕÕáõÃÛáõÝ Լեզվաբանություն և միջմշակութային հաղորդակցություն
àñ³Ï³íáñáõÙ
մագիստրոս
Îáõñë_________ 1-ին, ÎÇë³ÙÛ³Ï__________1_______________________
_____________________առկա_______________________________
(²éϳ,Ñ»é³í³ñ,Ñ»é³Ï³)
гëï³ïí³Í ¿ ³ÙµÇáÝÇ ÝÇëïáõÙ
гëï³ïí³Í ¿ ý³Ï-Ç ËáñÑáõñ¹
²ñӳݳ·ñáõÃÛáõÝ №___
«§ ¦ _____________200_
²Ùµ.í³ñÇã ________________
/________________/
ºñ¨³Ý-2009
1.2. Բացատրական գրություն
ü³Ï-Ç ËáñÑñ¹Ç ݳ˳·³Ñ
______________ /__________________/
§Մշակութային մարդաբանություն¦ առարկան նախատեված է Լեզվաբանության և
միջմշակութային հաղորդակցության մասնագիտացման մագիստրատուրայում սովորող
առաջին կուրսի ուսանողների համար:
§Մշակութային մարդաբանություն¦ առարկայի նպատակն է ուսանողներին ծանոթացնել
§Մարդաբանությանը¦` որպես գիտական ուղղության, իր հետազոտական խնդիրներով և
մեթոդներով: §Մշակութային մարդաբանություն¦ առարկայի` որպես մարդու մասին
գիտությունների ոլորտում չափազանց ընդգրկուն առարկայի, հիմնական նպատակն է
ուսանողներին ծանոթացնել մարդկության կողմից ստեղծված մշակույթի ձևավորման ու
զարգացման
գործընթացներին
և
մարդու
մշակութային
զարգացման
առանձնահատկություններին, օրինաչափություններին և պրոբլեմներին: Առարկան
ներկայացնում
է
“մշակույթ”,
“էթնիկ
մշակույթ”,
“հասարակական
մշակույթ”
հասկացությունների վերաբերյալ գիտական քննարկումներն ու սահմանումները, դրանց
հետազոտությունների մեթոդաբանությունը, մշակույթի տիպաբանությունը, §Մշակութային
մարդաբանության¦ կողմից հետազոտվող մշակութային բազմազանությունը /էթնիկական,
լեզվական,
կրոնական,
տնտեսական,
հասարակական,
նյութական,
հոգևոր,
տարածաշրջանային, ներխմբային և միջխմբային/, ինչպես նաև §Մարդաբանական¦
գիտության հետազոտական դպրոցները:
Դասընթացի խնդիրն է ներդնել մշակույթի/մշակույթների զարգացման պատմական ու
ժամանակակից
գործընթացների,
մշակույթի
ժառանգորդման,
միջմշակութային
հաղորդակցության անընդհատության և դրանց շուրջ առկա տեսությունների մասին
գիտելիքներ, զարգացնել ուսանողների վերլուծական կարողությունները, ինքնուրույն
հարցադրումներ անելու ունակությունը, մեծացնել ուսանողների աշխարհայացքը,
հանդուրժողականությունը, սեփական և այլ ժողովուրդների, տարածաշրջանների, խմբերի
մշակույթների նկատմամբ հարգանքը և դրանք գործնական կյանքում օգտագործելու
կարողությունը:
§Մշակութային մարդաբանություն¦ առարկայի դասավանդման խնդիրներից է ուսանողներին
ընթացիկ մշակութային, հասարակական, քաղաքական գործընթացներին իրազեկ
դարձնելը:
Խորապես
կարևորվում
է
մշակութաբանության
ժամանակակից
քաղաքականությանը`
միջմշակութային
հաղորդակցության
և
մշակութային
բազմազանության շուրջ կատարվող քաղաքական զարգացումներին ուսանողներին
նախապատրաստելը, այդ գործընթացներն ընկալելու և գնահատելու ունակությունները
ներդնելը:
§Մշակութային մարդաբանություն¦ առարկան յուրացրած ուսանողները պետք է

Իմանան աշխարհի մշակութային բազմազանությունը, մշակույթի մասին
տեսությունները, մշակույթի տիպաբանության սկզբունքները, էթնիկ և
հասարակական մշակույթի ժառանգորդման մեխանիզմները, մշակույթի և
մշակութային առանձին բաղադրիչների հետազոտման մեթոդաբանությունը,
հասկանալ մշակութային առանձին երևույթների հնարավոր ազդեցությունը,

Կարողանան հաղթահարել հասարակագիտական այլ դասընթացներ, գնահատել
մշակութային առանձնահատկություններն ու ընդհանրությունները, կողմնորոշվել
մշակութային, հասարակական, մասամբ նաև քաղաքական երևույթներում,
կատարել այդ գործընթացների վերլուծություններ, ձևավորել ճկուն միջխմբային և
միջանձային
հարաբերություններ,
իրենց
գիտելիքներն
օգտագործել
ներհասարակական, միջհասարակական, միջմշակութային հարաբերությունների


ձևավորման
կառույցներում,
կառավարման
համակարգում,
գնահատել
արտադրական և սպասարկման ոլորտի մշակութային և հասարակական
ազդեցությունը,
Օգտագործել մշակույթի, մասնավորապես հասարակական գործընթացների
ուսումնասիրության մեթոդներ,
Օգտվել տարատեսակ աղբյուրներից և վերլուծություններից, օգտագործել դրանք
կոնկրետ աշխատանքներ ծրագրավորելիս:
“Մշակութային մարդաբանություն” առարկան ուղղակի կապ ունի երկրագիտական,
քաղաքագիտական,
տուրիզմի
մասնագիտացումների
հետ
և
լայն
հիմք
է
նախապատրաստում նեղ մասնագիտական տեսական ու ճանաչողական-գործնական
առարկաների
յուրացման
համար,
իսկ
“Մշակութային
մարդաբանություն”
մասնագիտացման մագիստրանտների համար այն հիմնարար է. Այս մասնագիտացման
մյուս առարկաները պետք է դասավանդվեն` հիմքում ունենալով “Մշակութային
մարդաբանությունը”: Այդ պատճառով առարկան նախատեսվում է մագիստրատուրայի
առաջին կուրսի առաջին կիսամյակի համար:
Դասընթացի տևողությունը մեկ կիսամյակ է` 40 ժամ ծավալով: Այն բաժանված է երկու մասի`
երկու մոդուլներով և ուսանողի կողմից ինքնուրույն յուրացման թեմաներով: Մոդուլներից
առաջինն ամփոփում է մշակույթի մարդաբանական տեսությունները, մշակույթի
սահմանումները, տիպաբանությունը, մշակույթի զարգացման օրինաչափությունները և
ժառանգորդման մեխանիզմները, մշակութային բազմազանությունը և միջմշակութային
հաղորդակցությունը,
երկրորդը`
մշակույթի
հետազոտության
մարդաբանական
մեթոդաբանությունը, դպրոցները: 40 ժամ ծավալից 22 ժամը նախատեսվում է
դասախոսությունների, 8 ժամ` նախապես հանձնարարված թեմաների շուրջ բանավիճային
գործնական սեմինար-քննարկումների, 4 ժամ` գիտելիքների ստուգման միջկիսամյակային
բանավոր-ներկայացում-քննարկման, 2 ժամ` “դաշտային աշխատանքի” փարձառության
քննարկումների, 4 ժամ` եզրափակիչ քննություն հարցազրույցի համար: Ուսանողների
վերլուծական մտքի խրախուսման համար նախատեսվում է նաև ինքնուրույն վերլուծական
գրավոր շարադրանք` ուսանողի նախընտրությամբ որևէ մշակութային բաղադրիչի
վերլուծության շուրջ: Սա ուսանողի հետ տարվող անհատական աշխատանք է:
Դասախոսությունների նյութերը և հանձնարարվող գրականությունը նախապես
տրամադրվում են ուսանողներին: Դասախոսություններից առնվազն չորսը կուղեկցվեն
տեսանյութերի ցուցադրությամբ:
Ուսանողի վաստակած միավորները կախված են
մոդուլների ստուգողական
պատասխաններից, նախընտրած թեմայով վերլուծությունից, բանավեճերին մասնակցելու
ակտիվությունից հետևյալ համասնությամբ.
Առաջին մոդուլ Երկրորդ մոդուլ Նախընտրած թեմայով
Բանավեճերին
վերլուծություն
մասնակցություն
30 տոկոս
30 տոկոս
20 տոկոս
20 տոկոս
1.3. Առարկայի ծավալը, ուսումնական աշխատանքի տեսակները, արդյունքների ամփոփման
ձևերը
№
áõëáõÙݳϳÝ
ï»ë³ÏÝ»ñÁ
1.
²é³ñϳÛÇ ÁݹѳÝáõñ ³ß˳ï³ï³ñáõ
ÃÛáõÝÁ
Èë³ñ³Ý³ÛÇÝ å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñ
¸³ë³Ë-Ý
¶áñÍݳϳÝ/ê»ÙÇݳñ
Գիտելիքների ստուգում
²Ýѳï³Ï³Ý/ÆÝùÝáõñáõÛÝ
³ß˳ï³Ýù
³ß˳ï³ÝùÇ Àݹ³Ù»ÝÁ
ųٻñ
Մագիստրատուրա, 1-ին կուրս
1 2
2.
3.
4.
5.
6.
7.
1.4.
3
4
5
6
7
40
38
22
8
8
0.3
ուսանողի
հետ
անհատակ
ան
արտալսա
րանային
Դաշտային
աշխատանքի 2
փորձառություն
Îáõñë³ÛÇÝ ³ß˳ï³Ýù միայն Ուսանողի
“Մշակութային
հետ
մարդաբանության”
անհատակ
մասնագիտացման
ան
ուսանողների համար
արտալսա
րանային
աշխատան
ք
²í³ñï³Ï³Ý áñ³Ï³íáñÙ³Ý ³ß˳ï³Ýù
ÀÝóóÇÏ,ÙÇç³ÝÏÛ³É,³Ù÷á÷Çã 2
ëïáõ·Ù³Ý Ó¨Á
բանավոր
հարցազրո
ւյց և մեկ
գրավոր
շարադրա
նք
²í³ñï³Ï³Ý å»ï³Ï³Ý áñ³Ï³íáñÙ³Ý Առարկայի իմացությունները կարող են օգտագործվել
Ó¨Á
ավարտական թեզի կոնկրետ թեմայի շարադրման
ընթացքում
²é³ñϳÛÇ µáí³Ý¹³ÏáõÃÛáõÝÁ, áõëáõÙÝ³Ï³Ý ³ß˳ï³ÝùÇ Í³í³ÉÁ` Áëï Ùá¹áõÉÝ»ñÇ, µ³ÅÇÝÝ»ñÇ ¨
ûٳݻñÇ
ÏÇë³ÙÛ³Ï №
µ³ÅÇÝ
Ùá¹áõÉ
/ûٳ
“Մշակ
ույթ “
հասկ
ացությ
ունը և
“Մշակ
ութաբ
անությ
ունը”
Մոդուլ 1.
Թեմա`
»ٳ 1.1.
Մարդաբ
անությա
ն
ներածու
թյուն:
µáí³Ý¹³ÏáõÃÛáõÝ
(¹Ç¹³ÏïÇÏ ÙdzíáñÝáñ)
áõëáõÙݳϳÝ
³ß˳ï³ÝùÇ Í³í³ÉÁ ¨
ï»ë³ÏÝ»ñÁ
¹³ë³Ë
·áñÍ àô²
Ʋ1
Ý.
³ßË. ųÙ.
12
سñ¹³µ³ÝáõÃÛ³Ý Ñ»ï³½áïÙ³Ý ³é³ñϳÝ, 2
سñ¹³µ³ÝáõÃÛ³Ý
ÑÇÙݳϳÝ
ѳëϳóáõÃÛáõÝÝ»ñÁ:
²ß˳ñÑÇ
Ù³ñ¹³µ³Ý³Ï³Ý
ù³ñ﻽Á`
¿ÃÝÇÏ,
É»½í³Ï³Ý, ÏñáݳϳÝ, é³ë³Û³Ï³Ý:
²ß˳ñÑÇ
Ù³ñ¹³µ³Ý³Ï³Ý
ù³ñ﻽Ç
Ó¨³íáñÙ³Ý ÁÝóóùÁ:
/Թեման ուղեկցվում է քարտեզի
ուսումնասիրությամբ
և
տեսանյութերի ցուցադրությամբ/
»ٳ 1.2.
Մշակույ
թ
հասկաց
ությունը
»ٳ 1.3.
îÝï»ë³Ï³Ý
Ùß³ÏáõÛ
Ã
Øß³ÏáõÛÃÇ
¹³ë³Ï³ñ·Ù³Ý
և 2
տիպաբանության մարդաբանական
ëϽµáõÝùÝ»ñÁ:
Øß³ÏáõÛÃÇ
Ó¨³íáñÙ³Ý
µÝ³Ï³Ý,
³ß˳ñѳ·ñ³Ï³Ý,
ëáóÇ³É³Ï³Ý ÙÇç³í³Ûñը:
Արտադրող
և
յուրացնող 2
տնտեսաձևեր:
Տնտեսամշակութային տիպեր: Տնտեսության
և մշակույթի այլ ոլորտների ու ձևերի
÷áËå³Ûٳݳíáñí³ÍáõÃÛáõÝÁ:
4
Øá¹áõÉÇ,
ûٳÛÇ,
µ³ÅÝÇ
Ûáõñ³óÙ³
Ý áñ³ÏÇ
·Ý³Ñ³ïÙ³
Ý
ժամաք
անակը,
Ó¨Á
8
2
Գործնական
պարապմունք`
սեմինար-քննարկում:
1.4. ÜÛáõÃ³Ï³Ý Ùß³ÏáõÛÃ,- áõï»ëï,
ѳ·áõëï,
µÝ³Ï³í³Ûñ-µÝ³Ï³ñ³Ý,
ϳÑϳñ³ëÇ: ¸ñ³Ýó ïÝï»ë³Ï³Ý ¨ µÝ³ÏÉÇÙ³Û³Ï³Ý å³Ûٳݳíáñí³ÍáõÃÛáõÝÁ,
էթնիկական
առանձնահատկությունները:
»ٳ 1.5.
гë³ñ³Ï³Ï³
Ý
Ùß³ÏáõÛ
Ã
Հ³ë³ñ³ÏáõÃÛ³Ý Ï³éáõóí³Íù, ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý
µçÇçÝ»ñ
/ϳݳÛù
¨
ïÕ³Ù³ñ¹ÇÏ,
ï³ñÇù³ÛÇÝ
ËÙµ»ñ,
ÁÝï³ÝÇù,
³½·³Ïó³Ï³Ý ËÙµ»ñ,
ëáódzɳϳÝ
ß»ñï³·ñáõÃÛáõÝ: ²ÙáõëÝáõÃÛáõÝÁ ¨
ÁÝï³ÝÇùÁ áñå»ë Ù³ñ¹³µ³ÝáõÃÛ³Ý
áõëáõÙݳëÇñáõÃÛ³Ý ³é³ñϳ:
»ٳ 1.6.
Ðá·¨áñ
Ùß³ÏáõÛ
Ã
Կրոնի մարդաբանություն, կրոնի
վաղ ձևերը: Աշխարհի կրոնական
քարտեզը: ÎñáÝÁ áñå»ë ѳë³ñ³ ϳϳÝ
»ñ¨áõÛÃ
¨
¿ÃÝÇÏ
Ùß³ÏáõÛÃÇ
¹ñë¨áñáõÙ:
È»½íÇ
Ùß³ÏáõÛÃÁ:
êÇÙíáÉÝ»ñÇ, Å»ëï»ñÇ ¨ í»ñµ³É
É»½áõ: È»½áõÝ` áñå»ë ¿ÃÝÇÏ
Ùß³ÏáõÛÃÇ ¨ ÇÝùÝáõÃÛ³Ý Ó¨³íáñÙ³Ý
·áñÍáÝ:
Ժողովրդական
բանահյութսություն:
2
Թեման
ուղեկց
վում է
տեսանյ
ութերի
ցուցադ
րությա
մբ
2
Թեման
ուղեկց
վում է
տեսանյ
ութերի
ցուցադ
րությա
մբ
2
Թեման
ուղեկց
վում է
տեսաև
ձայնանյութեր
ի
ցուցադ
րությա
մբ:
Սեմինար-քննարկումբանավեճ
նախապես հանձնարարված թեմայի
շուրջ
Առաջին
ստուգում
Մոդուլ 2.
Øß³ÏáõÛ
ÃÇ
Ù³ëÇÝ
áõëÙáõÝ
ùÝ»ñÁ ¨
Ùß³ÏáõÛ
ÃÝ»ñÇ
ѻﳽáïÙ
³Ý
¹åñáóÝ»ñ
Á
Ù³ñ¹³µ³Ý
áõÃÛ³Ý
Ù»ç
մոդուլի
2
գիտելիքների
гÛñ»Ý³·Çï³Ï³Ý,
»ñÏñ³·Çï³Ï³Ý 10
Ñ»ï³ùñùñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ó¨³íáñáõÙÁ:
سñ¹³µ³Ý³Ï³Ý
³ëáódzódzݻñÇ
³é³ç³óáõÙÝ»ñÁ/ö³ñǽáõÙ,
ÈáݹáÝáõÙ,
üÉáñ»ÝódzÛáõÙ,
èáõë³ëï³ÝáõÙ/:
¾ÃÝá·ñ³ýdz,
¿ÃÝáÉá·Ç³ ï»ñÙÇÝÝ»ñÇ ³é³ç³óáõÙÁ
/¿ÃÝá·ñ³ýdz-èáõë³Ï³Ý ³ß˳ñѳ·³ñϳÝ
ÁÝÏ»ñáõÃÛ³Ý
¾ÃÝá·ñ³ýdzÛÇ
µ³Å³ÝÙáõÝùÁ,
¿ÃÝáÉá·Ç³
ýñ³ÝëdzóÇ Ä³Ý ²Ý¹ñ» ²Ùå»ñ/:
²½·³·ñ³Ï³Ý
ѻﳽáïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
åñ³ÏïÇÏ
³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛáõÝÁ
ù³Õ³ù³Ï³Ý
¨
³é¨ïñ³-ïÝï»ë³Ï³Ý
Ýå³ï³ÏÝ»ñáí: ²½·³·ñ³Ï³Ý ·ÇïáõÃÛ³Ý
Ó¨³íáñáõÙÁ
ï³ëÝÇÝ»ñáñ¹
¹³ñÇ
Ï»ë»ñÇó:
ö³ëï»ñÁ,
ÝÛáõûñÁ
ѳÝñ³·áõÙ³ñÇ
µ»ñáÕ
ÏáÝó»åódzݻñÇ
³é³ç³¹ñáõÙÝ»ñÁ:
“¶ÇïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
³é³çÁÝóóÇ
³ëáódzódzݔ
Ññ³ï³ñ³Ï³Í
ѳïáõÏ
ѳñó³ñ³ÝÇ
ϳ½ÙáõÙÁ`
ֳݳå³ñÑáñ¹Ý»ñÇ, ³ÛÉáó ѳí³ù³Í
4
Դշտայի
ն
դիտարկ
ումների
քննարկ
ում
և
քննությո
ւն
6
ÝÛáõûñÇÝ, ¹Çï³ñÏáõÙÝ»ñÇÝ áñáß
ϳÝáݳϳñ·áõ٠ѳÕáñ¹»Éáõ Ýå³ï³Ïáí:
»ٳ 2.1.
¾íáÉÛáõ
óÇáÝÇëï
³Ï³Ý
ï»ëáõÃÛ
áõÝ
²Ý·ÉdzÛáõÙ` лñµ»ñï êå»Ýë»ñ, æáÝ 2
ü»ñ·ÛáõëáÝ
سÏ-È»ÝݳÝ,
æáÝ
ÈÛáµµáÏ, ¾¹áõ³ñ¹ »ÛÉáñ, æ»ÛÙë
üñ»½»ñ:
¶»ñÙ³ÝdzÛáõÙ`
²¹áÉý
´³ëïdzÝ, »á¹áñ ì³Ûó, úëϳñ ä»ß»É,
ÚáõÉÇáõë
ÈÇåå»ñï,
лÝñÇË
Êáõñó: üñ³ÝëdzÛáõÙ` Þ³ñÉ È»ïáñÝá:
²ØÜ-ÈÛáõÇë лÝñÇ Øáñ·³Ý:
гë³ñ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
½³ñ·³óÙ³Ý
³ñï³ùÇÝ ¨ Ý»ñùÇÝ ³½¹³ÏÝ»ñÁ /µÝ³Ï³Ý,
³ß˳ñѳ·ñ³Ï³Ý ÙÇç³í³Ûñ, ѳñ¨³ÝÝ»ñ:
ÊÙµ»ñÇ Ý»ñùÇÝ µÝáõó·ñÇãÝ»ñÁ,
Ñá·»µ³Ý³Ï³Ý
áñ³ÏÝ»ñÁ:
ÎñáݳϳÝ
å³ïÏ»ñ³óáõÙÝ»ñÇ
Ó¨³íáñáõÙÁ:
²ÙáõëÝáõÃÛ³Ý
¨
ÁÝï³ÝÇùÇ
Ó¨³íáñáõÙÁ áñå»ë ѻﳽáïáõÃÛ³Ý
³é³ñϳ,
¿ù½á·³ÙdzÛÇ
³é³ç³óÙ³Ý
ï»ëáõÃÛ³Ý
½³ñ·³óáõÙÝ»ñÁ,
³ÝáõëÝáõÃÛ³Ý
¨
ÁݳïÝÇùÇ
å³ïÙáõÃÛáõÝÁ
¿íáÉÛáõóÇáÝÇëïÝ»ñÇ
ÏáÕÙÇó:
سÛñ³·Í³ÛÇÝ-ѳÛñ³·Í³ÛÇÝ
³½·³ÏóáõÃÛ³Ý
ÏáÝó»åódzÝ:
²ÝÇÙǽÙÇ
¨
ïáï»ÙǽÙÇ
áõëáõÙݳëÇñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ
¿íáÉÛáõóÇáÝÇëïÝ»ñÇ ÏáÕÙÇó:
¾¹áõ³ñ¹
»ÛÉáñÇ-“ܳËݳ¹³ñÛ³Ý
Ùß³ÏáõÛÃÁ” ³ß˳ï³ÝùÁ: ÐÇÙݳϳÝ
ß»ßï³¹ñáõÙÁ`
Ñá·¨áñ
Ùß³ÏáõÛÃ,
ѳïϳå»ë` ѳí³ï³ÉÇùÝ»ñ: سñ¹áõ ¨
ѳë³ñ³ÏáõÃÛ³Ý ½³ñ·³óáõÙÁ` áñå»ë
µÝáõÃÛ³Ý
½³ñ·³óÙ³Ý
Ù³ë:
Øß³ÏáõÛÃÝ»ñÇ µ³½Ù³½³ÝáõÃÛáõÝÁ
áñå»ë
½³ñ·³óÙ³Ý
÷áõÉ»ñ:
²ÝÇÙǽÙÇ ¨ í»ñ³åñáõÏÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ
»ÛÉáñÛ³Ý
ÏáÝó»åódzÝ:
²¹áÉý
´³ëïdzÝÇ`
Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñÇ
ϳÛáõÝáõÃÛ³Ý ¨ Ý»ñó÷³ÝóáõÙÝ»ñÇ
ï»ëáõÃÛáõÝÁ:
лÝñÇ
Øáñ·³Ý
“²½·³ÏóáõÃÛ³Ý
ѳٳϳñ·»ñÁ
¨
ѳñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ
Ù³ñ¹Ï³ÛÇÝ
ÁÝï³ÝÇùáõÙ”,
“ÐÇÝ
ѳë³ñ³ÏáõÃÛáõÝÁ”
³ß˳ï³ÝùÝ»ñÁ,
ïáÑÙÁ`
áñå»ë
Ñݳ·áõÛÝ
ѳë³ñ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
ÑÇÙݳϳÝ
ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý
µçÇç:
سñ¹ÏáõÃÛ³Ý
å³ïÙáõÃÛ³Ý
µ³Å³ÝáõÙÁ
Ȗ쇛
÷áõÉÇ`
ïáÑÙ³ÛÇÝ`
ëáódzɳϳÝ
ϳéáõóí³Íùáí, ¨ “ù³Õ³ù³Ï³Ý ϳéáõóí³Íù,
áñÁ ÑÇÙÝí³Í ¿ ï³ñ³ÍùÝ»ñÇ ¨ ¨
ë»÷³Ï³ÝáõÃÛ³Ý íñ³”:
¾íáÉÛáõóÇáÝÇëïÝ»ñÇ
ѻﳽáïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
³ñ¹ÛáõÝùÝ»ñÇ Ñ³Ýñ³·áõÙ³ñÁ`
²ÛëåÇëáí,
¿íáÉÛáõóÇáÝÇëïÝ»ñÇ
ѻﳽáï³Ï³Ý áÉáñïÁ Ï»Ýïñáݳó³Í ¿ñ
·É˳íáñ³å»ë
³ÙáõëÝáõÃÛ³Ý
¨
ÁÝï³ÝÇùÇ, ÇÝãå»ë ݳ¨ ÏñáݳϳÝ
ѳí³ï³ÉÇùÝ»ñÇ ßáõñç: ÀݹѳÝñ³Ï³Ý
Ñ»ï¨áõÃÛáõÝ`
³ÙáõëÝáõÃÛáõÝÁ
ɳÛÝÇó, ËÙµ³ÛÇÝÇó ݻճó»É ¿
ÙÇÝã¨
½áõ·³ÙáõëÝáõÃÛáõÝ,
¨
Ù³Ûñ³·Í³ÛÇÝÇó`
ѳÛñ³·Í³ÛÇÝÇ:
ÎñáÝÇ
áÉáñïáõÙ`
ݳËݳ¹³ñÛ³Ý
³ÝÇÙǽÙÇó
ϳÙ
ý»ïÇßǽÙÇó
½³ñ·³óáõÙ
µ³½Ù³¹Çí³å³ßïáõÃÛáõÝ,
µ³½Ù³ëïí³ÍáõÃÛáõÝ,
³ëïÇ׳ݳµ³ñ`
ųٳݳϳÏÇó
Ùdzëïí³ÍáõÃÛáõÝ:
¾íáÉÛáõóÇáÝÇëïÝ»ñÇ
ßñç³Ý³ÏÝ»ñáõ٠ѳϳé³Ï ï»ë³Ï»ïÝ»ñ`
ÎáÝñ³¹ êï³ñÏ» “ܳËݳ¹³ñÛ³Ý ÁÝï³ÝÇùÁ.
ͳ·áõÙÁ
¨
½³ñ·³óáõÙÁ”`
½áõ·³ÙáõëÝáõÃÛáõÝÁ ³é³çݳÛÇÝ ¨
ÑÇÙÝ³Ï³Ý ¿ñ, ѻﳷ³ÛáõÙ ³é³ç³ó»É
»Ý ųٳݳÏíáñ Ó¨³÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñ:
¾¹áõ³ñ¹
ì»ëï»ñÙ³ñÏ`
“سñ¹Ï³ÛÇÝ
³ÙáõëÝáõÃÛ³Ý
å³ïÙáõÃÛáõÝÁ”,³ÙáõëÝáõÃÛ³Ý
ÑÇÙùáõÙ
Ï»Ýë³µ³Ý³Ï³Ý ëϽµáõÝùÝ»ñÝ »Ý,
¿ù½á·³ÙÇ³Ý ÝáõÛÝå»ë Ï»Ýë³µ³Ý³Ï³Ý
»ñ¨áõÛà ¿: ²ÙáõëÝáõÃÛ³Ý Ý³ËݳϳÝ
Ó¨Á
ѳÛñ³·Í³ÛÇÝ
½áõ·³ÙáõëÝáõÃÛáõÝÝ ¿ñ:
лÝñÇË ÞáõñóÇ` ³ÛÉ Ñ³ë³ñ³Ï³Ï³Ý
µçÇçÝ»ñÇ
ѻﳽáïáõÃÛáõÝÝ»ñÁ
/“ïÕ³Ù³ñ¹Ï³Ýó
ÙÇáõÃÛáõÝÝ»ñ”,
“ѳë³Ï³ÛÇÝ
ËÙµ»ñ”/:
Þáõñó»Ç
ï»ë³Ï»ïÁ Ù³ñ¹ÏáõÃÛ³Ý å³ïÙáõÃÛ³Ý
í»ñ³µ»ñÛ³É` áñå»ë
³ñÛáõݳÏó³Ï³Ý
ϳå»ñÇó ³½³ï³·ñÙ³Ý ¨ ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý
ϳå»ñÇ Ó¨³íáñÙ³Ý å³ïÙáõÃÛáõÝ ¨
“ÁÝï³Ý»Ï³Ý” áõ “ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý” ϳå»ñÇ
·»ñ³å³ïíáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
Ùßï³Ï³Ý
Ùñó³ÏóáõÃÛáõÝÁ:
îÝï»ëáõÃÛ³Ý
½³ñ·³óÙ³Ý
¿íáÉÛáõóÇáÝ ÁÝóóùÇ ¾¹áõ³ñ¹
ʳÝÇ ÏáÝó»åódzÝ,-ѳí³ùãáõÃÛáõÝÇó
µñÇã³ÛÇÝ
»ñÏñ³·áñÍáõÃÛáõÝ·áõóݳÛÇÝ
»ñÏñ³·áñÍáõÃÛáõݳݳëáõÝÝ»ñÇ
ÁÝï³Ý»³óáõÙ-ùáãíáñ
³Ý³ëݳå³ÑáõÃÛáõÝ:
îÝï»ëáõÃÛ³Ý
½³ñ·³óÙ³Ý ÏñáÝ³Ï³Ý ÙáïÇíÁ:
üñ»½»ñ
æ»ÛÙë,
³Ý·ÉdzóÇ
µ³Ý³ÑÛáõë: ÎñáÝÇ ½³ñ·³óÙ³Ý ßÕóÝ`
Ùá·áõÃÛáõÝ-ÏñáÝ-·ÇïáõÃÛáõÝ:
Úáõñ³ù³ÝãÛáõñ Ù³ñ¹ “ϳ˳ñ¹ ¿ñ”,
Ù³ñ¹Á
¹ñëáõÙ
ã¿ñ
÷ÝïñáõÙ
³½¹»óáõÃÛáõÝ, ÇÝùÝ ¿ñ ÷áñÓáõÙ
³½¹»É:
²å³`
á·ÇÝ»ñ,
³ëïí³ÍÝ»ñ:
¶ÇïáõÃÛ³Ý ÷áõÉáõÙ Ù³ñ¹Á Ùï³ÍáõÙ
¿, áñ áã ÇÝùÁ, áã ³ëïí³ÍÝ»ñÁ
³ß˳ñÑÁ ã»Ý ïÝûñÇÝáõÙ, ³ß˳ñÑÁ
ïÝûñÇÝáõÙ
»Ý
µÝáõÃÛ³Ý
ûñ»ÝùÝ»ñÁ:
»ٳ 2.2.
üñ³Ýëdzϳ
Ý
ëáóÇáÉá
·Ç³Ï³Ý
¹åñáóÁ և
կառուցվ
ածքային
մարդաբ
անությու
նը
²½·³·ñáõÃÛ³Ý Ù»ç ëáóÇáÉá·Ç³Ï³Ý 2
Ù»Ãá¹Ç ÏÇñ³éÙ³Ý ÷áñÓÁ: سñ¹Ï³ÛÇÝ
ѳë³ñ³ÏáõÃÛáõÝÝ
Çñ
³é³ÝÓݳѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñáí
ÇÝùÝáõñáõÛÝ
黳ÉáõÃÛáõÝ
ï»ëÝ»Éáõ
¸ÛáõñÏÑ»ÛÙÇ
ï»ëáõÃÛáõÝÁ: “êáóÇ³É³Ï³Ý ÷³ëï»ñÇ”
³éϳÛáõÃÛ³Ý ¨ ³ÝѳïÇ íñ³ ¹ñ³Ýó
³½¹»óáõÃÛ³Ý ËݹÇñÁ: “ëáódzɳϳÝ
÷³ëï»ñÇ”
ѻﳽáïáõÃÛ³Ý
Ù»Ãá¹³µ³ÝáõÃÛáõÝÁ
/å³ïÏ»ñ³óáõÙÝ»ñÇó
³Ýç³ï»Éáõ,
»ñ¨áõÛÃÇ ýáõÝÏóÇ³Ý Ýñ³ ͳ·Ù³Ý Ñ»ï
ãß÷áûÉáõ
³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛáõÝÁ/:
¸ÛáõñÏÑ»ÛÙÇ
ѻﳽáïáõÃÛ³Ý
³é³ñϳÝ
ѳë³ñ³ÏáõÃÛáõÝÝ
¿:
“гë³ñ³ÏáõÃÛ³Ý
ÙáñýáÉá·Ç³Ý”`
“ëáóÇ³É³Ï³Ý ïÇå»ñÇ” ϳ٠“ëáódzɳϳÝ
Ó¨»ñÇ”
ѳëϳóáõÃÛáõÝÁ:
“êáóÇ³É³Ï³Ý ïÇå»ñÇ” ïÇå³µ³ÝáõÃÛ³Ý
÷áñÓÁ ¨ “ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý µçÇçÝ»ñÇ”
ÏáÙµÇݳódzݻñÁ:
“ÏáÉ»ÏïÇí
å³ïÏ»ñ³óáõÙÝ»ñÇ” ³½¹»óáõÃÛáõÝÁ
Ù³ñ¹áõ íñ³:
“²Ýѳï³Ï³Ý ¨ ÏáÉ»ÏïÇí
å³ïÏ»ñ³óáõÙÝ»ñ” Ñá¹í³ÍÁ:
¸ÛáõñÏÑ»ÛÙÇ
³½·³·ñ³Ï³Ý
³ß˳ï³ÝùÁ`
“ÎñáݳϳÝ
ÏÛ³ÝùÇ
¿É»Ù»Ýï³ñ
Ó¨»ñÁ,
ïáï»Ù³Ï³Ý
ѳٳϳñ·Ý ²íëïñ³ÉdzÛáõÙ”: ²ß˳ñÑÇ
·Éáµ³É ¨ µ³ó³ñÓ³Ï µ³Å³ÝáõÙÁ »ñÏáõ
Ù³ëÇ` ëñµ³½³Ý ³ß˳ñÑ ¨ åñáý³Ý
³ß˳ñÑ:
سñë»É Øáëë, ¸ÛáõñÏÑ»ÛÙÇ ³ß³Ï»ñïÁ
سñ¹Ï³Ýó
í³ñùÇ
¿ÃÝÇÏ
³é³ÝÓݳѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ`
ù³ÛÉí³ÍùáõÙ, í³½ùáõÙ, Çñ µéÝ»ÉÇë,
Ññ»ÉÇë, Ý»ï»ÉÇë, µéáõÝóù ³Ý»ÉÇë,
»ñ»Ë³ Ï»ñ³Ïñ»ÉÇë, ·ñÏ»ÉÇë, ³ÝÓݳϳÝ
ÑǷǻݳÛÇ ÁÝóóùáõÙ,-÷Ýïñ»Éáõ
سñë»É ØáëëÇ ÷áñÓÁ: سñ¹Ï³Ýó
í³ñùÁ
ëáódzɳϳÝ
ÙÇç³í³ÛñÇ,
¹³ëïdzñ³ÏáõÃÛ³Ý,
ÏñáݳϳÝ
áõëÙáõÝùÝ»ñÇ
³½¹»óáõÃÛ³Ùµ
µ³ó³ïñ»Éáõ ÷áñÓÁ:
γéáõóí³Íù³ÛÇÝ
Ù³ñ¹³µ³ÝáõÃÛáõÝ
/êïñáõÏïáõñ³É
³ÝïñáåáÉá·Ç³/,-È»íÇ
êïñáë:
лﳽáïáõÃÛ³Ý
Ȗ쇛
Ù»Ãá¹Ý»ñÇ
³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛ³Ý
ѳñó³¹ñáõÙÁ`
ϳéáõóí³Íù³ÛÇÝ
í»ñÉáõÍáõÃÛáõÝ
¨
å³ïٳϳÝ
í»ñÉáõÍáõÃÛáõÝ:
´Çݳñ
ûåá½ÇódzÛÇ ³éϳÛáõÃÛáõÝÁ áñå»ë
³é³çÁÝóóÇ µ³ó³ïñáõÃÛáõÝ ¨ µÇݳñ
ûåá½ÇódzݻñÇ
³éϳÛáõÃÛáõÝÁ
µáÉáñ Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñáõÙ:
2
Գործնական
պարապմունք`
սեմինար-քննարկում
»ٳ 2.3.
üáõÝÏóÇ
áݳÉÇëï³
ϳÝ
áõÕÕáõ
ÃÛáõÝ´ñ³ÝÇëɳ
í
سÉÇÝáí
ëÏÇ:
²Éýñ»¹
軹ÏÉÇýý
-´ñ³áõÝ:
´ñ³ÝÇëɳí سÉÇÝáíëÏÇ: “Øß³ÏáõÛÃÇ 2
·Çï³Ï³Ý
ï»ëáõÃÛáõÝÁ”,²ÝïñáåáÉá·Ç³ÛÇ
·É˳íáñ
Ýå³ï³ÏÁ
Ùß³ÏáõÛÃÇ Ñ»ï³½áïáõÃÛáõÝÝ ¿:
Øß³ÏáõÛÃÁ
áñå»ë
Ûáõñ³Ñ³ïáõÏ
Ï»Ýë³µ³Ý³Ï³Ý
ûñ·³ÝǽÙ
Ý»ñϳ۳óÝ»Éáõ سÉÇÝáíëáõ ÷áñÓÁ
/Øß³ÏáõÛÃÁ ˳ñëí³Í ¿ Ï»Ýë³µ³Ý³Ï³Ý
ÑÇÙùÇ íñ³,-Ù³ñ¹Á ϻݹ³ÝÇ ¿ ¨ Ýñ³
³é³çÇÝ ÙÕáõÙÝ»ñÁ Ï»Ýë³µ³Ý³Ï³Ý »Ý`
áõï»É, ËÙ»É, ùÝ»É, ï³ù³Ý³É ¨ ³ÛÉÝ,
³Ûëï»ÕÇó` áõï»ÉÇù, ѳ·áõëï, ïáõÝ:
êñ³Ýáí Ù³ñ¹Ý Çñ ѳٳñ ëï»ÕÍáõÙ ¿
»ñÏñáñ¹ ÙÇç³í³ÛñÁ, áñÁ ¨ Ùß³ÏáõÃÝ
¿/:
²Éýñ»¹ 軹çÇݳɹ 軹ÏÉÇýý-´ñ³áõÝ
î³ñµ»ñ³ÏáõÙ
¿
¾ÃÝáÉá·Ç³Ý
¨
ëáódzÉ/Ùß³ÏáõóÛÇÝ
³ÝïñáåáÉá·Ç³Ý:
“êáódzɳϳÝ
³ÝïñáåáÉá·Ç³ÛÇ”
ËݹÇñÁ ëáóÇ³É³Ï³Ý ¨ Ùß³ÏáõóÛÇÝ
½³ñ·³óÙ³Ý
ÁݹѳÝáõñ
ûñÇݳã³÷áõÃÛáõÝÝ»ñÇ
µ³ó³Ñ³ÛïáõÙÝ
¿:
êáódzɳϳÝ
ѳٳϳñ·»ñÇ
ѻﳽáïÙ³Ý
³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛáõÝÁ:
»ٳ 2.4. üñ³Ýó ´á³ë
ä³ïٳϳÝ
“¿ÃÝáÉá·Ç³ÛÇ
2
ËݹÇñÝ»ñÁ”,-
¿ÃÝáÉá·
dzÛÇ
³Ù»ñÇÏÛ³
Ý ¹åñáó:
Øß³Ïáõó
ÛÇÝ
é»ÉÛ³ïÇí
ǽÙ:
“ëáóÇ³É³Ï³Ý ½³ñ·³óÙ³Ý ÁݹѳÝáõñ
ûñ»ÝùÝ»ñÇ
µ³ó³Ñ³ÛïáõÙÁ”:
гٻٳï³Ï³Ý
Ù»Ãá¹Ç
³Ýϳï³ñáõÃÛáõÝÁ:
سñ¹³µ³ÝáõÃÛ³Ý
½³ñ·³óáõÙÝ»ñÝ
²ØÜ-áõÙ
Øß³ÏáõóÛÇÝ
é»ÉÛ³ïÇíǽÙ
ϳÙ
“³ñÅ»ùÝ»ñÇ ï»ëáõÃÛáõÝ”, ï³ñµ»ñ
ÅáÕáíáõñ¹Ý»ñÇ ÏáÕÙÇó ëï»ÕÍí³Í
Ùß³ÏáõóÛÇÝ
³ñÅ»ùÝ»ñÇ
ѳí³ë³ñ³ñÅ»ùáõÃÛáõÝ
/ѳí³ë³ñ
Çñ³í³Ï³ÝáõÃÛáõÝ/:
Øß³ÏáõóÛÇÝ é»ÉÛ³ïÇíǽÙÇ ç³ï³·áí
Ø»ÉíÇÉ Հ»ñëÏáíÇãÇ ÷áñÓÁ` µáÉáñ
Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñáõÙ
ÁݹѳÝñáõÃÛáõÝÝ»ñ,
ÝÙ³ÝáõÃÛáõÝÝ»ñ ÷Ýïñ»Éáõ Ù»Ãá¹Á
/³éÝí³½Ý`
ýáõÝÏóÇáݳÉ
ÁݹѳÝñáõÃÛáõÝ/:
¾ÃÝÇÏ
Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñÇÝ
ÙÇç³Ùï»Éáõ
Çñ³íáõÝùÇ Ù»ñÅáõÙÁ:
¾íáÉÛáõóÇáÝ
ï»ëáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
í»ñ³¹³ñÓÝ մարդաբանություն: È»ëÉÇ
àô³ÛթÇ “¿íáÉÛáõódzÛÇ ÁÝϳÉáõÙÁ
Ùß³ÏáõóÛÇÝ Ù³ñ¹³µ³ÝáõÃÛáõÝáõÙ”
Ñá¹í³ÍÁ, “Øß³ÏáõÛÃÇ ¿íáÉÛáõódzݔ
·ÇñùÁ, “¶ÇïáõÃÛáõÝ Ùß³ÏáõÛÃÇ
Ù³ëÇÝ”
Ñá¹í³ÍÝ»ñÇ
ÅáÕáí³ÍáõÝ:
È»ëÉÇ
àõ³ÛÃÇ
“Ùß³ÏáõÛÔ-Ç
µ³ó³ïñáõÃÛáõÝը` áñå»ë ëÇÙíáÉÝ»ñ
ëï»ÕÍ»Éáõ Ù³ñ¹áõ ϳñáÕáõÃÛáõÝÁ
/Çñ»ñÇÝ ÇÙ³ëï,
Ý߳ݳÏáõÃÛáõÝ
ѳÕáñ¹»Éáõ
Ù³ñ¹áõ
ϳñáÕáõÃÛáõÝÁ/:
¾ÃÝá-Ñá·»µ³Ý³Ï³Ý
í»ñÉáõÍáõÃÛáõÝÁ
³Ù»ñÇÏÛ³Ý
Ù³ñ¹³µ³ÝáõÃÛáõÝáõÙ:
2
“²½·³·ñáõÃ۳ݔ ËáñÑñ¹³ÛÇÝ ¹åñáóÁ:
“¿ÃÝáëÇ”
ïÇå³µ³ÝáõÃÛ³Ý
áõÕճѳ۳ó
/å³ïٳϳÝ/
¨
ÑáñǽáÝ³Ï³Ý /Ý»ñϳ ųٳݳÏáõÙ/
÷áñÓÁ:
Սեմինար-քննարկում
Սեմինար քննարկում դաշտային
աշխատանքի, դիտարկումների շուրջ
2
2 ժամ,
ուսանող
Երկորդ
ստուգում
մոդուլի
ÏÇë³ÙÛ³ÏÇ ÁݹѳÝáõñ ųٻñÁ
ների
կողմից
լսարան
ային
ներկայ
ացում
4 ժամ,
բանավո
ր
հաղորդ
ակցում
յուրացման
20
8
16
´³óÇ Éë³ñ³Ý³ÛÇÝ å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñÇÝ áõëáõó³ÝíáÕ Ã»Ù³Ý»ñÇó ¨ µ³ÅÇÝÝ»ñÇó, ³ÕÛáõë³ÏáõÙ ³ÝÑñ³Å»ßï
¿ Ýß»É Ý³¨
áõë³ÝáÕÇ ³Ýѳï³Ï³Ý ¨ ÇÝùÝáõñáõÛÝ Ûáõñ³óÙ³ÝÁ ÃáÕÝí³Í ûٳݻñÝ áõ
µ³ÅÇÝÝ»ñÁ Çñ»Ýó ųٳù³Ý³Ïáí:
1.5. ²é³ñϳÛÇ é»ëáõñë³ÛÇÝ ³å³ÑáíáõÙ (é»ëáõñëÝ»ñÇ ù³ñï)
1.5.1 àõëáõÙݳٻÃá¹³Ï³Ý ·ñ³Ï³ÝáõÃÛ³Ý ³å³ÑáíÙ³Ý ù³ñï
(Ý»ñ³éÛ³É ëϽµÝ³ÕµÛáõñÝ»ñÁ ¿É»ÏïñáݳÛÇÝ ÏñÇãÝ»ñáí,ï»Õ»Ï³ïí³Ï³Ý é»ëáõñëÝ»ñÇ µ³½³Ý»ñÁ)
№
²Ýí³ÝáõÙÁ/Ñ»ÕÇݳÏ
ä³ñï³¹Çñ ·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ
»ٳ
1.1. Àðóòþíîâ Ñ.À.. Рыжакова С.И. Культурная
سñ¹³µ³ÝáõÃÛ³Ý
антропология, М., 2004.
ѻﳽáïÙ³Ý ³é³ñϳÝ, Агеева
Р.А.
Страны
и
народы.
سñ¹³µ³ÝáõÃÛ³Ý
Происхождение названий. М., 1990.
ÑÇÙݳϳÝ
Лурье С.В. Историческая этнология, М., 1997.
ѳëϳóáõÃÛáõÝÝ»ñ Клакнон К. Зеркало для человека. Введение в
Á:
²ß˳ñÑÇ антропологию, СПб., 1998.
Ù³ñ¹³µ³Ý³Ï³Ý
Алексеев
В.П.,
Першиц
А.И.
История
ù³ñ﻽Á`
¿ÃÝÇÏ,
первобытного общества, 5-е изд., М., 1999.
É»½í³Ï³Ý, ÏñáݳϳÝ,
Áðîìëåé Þ.Â. Î÷åðêè òåîðèè ýòíîñà, Ì., 1983.
é³ë³Û³Ï³Ý:
L. Kroeber, Anthropology: race, language, culture,
²ß˳ñÑÇ
psychology, prehistory. — New ed., rev. — New
Ù³ñ¹³µ³Ý³Ï³Ý
ù³ñï»½Ç Ó¨³íáñÙ³Ý York: Harcourt, Brace and World Inc., 1948.
Áðóê Ñ.È.Íàñåëåíèå ìèðà, Ì., íåñêîëüêî èçäàíèé.
ÁÝóóùÁ:
Ðñ³ï³ñ³ÏÙ³Ý
ï³ñÇ
ûñÇݳ
ÏÝ»ñÇ
ù³Ý³Ï
Á
»ٳ
1.2.
Øß³ÏáõÛÃÇ
¹³ë³Ï³ñ·Ù³Ý
և
տիպաբանության
մարդաբանական
ëϽµáõÝùÝ»ñÁ:
Øß³ÏáõÛÃÇ
Ó¨³íáñÙ³Ý
µÝ³Ï³Ý,
³ß˳ñѳ·ñ³Ï³Ý,
ëáódzɳϳÝ
ÙÇç³í³Ûñ:
Àðóòþíîâ Ñ.À.. Рыжакова С.И. Культурная
антропология, М., 2004.
Êóëüòóðà æèçíåîáåñïå÷åíèÿ è ýòíîñ, Åðåâàí,
1983. (Àðóòþíîâ Ñ.À., Ìàðãàðÿí Ý., Ìêðòóìÿí Þ.)
Àðóòþíîâ Ñ.À. Íàðîäû è êóëüòóðû: Ðàçâèòèå è
âçàèìîäåéñòâèå, Ì., 1989.
Áðîìëåé Þ.Â.Î÷åðêè òåîðèè ýòíîñà, Ì., 1983.
Áðóê Ñ.È.Íàñåëåíèå ìèðà, Ì., íåñêîëüêî èçäàíèé.
Чебоксаров М.И., Чебоксарова И.А. Народы,
рассы, кулстуры. М., 1971.
L. Kroeber A.L., Ktuckhohn Cl. Culture: A Critical
Review of Concepts and Definitions. N.Y.,1952.
Кребер А. Стиль и цивилизация. // Антология
исследований культуры. Т.1. СПб 1997. С. 225271, 465-499.
V. Turner, The Anthropology of Performance. —
New
York,
1986.
L .Kroeber, Anthropology: race, language, culture,
psychology, prehistory. — New ed., rev. — New
York: Harcourt, Brace and World Inc., 1948.
Э. Сепир. Избранные труды по языкознанию и
культурологии. — М.: Издательская группа
«Прогресс-универс», 1993.
Ëåâèí Ì.Ã., ×åáîêñàðîâ Í.Í. Õîçÿñòâî-êóëüòóðíûå
òèïû è èñòîðèêî-ýòíîãðàôè÷åñêèå îáëàñòè (Ê
ïîñòàíîâêå ïðîáëåìû), Ñîâåòñêàÿ ýòíîãðàôèÿ,
1955, #4.
Èâàíîâ
Âÿ÷.Âñ.
Ïðîáëåìà
ýòíîñåìèîòèêè//Ýòíîãðàôè÷åñêîå
èçó÷åíèå
çíàêîâûõ ñðåäñòâ êóëüòóðû, Ì., 1989.
»ٳ 1.3. îÝï»ë³Ï³Ý
Ùß³ÏáõÛÃ,
ïÝï»ë³Ùß³ÏáõóÛÇÝ
ïÇå»ñ,
ïÝï»ë³Ï³Ý
Ùß³ÏáõÛÃÇ
Àðóòþíîâ Ñ.À.. Рыжакова С.И. Культурная
антропология, М., 2004.
Шнирельман
В.А.
Возникновение
производящего хозяйства. М, 1986.
Ëåâèí Ì.Ã., ×åáîêñàðîâ Í.Í. Õîçÿñòâî-êóëüòóðíûå
ßñç³ÝÝ»ñ:
îÝï»ëáõÃÛáõÝÙß³ÏáõóÛÇÝ
ÙÛáõë
ïÇå»ñ
÷áËå³Ûٳݳíáñí³Íáõ
ÃÛáõÝÁ:
òèïû è èñòîðèêî-ýòíîãðàôè÷åñêèå îáëàñòè (Ê
ïîñòàíîâêå ïðîáëåìû), Ñîâåòñêàÿ ýòíîãðàôèÿ,
1955, #4.
Êîçëîâ
Â.È.
Æèçíåîáåñïå÷åíèå
ýòíîñà:
ñîäåðæàíèå ïîíÿòèÿ è åãî ýòíîëîãè÷åñêèå
àñïåêòû//Ýòíè÷åñêàÿ ýêîëîãèÿ:
òåîðèÿ è
ïðàêòèêà, Ì., 1991.
Марков
Г.Е.
История
нозяйства
и
материальной культуры в первобытном
обществе, М., 1979.
Никольский С.А. Земледелие и крестьянство
как природно-исторические явления. //
Вопросы философии. 1991.№ 2. С. 13-24.
Андрианов Б.В. Неоседлое население мира
/историко-этнографическое
исследование/,
М., 1985.
Բդոյան Վ. Երկրագործական մշակույթը
Հայաստանում, Երևան, 1972:
Ìêðòóìÿí Þ.È., Ôîðìû ñêîòîâîäñòâà â
âîñòî÷íîé Àðìåíèè (âòîðàÿ ïîëîâèíà
XIX- íà÷àëî XX ââ.), в´, åñ³Ï 6, ºñ¨³Ý,
1974:
1.4.
ÜÛáõóϳÝ
Ùß³ÏáõÛÃ,- áõï»ëï,
ѳ·áõëï, µÝ³Ï³í³ÛñµÝ³Ï³ñ³Ý, ϳÑ-ϳñ³ëÇ:
¸ñ³Ýó ïÝï»ë³Ï³Ý ¨
µÝ³-ÏÉÇٳ۳ϳÝ
å³Ûٳݳíáñí³ÍáõÃÛá
õÝÁ:
էթնիկական
առանձնահատկությ
ունները:
Àðóòþíîâ Ñ.À.. Рыжакова С.И. Культурная
антропология, М., 2004.
Чебоксаров М.И., Чебоксарова И.А. Народы,
рассы, культуры. М., 1971.
Марков
Г.Е.
История
нозяйства
и
материальной культуры в первобытном
обществе, М., 1979.
Этнография питания народов стран Зарубежной
Азии, М., 1981.
Òðàäèöèîííàÿ
ïèùà
êàê
âûðàæåíèå
ýòíè÷åñêîãî ñàìîñîçíàíèÿ (ïîä ðåä.
Àðóòþíîâà Ñ.À., Âîðîíîâîé Ò.À.), Ì.
2001.
Êóëüòóðà æèçíåîáåñïå÷åíèÿ è ýòíîñ, Åðåâàí,
1983. (Àðóòþíîâ Ñ.À., Ìàðãàðÿí Ý., Ìêðòóìÿí Þ.)
Àðóòþíîâ Ñ.À. Íàðîäû è êóëüòóðû: Ðàçâèòèå è
âçàèìîäåéñòâèå, Ì., 1989.
Ìàðóòÿí À.Ò., Èíòåðüåð àðìÿíñêîãî
íàðîäíîãî æèëèùà (âòîðàÿ ïîëîâèíà
XIXâ.-íà÷àëîXXâ.), в´, åñ³Ï 17, ºñ¨³Ý
1989:
»ٳ 1.5. гë³ñ³Ï³Ï³Ý
Ùß³ÏáõÛÃ,
ѳë³ñ³ÏáõÃÛ³Ý
ϳéáõóí³Íù,
ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý µçÇçÝ»ñ
/ϳݳÛù ¨ ïÕ³Ù³ñ¹ÇÏ,
ï³ñÇù³ÛÇÝ ËÙµ»ñ,
Àðóòþíîâ Ñ.À.. Рыжакова С.И. Культурная
антропология, М., 2004.
Дюркгейм Э. О разделении общественного
труда. М., 1996.
Байбурин А.К. Топорков А.Л. У истоков этикета.
Этнографические очерки, Л., 1990.
ÁÝï³ÝÇù, ³½·³Ïó³Ï³Ý
ËÙµ»ñ, ëáódzɳϳÝ
ß»ñï³·ñáõÃÛáõÝ:
²ÙáõëÝáõÃÛáõÝÁ ¨
ÁÝï³ÝÇùÁ
áñå»ë
Ù³ñ¹³µ³ÝáõÃÛ³Ý
áõëáõÙݳëÇñáõÃÛ³
Ý ³é³ñϳ:
Элиаде
М.
Тайные
обшества;
обряды
инициации и посвящения, М., СПб, 1999.
Ìîññ Ì. Îáùåñòâà. Îáìåí. Ëè÷íîñòü. Òðóäû ïî
ñîöèàëüíîé àíòðîïîëîãèè, Ì., 1996.
Бенедикт Р. Хризантема и меч. М., 2004.
Кон И.С. Ребенок и общество. М.,1988.
Этнография детства. М.,1983.
Мид М. Культура и мир детства. М., 1989. С.
322-361.
Крюков М.В. Система родства у китайцев, М.,
1972.
Голод С.И. Семья и брак: историкосоциологический анализ. СПб, 1998.
Семья, гендер, культура. М., 1997.
Ýòíè÷åñêèå ñòåðåîòèïû ìóæñêîãî è æåíñêîãî
ïîâåäåíèÿ /Îòâ. Ðåä. À.Ê.Áàéáóðèí, È.Ñ.Êîí),
ÑÏá., 1991.
Ñòàðêå Ê.Í. Ïåðâîáûòíàÿ ñåìüÿ, åå âîçíèêíîâåíèå
è ðàçâèòèå, ÑÏá., 1901.
»ٳ 1.6. Ðá·¨áñ
Ùß³ÏáõÛÃ:
ÎñáÝÁ
áñå»ë
ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý
»ñ¨áõÛà ¨ ¿ÃÝÇÏ
Ùß³ÏáõÛÃÇ
¹ñë¨áñáõÙ: È»½íÇ
Ùß³ÏáõÛÃÁ:
êÇÙíáÉÝ»ñÇ,
Å»ëï»ñÇ ¨ í»ñµ³É
É»½áõ:
È»½áõÝ`
áñå»ë
¿ÃÝÇÏ
Ùß³ÏáõÛÃÇ
¨
ÇÝùÝáõÃÛ³Ý
Ó¨³íáñÙ³Ý
·áñÍáÝ:
Ժողովրդական
բանահյութսություն:
Àðóòþíîâ Ñ.À.. Рыжакова С.И. Культурная
антропология, М., 2004.
Пропп В.Я. Исторические корни волшебной
сказки. Л., 1986.
Леви- Брюль Л. Сверхестественное в
первобытном мышлении. М., 1994. С 9-87.
Вундт В. Миф и религия, СПб, 1913.
Èâàíîâ
Âÿ÷.Âñ.
Ïðîáëåìà
ýòíîñåìèîòèêè//Ýòíîãðàôè÷åñêîå
èçó÷åíèå
çíàêîâûõ ñðåäñòâ êóëüòóðû, Ì., 1989.
Áàéáóðèí Â.Ï. Ðèòàë â òðàäèöèîííîé êóëьòóðå:
структурно-семантический
анализ
восточнославянских обрядов, СПб, 1993.
Малиновский Б. Магия, наука и религия, М.,
1984.
Токарев С.А. Религия в истории народов
мира
Токарев С.А. Ранние формы религии, М.,
1990.
Òýðíåð Â. Ñèìâîë è ðèòóàë, Ì., 1983.
Ôðåçåð Äæ. Çîëîòàÿ âåòâü: èññëåäîâàíèÿ
ìàãèè è ðåëèãèè,
Ì., 1980 /èëè äðóãèå
èçäàíèÿ/.
Тарасов Е.Ф., Сорокин Ю.А. Национальнокультурная специфика речевого и неречевого
поведения//
Национально-культурная
специфика речевого поведения, М., 1995.
»ٳ
2.1. Òаéëîð Ý. Á. Ïåðâîáûòíàÿ êóëüòóðà, Ì., 1989.
¾íáÉÛáõóÇáÝÇëï³Ï³ Ջեյմս Ֆրեզեր, Ոսկե ճյուղը:
Ý ï»ëáõÃÛáõÝ
²Ý·ÉdzÛáõÙ`
лñµ»ñï êå»Ýë»ñ,
æáÝ
ü»ñ·ÛáõëáÝ
سÏ-È»ÝݳÝ,
æáÝ
ÈÛáµµáÏ,
¾¹áõ³ñ¹
»ÛÉáñ,
æ»ÛÙë
üñ»½»ñ:
¶»ñÙ³ÝdzÛáõÙ`
²¹áÉý
´³ëïdzÝ,
»á¹áñ ì³Ûó, úëϳñ
ä»ß»É, ÚáõÉÇáõë
ÈÇåå»ñï, лÝñÇË
Êáõñó:
üñ³ÝëdzÛáõÙ` Þ³ñÉ
È»ïáñÝá:
²ØÜÈÛáõÇë
лÝñÇ
Øáñ·³Ý:
Ìîðãàí Ë.Ã.Äðåâíåå îáùåñòâî. Л., 1934.
Морган Л.Г. Лига ходеносауни, или ирокозов.
М., 1983.
Òîêàðåâ Ñ.À. Иñòîðèÿ çàðóáåæíîé ýòíîãðàôèè,
Ìîñêâà, 1978.
Зверев А.С. Культурная антропология, М., 2009.
»ٳ
2.2.
üñ³ÝëdzϳÝ
ëáóÇáÉá·Ç³Ï³Ý
¹åñáóÁ
¾ÙÇÉ ¸ÛáõÏÑ»ÛÙ,
سñë»É
Øáëë:
γéáõóí³Íù³ÛÇÝ
Ù³ñ¹³µ³ÝáõÃÛáõÝ
/êïñáõÏïáõñ³É
³ÝïñáåáÉá·Ç³/. È»íÇ
êïñáë:
Дюркгейм Э. Социология. Ее предмет, метод
и назначение
Мосс М. Социальные функции священного.
Избранные произведения, СПб., 2000.
Мосс М. Общества. Обмен. Личность. М.,
1996.
Леви-Стросс К. Структурная антропология.
М., 1986.
Леви-Стросс К. Структура мифов.// Вопросы
философии. 1970. №7.
Òîêàðåâ Ñ.À. Иñòîðèÿ çàðóáåæíîé ýòíîãðàôèè,
Ìîñêâà, 1978.
»ٳ
2.3.
üáõÝÏóÇáݳÉÇëï³Ï³Ý
áõÕÕáõÃÛáõÝ´ñ³ÝÇëɳí
سÉÇÝáíëÏÇ:
²Éýñ»¹
軹ÏÉÇýý´ñ³áõÝ:
Малиновский
Б.
Избранное:
Динамика
культуры, М., 2004.
Малиновский Б. Научная теория культуры. //
Вопросы философии. 1983. №2.
Малиновский Б. Научные принципы и методы
исследования
культурного
изменения.//Антология
исследований
культуры. Т.1. СП., 1997С. 681-703.
Радклифф-Браун А. Влияние концепции
культуры на концепцию человека. //Антология
исследований культуры. Т.1. СП., 1997. С.
603-636.
Зверев А.С. Культурная антропология, М., 2009.
»ٳ 2.4. üñ³Ýó Боас Ф. Границы сравнительного метода в
´á³ë:
ä³ïÙ³Ï³Ý антропологии.
Методы
этнологии.
//
¿ÃÝáÉá·Ç³ÛÇ
Антология исследований культуры. Т.1. СПб
³Ù»ñÇÏÛ³Ý ¹åñáó:
1997. С. 499-509, 509-519.
Øß³ÏáõóÛÇÝ
é»ÉÛ³ïÇíǽÙՄելվիլ Հերսկովիչ:
»ٳ
1.1.
سñ¹³µ³ÝáõÃÛ³Ý
ѻﳽáïÙ³Ý ³é³ñϳÝ,
سñ¹³µ³ÝáõÃÛ³Ý
ÑÇÙݳϳÝ
ѳëϳóáõÃÛáõÝÝ»ñ
Á:
²ß˳ñÑÇ
Ù³ñ¹³µ³Ý³Ï³Ý
ù³ñ﻽Á`
¿ÃÝÇÏ,
É»½í³Ï³Ý, ÏñáݳϳÝ,
é³ë³Û³Ï³Ý:
»ٳ
Øß³ÏáõÛÃÇ
¹³ë³Ï³ñ·Ù³Ý
Herskovits M. Cultural Anthropology. N.Y.,1955.
Уайт Л. Избранное: эволюция культуры, М.,
2004.
Работы Л .А.Уайта по культурологии. М.,1996.
Уйат Л. Понятие культуры. Наука о культуре.
Энергия и эволюция культуры.// Антология
исследований культуры. СПб, 1997, С. 17-49,
141-157, 439-465.
Р. Бенедикт. Психологические типы в
культурах
//Антология
исследований
культуры. СПб, 1997. С. 271-285.
Òîêàðåâ Ñ.À. Иñòîðèÿ çàðóáåæíîé ýòíîãðàôèè,
Ìîñêâà, 1978.
Зверев А.С. Культурная антропология, М., 2009.
Èñ³óáõóÇã ·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ
Бромлей Ю.В. Очерки теории этноса. М.,
1983.
Бромлей Ю.В. Этносоциальные процессы:
теория, история и современность. М., 1987.
Èòñ Ð.Ô. Ââåäåíèå â ýòíîãðàôèþ, Ë., 1974.
Áåëèê
À.À.,
Ñîöèî-êóëüòóðíàÿ
àíòðîïîëîãèÿ, Ì.,1998.
Åìåëüÿíîâ Þ.Í., Îñíîâû êóëüòóðíîé
àíòðîïîëîãèè, ÑÏá.,1994.
Êóëüòóðíàÿ
àíòðîïîëîãèÿ,
ÑÏá.,
1996.
Ëóðüå
Ñ.Â.,
Èñòîðè÷åñêàÿ
ýòíîëîãèÿ., Ì., 1997.
Ñàäîõèí À.Ï., Ýòíîëîãèÿ. Ó÷åáíèê.,
Ì.,2000.
Ýòíîëîãèÿ (Ïîä. ðåä. Ìàðêîâà Ã. Å.
è Ïèìåíèâà Â.Â.), Ì.,1994.
Этносы и этнические процессы. М., 1993.
Èâàíîâ Âÿ÷.Âñ.Êóëüòóðíàÿ àíòðîïîëîãèÿ è
èñòîðèÿ êóëüòóðû, Ì., 1989.
×åøêî Ñ.Â. Ýòíîñ è ýòíè÷íîñòü, Ýòíîãðàôè÷åñêîå
îáîçðåíèå, 1994, # 6.
Áðîìëåé Þ.Â. Î ïðåäìåòå êóëüòóðíîé-ñîöèàëüíîé
àíòðîïîëîãèè è ýòíîãðàôèè â òðàêòîâêå àíãëîàìåðèêàíñêèõ è ñîâåòñêèõ ó÷åíûõ, “”Ýòíîãðàôèÿ
çà ðóáåæîì”, Ì., 1979.
C.А.Шандыбин,
Постмодернистская
антропология и сфера применимости ее
культурной
модели,
Этнографическое
Обозрение. 1998 г., №1 с.14-27
1.2. Èòñ Ð.Ô. Ââåäåíèå â ýòíîãðàôèþ, Ë., 1974.
Àíòàëîãèÿ
èññëåäîâàíèé
êóëüòóðû,
ò.1.
և Èíòåðïðåòàöèè êóëüòóðû, ÑÏá., 1997.
տիպաբանության
մարդաբանական
ëϽµáõÝùÝ»ñÁ:
Øß³ÏáõÛÃÇ
Ó¨³íáñÙ³Ý
µÝ³Ï³Ý,
³ß˳ñѳ·ñ³Ï³Ý,
ëáódzɳϳÝ
ÙÇç³í³Ûñ:
Ñâîä ýòíîãðàôè÷åñêèõ ïîíÿòèé è òåðìèíîâ.
(Ñîöèàëüíî-ýêîíîìè÷åñêèå
ïîíÿòèÿ
è
ñîöèîíîðìàòèâíàÿ êóëüòóðà, Ì., 1986; Ýòíîãðàôèÿ
è ñìåæíûå äèñöèïëèíû. Ýòíîãðàôè÷åñêèå
ñóáäèñöèïëèíû. Øêîëû è íàïðàâëåíèÿ. Ìåòîäû. Ì.,
1988; Ìàòåðèàëüíàÿ êóëòóðà, Ì., 1989; Íàðîäíûå
çíàíèÿ. Ôîëüêëîð. Íàðîäíîå èñêóññòâî. Ì., 1991;
Ðåëèãèîçíûå âåðîâàíèÿ, Ì., 1993; Ýòíè÷åñêèå è
ýòíî-ñîöèàëüíûå êàòåãîðèè, Ì., 1995)
»ٳ 1.3. îÝï»ë³Ï³Ý
Ùß³ÏáõÛÃ,
ïÝï»ë³Ùß³ÏáõóÛÇÝ
ïÇå»ñ,
ïÝï»ë³Ï³Ý
Ùß³ÏáõÛÃÇ
ßñç³ÝÝ»ñ:
îÝï»ëáõÃÛáõÝÙß³ÏáõóÛÇÝ
ÙÛáõë
ïÇå»ñ
÷áËå³Ûٳݳíáñí³Íáõ
ÃÛáõÝÁ:
ÜÛáõóϳÝ
Ùß³ÏáõÛÃ,- áõï»ëï,
ѳ·áõëï, µÝ³Ï³í³ÛñµÝ³Ï³ñ³Ý, ϳÑ-ϳñ³ëÇ:
¸ñ³Ýó ïÝï»ë³Ï³Ý ¨
µÝ³-ÏÉÇٳ۳ϳÝ
å³Ûٳݳíáñí³ÍáõÃÛá
õÝÁ:
Белков П.Л. Социальная стратификация и
средства управления в доклассовых и
предклассовых обществах. // Ранние формы
социальной стратификации. М., 1993. 40-71.
Васильев. Л. С., Иванов. Н.А. Введение.//
Феномен восточного деспотизма. М. 1983. С.
3-26.
Артемова О.Ю. Первобытный эгалитаризм и
ранние
формы
социальной
дифференциации.
//
Ранние
формы
социальной стратификации. М., 1993. С.2740.
С. 5-31.
Нуреев Р.М. Азиатский способ производства
как экономическая система // Феномен
восточного деспотизма. М. 1983. С.62-88.
ä»ïñáëÛ³Ý ²., Þ»ñ³Ù³å³Ñ³Ï³Ý Ùß³ÏáõÛÃÁ
г۳ëï³ÝáõÙ, ºñ¨³Ý 1989:
ä»ïñáëÛ³Ý
È.,
гÛ
ÅáÕáíñ¹³Ï³Ý
÷á˳¹ñ³ÙÇçáóÝ»ñÁ
(å³ïÙ³½·³·ñ³Ï³Ý
áõëáõÙݳëÇñáõÃÛáõÝ), в´, åñ³Ï 6, ºñ¨³Ý 1974;
ÝáõÛÝǪ гÛáó ³í³Ý¹³Ï³Ý ÷á˳¹ñ³ÙÇçáóÝ»ñÇ
å³ïÙ³Ùß³ÏáõóÛÇÝ ³Õ»ñëÝ»ñÁ, в´ 22, ºñ¨³Ý
2007:
ê»ÕµáëÛ³Ý Î., ²ñÑ»ëï³íáñ³Ï³Ý ³í³Ý¹áõÛÃÝ»ñÁ ¨
¹ñ³Ýó
³ñï³Ñ³ÛïáõÃÛáõÝÝ»ñÁ
É»ÝÇݳϳÝóÇÝ»ñÇ Ï»Ýó³ÕáõÙ(å³ïÙ³½·³·ñ³Ï³Ý
áõëáõÙݳëÇñáõÃÛáõÝ), в´, åñ³Ï 6, ºñ¨³Ý 1974:
1.4.
ÜÛáõóϳÝ
Ùß³ÏáõÛÃ,- áõï»ëï,
ѳ·áõëï, µÝ³Ï³í³ÛñµÝ³Ï³ñ³Ý, ϳÑ-ϳñ³ëÇ:
¸ñ³Ýó ïÝï»ë³Ï³Ý ¨
µÝ³-ÏÉÇٳ۳ϳÝ
å³Ûٳݳíáñí³ÍáõÃÛá
õÝÁ,
էթնիկական
առանձնահատկությ
ունները:
Античная Греция. М., 1983. Т.2.
Ñâîä
ýòíîãðàôè÷åñêèõ
ïîíÿòèé
è
òåðìèíîâ.Материальная култура, М., 1989.
²í³·Û³Ý Ü., гÛÏ³Ï³Ý ÅáÕáíñ¹³Ï³Ý ï³ñ³½Á, ºñ¨³Ý,
1983:
¸³íÃÛ³Ý ê., гÛÏ³Ï³Ý Å³ÝÛ³Ï, ºñ¨³Ý 1966;
¸³íÃÛ³Ý ê., гÛÏ³Ï³Ý Ï³ñå»ï, ºñ¨³Ý 1966;
¸³íÃÛ³Ý ê., гÛÏ³Ï³Ý ³ë»Õݳ·áñÍáõÃÛáõÝ, ºñ¨³Ý
1972:
ä³ïñÇÏ ²., гÛÏ³Ï³Ý ï³ñ³½, ºñ¨³Ý, 1983:
ì³ñ¹³ÝÛ³Ý ê., гÛÏ³Ï³Ý ÅáÕáíñ¹³Ï³Ý µÝ³Ï»ÉÇ
ïÝ»ñÇ ×³ñï³ñ³å»ïáõÃÛáõÝÁ, ºñ¨³Ý 1959:
»ٳ 1.5. гë³ñ³Ï³Ï³Ý
Ùß³ÏáõÛÃ,
ѳë³ñ³ÏáõÃÛ³Ý
ϳéáõóí³Íù,
ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý µçÇçÝ»ñ
/ϳݳÛù ¨ ïÕ³Ù³ñ¹ÇÏ,
ï³ñÇù³ÛÇÝ ËÙµ»ñ,
ÁÝï³ÝÇù, ³½·³Ïó³Ï³Ý
ËÙµ»ñ, ëáódzɳϳÝ
ß»ñï³·ñáõÃÛáõÝ:
²ÙáõëÝáõÃÛáõÝÁ ¨
ÁÝï³ÝÇùÁ
áñå»ë
Ù³ñ¹³µ³ÝáõÃÛ³Ý
áõëáõÙݳëÇñáõÃÛ³
Ý ³é³ñϳ:
»ٳ 1.6. Ðá·¨áñ
Ùß³ÏáõÛÃ:
ÎñáÝÁ
áñå»ë
ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý
»ñ¨áõÛà ¨ ¿ÃÝÇÏ
Ùß³ÏáõÛÃÇ
Бродель Ф. Структуры повседневности. Т.1.
М. 1986. С.5-117.
Элиаде
М.
Тайные
обшества;
обряды
инициации и посвящения, М., СПб, 1999.
X. Уайт. Модели систем родства с предписанным
браком // Математические методы в социальных
науках. — М., 1973.
Бенедикт Р. Образы культуры // Человек и
социокультурная среда. .,1992.
Брак у народов Западной и Южной Европы.
М., 1989.
Латышев И.А. Семейная жизнь японцев. М.,
1985.
Эриксон Э. Детство и общество. СПб., 1996.
Кон И.С. Ребенок и общество. М., 1988.
Кон И.С. Психология ранней юности. М.,
1989.
Кон И.С. Психология старшеклассника. М.,
1982.
Кон И.С. Лунный свет на заре. Лики и маски
однополой любви. М., 1998.
Бессмертный Ю. Л. Жизнь и смерть в
средние века. М., 1991.
Молодежь в социальной структуре общества.
//Социальный облик современного западного
общества. М., 1993. С. 157-170.
Романов И. В. Особенности половой
идентичности
подростков.
//
Вопросы
психологии. 1997. №4. С. 39-48.
Осорина
М.В.
Современный
детский
фольклор как предмет междисциплинарных
исследований.//
Советская
этнография.
1983.№3.
Àêîïÿí
Ì.,
Ñåëüñêàÿ
îáùèíà
â
Âîñòî÷íîé
Àðìåíèè
âî
âòîðîé
ïîëîâèíå XIX-íà÷àëà XXââ., Åðåâàí,
1988.
Êàðàïåòÿí Ý.Ò., Àðìÿíñêàÿ ñåìåéíàÿ
îáùèíà, Åðåâàí, 1958.
Êàðàïåòÿí Ý.Ò., Ðîäñòâåííàÿ ãðóïïà
‘’àçã’’ ó àðìÿí, Åðåâàí, 1966.
Òåð-Ñàðêèñÿíö
À.Å.,
Áðàê
è
ñâàäåáíûé öèêë ó àðìÿí (âòîðàÿ
ïîëîâèíà
XIX-íà÷àëî
XXââ),
Êàâêàçñêèé ýòíîãðàôè÷åñêèé ñáîðíèê,
IX, Ì.1989.
Леви – Брюль Л. Первобытное мышление. М.,
1930. (Первобытный менталистет, СПб, 2002.С.
5-69).
Леви- Брюль Л. Сверхестественное в
¹ñë¨áñáõÙ: È»½íÇ
Ùß³ÏáõÛÃÁ:
êÇÙíáÉÝ»ñÇ,
Å»ëï»ñÇ ¨ í»ñµ³É
É»½áõ:
È»½áõÝ`
áñå»ë
¿ÃÝÇÏ
Ùß³ÏáõÛÃÇ
¨
ÇÝùÝáõÃÛ³Ý
Ó¨³íáñÙ³Ý
·áñÍáÝ:
Ժողովրդական
բանահյութսություն:
первобытном мышлении. М., 1994
Êîêêüÿðà Äæóçåïïå, Èñòîðèÿ ôîëüêëîðèñòèêè â
Åâðîïå, Ì., 1960.
Пропп В.Я. Проблемы комизма и смеха. М.,
1976.
Пропп В.Я. Фольклор и действительность. М.,
1976.
Элиаде
М.Очерки
сравнительного
религиоведения, М., 1999.
Элиаде М.Священное и мирское, М., 1994.
Элиаде М. Шаманизм. Архаические техники
экстаза, Киев, 1998.
Эванс-Притчард Э. Теории примитивной
религии. М., 2004.
Мифы народов мира. В 2-х томах. М., 1980,
1982..
Мифы Древней Индии. М, 1975.
Мифы Древней Греции. Л., 1990.
Мифы, культы, обряды народов зарубежной
Азии. М., 1986.
Леви-Стросс К. Структура мифов. // Вопросы
философии. 1970. №7
Леви-Стросс К. Миф. Ритуал, генетика. //
Природа. 1978.№ 1.
Малиновский Б. Магия, наука и религия. //
Этнографическое обозрение. 1993. № 6. С.
103-114.
Хюбнер К. Истина мифа. М., 1995.
Василий
Бартольд,
КУЛЬТУРА
МУСУЛЬМАНСТВА,
В.В.
Бартольд.
Сочинения в 9 томах. Том VI. Изд. "Наука".
Главная редакция восточной литературы.
М.,
1966
Вебер М. Протестантская этика и дух
капитализма, Избранные произведения, Прогресс,
М.,1990.
Винокур Т.Г. Речевой портрет современного
человека.// Человек в системе наук. М., 1989.
Веселовский В.Н. Информация и мысль:
новый взгляд на сущность сознания. //
Философия и общество. 2000. №3 С. 84-97.
Выготский Л. С. Мышление и речь. Собр соч
в 6 т. Т. 2. М.,1982.
Лабов У. Единство социолингвистики.//
Социально-лингвистические исследования.
М., 1976.
Пиз А. Язык жестов. Воронеж, 1992.
Верещагин Е. М., Костомаров В.Г. Язык и
культура. М., 1989.
Этнографическое изучение знаковых средств
культуры. Л., 1989.
»ٳ
2.1.
¾íáÉÛáõóÇáÝÇëï³Ï³
Ý ï»ëáõÃÛáõÝ
²Ý·ÉdzÛáõÙ`
лñµ»ñï êå»Ýë»ñ,
æáÝ
ü»ñ·ÛáõëáÝ
سÏ-È»ÝݳÝ,
æáÝ
ÈÛáµµáÏ,
¾¹áõ³ñ¹
»ÛÉáñ,
æ»ÛÙë
üñ»½»ñ:
¶»ñÙ³ÝdzÛáõÙ`
²¹áÉý
´³ëïdzÝ,
»á¹áñ ì³Ûó, úëϳñ
ä»ß»É, ÚáõÉÇáõë
ÈÇåå»ñï, лÝñÇË
Êáõñó:
üñ³ÝëdzÛáõÙ` Þ³ñÉ
È»ïáñÝá:
²ØÜÈÛáõÇë
лÝñÇ
Øáñ·³Ý:
Áåëèê
À.À.,Êóëüòóðîëîãèÿ.
Àíòðîïîëîãî÷åñêèå
òðîðèè
êóëüòóðû.,Ì.,1998.
Ñâîä ýòíîãðàôè÷åñêèõ ïîíÿòèé è òåðìèíîâ.
Ýòíîãðàôèÿ
è
ñìåæíûå
äèñöèïëèíû.
Ýòíîãðàôè÷åñêèå ñóáäèñöèïëèíû. Øêîëû è
íàïðàâëåíèÿ. Ìåòîäû. Ì., 1988;
»ٳ
2.3.
üñ³ÝëdzϳÝ
ëáóÇáÉá·Ç³Ï³Ý
¹åñáóÁ
¾ÙÇÉ ¸ÛáõÏÑ»ÛÙ,
سñë»É
Øáëë:
γéáõóí³Íù³ÛÇÝ
Ù³ñ¹³µ³ÝáõÃÛáõÝ
/êïñáõÏïáõñ³É
³ÝïñáåáÉá·Ç³/. È»íÇ
êïñáë,
Дюркгейм
Э.
Самоубийство:
Социологический этюд/Пер, с фр. с сокр.;
Под ред. В. А. Базарова.—М.: Мысль, 1994.
Дюркгейм Э. Социальный элемент в
самоубийстве
Источник: http://sociology.extrim.ru
Дюркгейм Э. Норма и патология, Социология
преступности (Современные буржуазные
теории). М.: Издательство «Прогресс»,
1966. С. 39–44.
Леви-Стросс К. Первобытное мышление,М.,
Республика, 1994.
Леви-Строс К. Путь масок, М., 2000.
Леви-Стросс К. Отношения симметрии между
ритуалами и мифами соседних народов
Áåëèê
À.À.,Êóëüòóðîëîãèÿ.
Àíòðîïîëîãî÷åñêèå
òðîðèè
êóëüòóðû.,Ì.,1998.
Ñâîä ýòíîãðàôè÷åñêèõ ïîíÿòèé è òåðìèíîâ.
Ýòíîãðàôèÿ
è
ñìåæíûå
äèñöèïëèíû.
Ýòíîãðàôè÷åñêèå ñóáäèñöèïëèíû. Øêîëû è
íàïðàâëåíèÿ. Ìåòîäû. Ì., 1988.
À.À.,Êóëüòóðîëîãèÿ.
»ٳ
2.4. Áåëèê
òðîðèè
üáõÝÏóÇáݳÉÇëï³Ï³Ý Àíòðîïîëîãî÷åñêèå
êóëüòóðû.,Ì.,1998.
áõÕÕáõÃÛáõÝ-
´ñ³ÝÇëɳí
سÉÇÝáíëÏÇ:
²Éýñ»¹
軹ÏÉÇýý´ñ³áõÝ:
Ñâîä ýòíîãðàôè÷åñêèõ ïîíÿòèé è òåðìèíîâ.
Ýòíîãðàôèÿ
è
ñìåæíûå
äèñöèïëèíû.
Ýòíîãðàôè÷åñêèå ñóáäèñöèïëèíû. Øêîëû è
íàïðàâëåíèÿ. Ìåòîäû. Ì., 1988;
üñ³Ýó ´á³ë ä³ïٳϳÝ
¿ÃÝáÉá·Ç³ÛÇ
³Ù»ñÇÏÛ³Ý ¹åñáó:
Øß³ÏáõóÛÇÝ
é»ÉÛ³ïÇíǽÙØ»ÉíÇÉ Հ»ñëÏáíÇã:
M. Herskovitz, Economic Anthropology. — 2nd ed.
— New York: A. Knopf, 1952.
Áåëèê
À.À.,Êóëüòóðîëîãèÿ.
Àíòðîïîëîãî÷åñêèå
òðîðèè
êóëüòóðû.,Ì.,1998.
Ñâîä ýòíîãðàôè÷åñêèõ ïîíÿòèé è òåðìèíîâ.
Ýòíîãðàôèÿ
è
ñìåæíûå
äèñöèïëèíû.
Ýòíîãðàôè÷åñêèå ñóáäèñöèïëèíû. Øêîëû è
íàïðàâëåíèÿ. Ìåòîäû. Ì., 1988;
Ø»Ãá¹³Ï³Ý Ó»éݳñÏÝ»ñ,»ñ³ß˳íáñ³·ñ»ñ
1
2
1.5.2. ²é³ñϳÛÇ ÝÛáõóï»ËÝÇÏ³Ï³Ý ³å³ÑáíÙ³Ý ù³ñï
( ՕՐԻՆԱԿºÈÆ)
№
Անվանում
п/п
Éë³ñ³Ý N
1
ՏեսաѳٳÉÇñ
(տեսաÙ³·ÝÇï³ý
áÝ,
Ñ»éáõëï³óáõÛó)
2
³ÝÓݳϳÝ
ѳٳϳñ·Çã
Ք³Ý³Ï Օ·ï³·áñÍÙ³Ý Ó¨Á
1
Դ³ë³ËáëáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÝÛáõûñÇ, ë»ÙÇݳñÝ»ñÇ, ·áñÍݳϳÝ
å³ñ³åáõÝùÝ»ñÇ, áõëáõÙÝ³Ï³Ý ¨ ·Çï³Ï³Ý ï»ë³ýÇÉÙ»ñÇ óáõó³¹ñáõÙ
Ովքե Ուսանողներին տրամադրվում են նյութերի էլեկտրոնային
ր
շտեմարաններ, դասապրոցեսի ընթացքում ցուցադրվում են
ունեն տեսանյութեր
3
1.5.3 ²é³ñϳÛÇ áõëáõÙÝ³Ï³Ý ÝÛáõÃÇ ³å³ÑáíÙ³Ý ù³ñï. áõëáõóÙ³Ý ¨ ·Çï»ÉÇùÝ»ñÇ ëïáõ·Ù³Ý
ï»ËÝÇÏ³Ï³Ý ¨ ¿É»ÏïñáݳÛÇÝ ÙÇçáóÝ»ñ
(ՕՐԻՆԱԿºÈÆ)
N ²Ýí³ÝáõÙÁ
1
àõëáõÙݳٻÃá¹
³Ï³Ý ÝÛáõÃ
2
ØáõÉïÇÙ»¹Ç³
ÝÛáõûñ
3
¸³ë³ËáëáõÃÛ³Ý
·³Õ³÷³ñÁ
î»ë³ÏÁ (ïåí³Í, ¾É»Ïïñá ØáõïùÇ Ó¨Á
ݳÛÇÝ
WORD)
ó³Ýó³ÛÇÝ CD ¨ ³ÛÉÝ
îå³·ñí³Í(¹³ë³·ñù»ñ,Ó»éݳñÏ ¶ñ³¹³ñ³Ý.гٳϳñ·ã³
Ý»ñ, ³ÛÉÝ)
ÛÇÝ
Ï»ïñáÝÇ
åáñï³É,
Երևանի
պետական
Լեզվաբանական
համալսարանի
Մշակութային
մարդաբանությա
ն
և
երկրագիտությա
ն ամբիոն,
CD, DVD
¶ñ³¹³ñ³Ý:
гٳϳñ·ã³ÛÇÝ
Ï»ÝïñáÝÇ åáñï³ÉÁ,
Երևանի
պետական
Լեզվաբանական
համալսարանի
Մշակութային
մարդաբանությա
ն
և
երկրագիտությա
ն ամբիոն,
¾É»ÏïñáݳÛÇÝ
гٳϳñ·ã³ÛÇÝ
(Word).ò³Ýó³ÛÇÝ
Ï»ÝïñáÝÇ åáñï³É,
ºñ³ß˳íáñí³Í
û·ï³·áñÍáõÙ
¿É»ÏïñáݳÛÇÝ,
ïå³·ñí³Í,
µáÉáñ
¿É»ÏïñáݳÛÇÝ
Ó¨»ñÁ
µáÉáñ
¿É»ÏïñáݳÛÇÝ
ø³Ý³ÏÁ
4
¾É»ÏïñáݳÛÇÝ
¹³ë³·Çñù
¾É»ÏïñáݳÛÇÝ:
ò³Ýó³ÛÇÝ
5
¾É»ÏïñáݳÛÇÝ
·ñ³¹³ñ³Ý
¾É»ÏïñáݳÛÇÝ
(Word).ò³Ýó³ÛÇÝ
6
ï»ë³-Éë³-ýáïá
ÝÛáõûñ
î»ë³»ñǽ CD, DVD
7
î»ëï³ÛÇÝ
³é³ç³¹ñ³ÝùÝ»ñÇ
ßï»Ù³ñ³Ý
¾É»ÏïñáݳÛÇÝ
(Word).ò³Ýó³ÛÇÝ
Երևանի
պետական
Լեզվաբանական
համալսարանի
Մշակութային
մարդաբանությա
ն
և
երկրագիտությա
ն ամբիոն,
¶ñ³¹³ñ³Ý:
гٳϳñ·ã³ÛÇÝ
Ï»ÝïñáÝÇ åáñï³É
¶ñ³¹³ñ³Ý:
гٳϳñ·ã³ÛÇÝ
Ï»ÝïñáÝÇ åáñï³É
Երևանի
պետական
Լեզվաբանական
համալսարանի
Մշակութային
մարդաբանությա
ն
և
երկրագիտությա
ն
ամբիոն,
гٳϳñ·ã³ÛÇÝ
Ï»ÝïñáÝÇ åáñï³É
гٳϳñ·ã³ÛÇÝ
Ï»ÝïñáÝÇ åáñï³É
Ó¨»ñÁ
µáÉáñ
¿É»ÏïñáݳÛÇÝ
Ó¨»ñÁ
µáÉáñ
¿É»ÏïñáݳÛÇÝ
Ó¨»ñÁ
µáÉáñ
¿É»ÏïñáݳÛÇÝ ¨
ï»ë³ Ó¨»ñÁ
µáÉáñ
¿É»ÏïñáݳÛÇÝ
Ó¨»ñÁ
1.6
²é³ñϳÛÇ áõëáõÙݳٻÃá¹³Ï³Ý ù³ñï
1.6.1 ²é³ñϳÛÇ áõëáõÙݳٻÃá¹³Ï³Ý ù³ñï (¹³ë³ËáëáõÃÛáõÝ ¨ ·áñÍÝ³Ï³Ý ¹³ëÁÝóó)
1.6.1.1.¸³ë³Ëáë³Ï³Ý ¹³ëÁÝóóÇ áõëáõÙݳٻÃá¹³Ï³Ý ù³ñï
N
¹³ëË-Ý
Øá¹áõÉ/»ٳ
²ÝóϳóÙ³Ý
ï»ë³ÏÁ ¨ Ó¨Á
(ýñáÝï³É,µ³Ý³í»×³
ÛÇÝ,ÇÝï»ñ³ÏïÇí ¨
³ÛÉÝ)
»ٳ
1.1. Դասախոսությո
Մարդաբան ւն,
որն
ության
ուղեկցվում է
ներածությու քարտեզի
ն:
ուսումնասիրու
թյամբ
և
տեսանյութերի
ցուցադրությամ
բ
»ٳ 1.2.
Մշակույթ
հասկացությ
ունը
դասախոսությո
ւն
Üå³ï³ÏÁ,
å³Ñ³ÝçÝ»ñÁ
¸³ë³ËáëáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõÙ ²é³ç³¹ñ³ÝùÝ»ñ
áõëáõÙݳëÇñíáÕ
áõë³ÝáÕÝ»ñÇÝ`
ѳñó»ñ
¹³ë³ËáëáõÃÛ³ÝÁ
å³ïñ³ëïí»Éáõ ѳٳñ
¸³ë³ËáëáõÃÛ³Ý
ûٳÛÇÝ
í»ñ³µ»ñáÕ ·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ
¨
ï»Õ»Ï³ïí³Ï³Ý ÝÛáõûñ
Թեմայի
նպատակն
է
ցույց
տալ
մարդաբանությ
ան
տեղը
մարդուն
հետազոտող
գիոտթյունների
շարքում:
Պահանջվում է
քարտեզի
և
լեզվաընտանիք
ների
իմացություն:
Դասախոսության
ժամանակ
ուսումնասիրվում
են
մշակույթի նկատմամբ
փիլիսոփայական,
սոցիալական,
քաղաքական
հետաքրքրությունների
պատճառները,
մշակութային
մարդաբանության
մոտեցումը
մարդու
կողմից
ստեծված
մշակութային
բազմազանության
նկատմամբ:
Ուսումնասիրել
աշխարհի
Էթնոլեզվական
քարտեզը,
սովորել
լեզվաընտանիքները:
Àðóòþíîâ Ñ.À.. Рыжакова С.И.
Культурная антропология, М.,
2004.
Агеева Р.А. Страны и народы.
Происхождение названий. М.,
1990.
Алексеев В.П., Першиц А.И.
История
первобытного
общества, 5-е изд., М., 1999.
Áðîìëåé Þ.Â. Î÷åðêè òåîðèè
ýòíîñà, Ì., 1983.
L. Kroeber, Anthropology: race,
language, culture, psychology,
prehistory. — New ed., rev. —
New York: Harcourt, Brace and
World Inc., 1948.
Áðóê Ñ.È.Íàñåëåíèå ìèðà, Ì.,
íåñêîëüêî èçäàíèé.
Øß³ÏáõÛÃÇ
¹³ë³Ï³ñ·Ù³Ý
և
տիպաբանությ
ան
մարդաբանակա
ն
ëϽµáõÝùÝ»ñÁ:
Թեմայի
նպատակն
է
Մարդը
որպես
կենսաբանական
և
սոցիալական
ամբողջություն:
Øß³ÏáõÛÃÇ
Ó¨³íáñÙ³Ý
µÝ³Ï³Ý,
³ß˳ñѳ·ñ³Ï³Ý,
ëáóÇ³É³Ï³Ý ÙÇç³í³Ûñը:
Էթնոս, ժողովուրդ, ազգ
հասկացությունները:
Կարդալ
մշակույթի
տիպաբանությանը
նվիրված առաջարկվող
գրականությունը:
Àðóòþíîâ Ñ.À.. Рыжакова С.И.
Культурная антропология, М.,
2004.
Àðóòþíîâ
Ñ.À.
Íàðîäû
è
êóëüòóðû:
Ðàçâèòèå
è
âçàèìîäåéñòâèå, Ì., 1989.
Áðîìëåé Þ.Â.Î÷åðêè òåîðèè
ýòíîñà, Ì., 1983.
Чебоксаров М.И., Чебоксарова
И.А. Народы, рассы, кулстуры.
»ٳ 1.3.
îÝï»ë³Ï³Ý
Ùß³ÏáõÛÃ
ցույց
տալ
մշակույթի
ձևավորման և
հետագա
զարգացման
գործընթացը,
մարդ-մշակույթ
և
մշակույթմարդ
փոխպայմանավ
որվածությունը,
մշակույթի
տիպերը
և
մշակույթի
ուսումնասիրմա
ն
առանձնահատկ
ությունները:
Դասախոսությո Թեմայի
ւն,
որն նպատակն
է
ուղեկցվում
է ցույց
տալ
տեսանյութերի
տնտեսության`
ցուցադրությամ որպես
բ:
մշակութային
կարևոր
բաղադրիչի,
ձևավորման և
զարգացման
ընթացքը, դրա
ազդեցությունը
մշակութային
М., 1971.
L. Kroeber A.L., Ktuckhohn Cl.
Culture: A Critical Review of
Concepts
and
Definitions.
N.Y.,1952.
Кребер А. Стиль и цивилизация.
//
Антология
исследований
культуры. Т.1. СПб 1997. С. 225271, 465-499.
Э. Сепир. Избранные труды по
языкознанию и культурологии.
— М.: Издательская группа
«Прогресс-универс», 1993.
Бенедикт Р. Образы культуры
// Человек и социокультурная
среда. М.,1992.
“Մենք-դուք”
ընկալումների
ձևավորումը
և
հասարակականմշակութային
խմբերը:
Մշակույթի
տիպաբանության
փորձերը:
Արտադրող և յուրացնող
տնտեսաձևեր: Տնտեսամշակութային
տիպեր:
Տնտեսության
և
մշակույթի
այլ
ոլորտների
ու ձևերի
÷áËå³Ûٳݳíáñí³ÍáõÃÛáõ
ÝÁ:
Բնական
ռեսուրսների
օգտագործումը
և
աշխատանքի
ու
արտադրության
կազմակերպումը,
Առաջարկվող
գրականությամբ
փորձել
հասկանալ
յուրացնող
և
արտադրող
տնտեսությունների
տարբերությունը
հասարակական
կառուցվածքի
տեսակետից,
ինչպես
նաև
նստակյաց
և
քոչվոր մշակույթների
տարբերությունը:
Шнирельман
В.А.
Возникновение
производящего хозяйства. М,
1986.
Ëåâèí Ì.Ã., ×åáîêñàðîâ Í.Í.
Õîçÿñòâî-êóëüòóðíûå òèïû è
èñòîðèêî-ýòíîãðàôè÷åñêèå
îáëàñòè (Ê ïîñòàíîâêå ïðîáëåìû),
Ñîâåòñêàÿ ýòíîãðàôèÿ, 1955,
#4.
Êîçëîâ Â.È. Æèçíåîáåñïå÷åíèå
ýòíîñà: ñîäåðæàíèå ïîíÿòèÿ è
åãî
ýòíîëîãè÷åñêèå
àñïåêòû//Ýòíè÷åñêàÿ ýêîëîãèÿ:
òåîðèÿ è ïðàêòèêà, Ì., 1991.
1.4.
ÜÛáõóϳÝ
Ùß³ÏáõÛÃ
Դասախոսությո
ւն,
որն
ուղեկցվում
է
էլեկտրոնային
տեսանյութերի
ցուցադրությամ
բ:
այլ
բաղադրիչների
վրա:
աշխատանքի
սեռատարիքային բաժանումը,
մարդկանց
հասարակական
բաժանումը:
Շուկայի
առաջացումը:
Շուկան
որպես մարդաբանական
մշակութային բաղադրիչ:
Նվիրաբերում, պոտլաչ:
Դրանց ժամանակակից
ձևերը:
Փորձել պատկերացնել
տնտեսաձևերի
տարածաշրջանային և
մշակութային
տարբերությունները:
Марков
Г.Е.
История
нозяйства и материальной
культуры
в
первобытном
обществе, М., 1979.
Никольский С.А. Земледелие
и крестьянство как природноисторические
явления.
//
Вопросы философии. 1991.№
2. С. 13-24.
Андрианов Б.В. Неоседлое
население мира /историкоэтнографическое
исследование/, М., 1985.
Ìîññ
Ì.
Îáùåñòâà.
Îáìåí.
Ëè÷íîñòü. Òðóäû ïî ñîöèàëüíîé
àíòðîïîëîãèè, Ì., 1996.
Թեմայի
նպատակն
է
նյութական
մշակույթի
միջոցով
ցույց
տալ
մարդու
կենսաբանակա
ն կարիքներից
ձևավորված
մշակութային
երևույթների
բնակլիմայական,
ռեսուրսային
պայմանավորվ
ածությունը,
Ուï»ëï,
ѳ·áõëï,
µÝ³Ï³í³Ûñ-µÝ³Ï³ñ³Ý, ϳÑϳñ³ëÇ: ¸ñ³Ýó ïÝï»ë³Ï³Ý ¨
µÝ³-ÏÉÇٳ۳ϳÝ
å³Ûٳݳíáñí³ÍáõÃÛáõÝÁ,
էթնիկական
առանձնահատկությունն
երը:
Նյութական
բաղադրիչների
սոցիալական դերը:
Կարդալ
առնվազն
Òðàäèöèîííàÿ ïèùà
êàê
âûðàæåíèå
ýòíè÷åñêîãî
ñàìîñîçíàíèÿ (ïîä
ðåä.
Àðóòþíîâà
Ñ.À.,
Âîðîíîâîé
Ò.À.), Ì. 2001.
աշխատանքը:
Փորձել
հասականալ
ուտեստի նյութական և
հասարակական
արժեքը,
պրեստիժայնության
խնդիրը:
Ուտեստն
ընդունելու
հասարակական
Марков
Г.Е.
История
нозяйства и материальной
культуры
в
первобытном
обществе, М., 1979.
Этнография питания народов
стран Зарубежной Азии, М.,
1981.
Òðàäèöèîííàÿ ïèùà êàê
âûðàæåíèå
ýòíè÷åñêîãî
ñàìîñîçíàíèÿ (ïîä ðåä.
Àðóòþíîâà
Ñ.À.,
Âîðîíîâîé
Ò.À.),
Ì.
2001.
Êóëüòóðà æèçíåîáåñïå÷åíèÿ è
ýòíîñ, Åðåâàí, 1983. (Àðóòþíîâ
Ñ.À., Ìàðãàðÿí Ý., Ìêðòóìÿí Þ.)
Àðóòþíîâ
Ñ.À.
Íàðîäû
è
êóëüòóðû:
Ðàçâèòèå
è
âçàèìîäåéñòâèå, Ì., 1989.
»ٳ
1.5. Դասախոսությո
гë³ñ³Ï³Ï³Ý
ւն
Ùß³ÏáõÛÃ
էթնիկ
և
ռեգիոնալ
մշակութային
բազմազանությո
ւնը:
Թեմայի
նպատակն
է
ուսանողների
համար
բացահայտել
անհատհասարակությու
ն
կապերի
բազմազանությո
ւնը,
հասարակական
մշակույթի
առաջացումը և
զարգացումը:
արժեքը:
Հյուրասիրությունը
որպես մշակութային և
սոցիալական երևույթ:
Թեմայի նպատակն է
ցույց տալ հասրակական
կառուցվածքի
առաջացումը,
զարգացման
դինամիկան,
անհատների
և
հասարակական խմբերի
հաղորդակցման ձևերը
արխայիկ
հասարակություններում
և դրանց զարգացման
ընթացքը: Քննարկվելու
են ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý µçÇçÝ»ñը
/ϳݳÛù
¨
ïÕ³Ù³ñ¹ÇÏ,
ï³ñÇù³ÛÇÝ
ËÙµ»ñ,
ÁÝï³ÝÇù,
³½·³Ïó³Ï³Ý
ËÙµ»ñ,
ëáódzɳϳÝ
ß»ñï³·ñáõÃÛáõÝ:
Ամուսնության
և
ընտանիքի
առաջացումը,
զարգացումը:
Ներամուսնությունը
և
արտամուսնությունը:
Տղամարդկանց
և
կանանց
Այս
թեմային
պատրաստվելու
համար
ուսանողը
պետք է նախապես
կարդա Àðóòþíîâ Ñ.À..
Рыжакова
С.И.
Культурная
антропология, М., 2004,
ինչպես նաև
Ìîðãàí
Ë.Ã.Äðåâíåå îáùåñòâî.
Л., 1934 աշխատանքը:
Ցանկալի է, որ նրանք
ծանոթ լինեն նաև
Элиаде
М.
Тайные
обшества;
обряды
инициации
и
посвящения, М., СПб,
1999 և Бенедикт Р.
Образы культуры //
Человек
и
социокультурная
среда. М.,1992.
աշխատանքներին:
Àðóòþíîâ Ñ.À.. Рыжакова С.И.
Культурная антропология, М.,
2004.
Байбурин А.К. Топорков А.Л. У
истоков
этикета.
Этнографические очерки, Л.,
1990.
Элиаде М. Тайные обшества;
обряды
инициации
и
посвящения, М., СПб, 1999.
Ìîññ
Ì.
Îáùåñòâà.
Îáìåí.
Ëè÷íîñòü. Òðóäû ïî ñîöèàëüíîé
àíòðîïîëîãèè, Ì., 1996.
Кон И.С. Ребенок и общество.
М.,1988. Этнография детства.
М.,1983.
Мид М. Культура и мир
детства. М., 1989. С. 322-361.
Голод С.И. Семья и брак:
историко-социологический
анализ. СПб, 1998.
Ýòíè÷åñêèå
ñòåðåîòèïû
ìóæñêîãî è æåíñêîãî ïîâåäåíèÿ
/Îòâ.
Ðåä.
À.Ê.Áàéáóðèí,
È.Ñ.Êîí), ÑÏá., 1991.
X. Уайт. Модели систем родства
с предписанным браком //
Математические
методы
в
социальных науках. — М., 1973.
հասարակական
ինստիտուտները,
նվիրագործման խնդիրը
և ծեսերը: Ունեցվածքի
ժառանգորդման
խնդիրները:
Դաստիարակության և
մշակույթի
ժառանգորդման
խնդիրները:
Հասարակական
և
ընտանեկան էթիկան:
»ٳ
1.6. Դասախոսությո Թեմայի
Կրոնի
Ðá·¨áñ
ւն
և նպատակն
է մարդաբանություն,
Ùß³ÏáõÛÃ
էլեկտրոնային
մարդու և խմբի կրոնի
վաղ
ձևերը:
տեսանյութերի
ինքնության
Աշխարհի
կրոնական
ցուցադրություն ձևովորման
քարտեզը: ÎñáÝÁ áñå»ë
ѳë³ñ³ Ï³Ï³Ý »ñ¨áõÛà ¨
կարևորագույն
¿ÃÝÇÏ
Ùß³ÏáõÛÃÇ
մշակութային
¹ñë¨áñáõÙ:
È»½íÇ
բաղադրիչների
Ùß³ÏáõÛÃÁ:
քննարկումը:
êÇÙíáÉÝ»ñÇ, Å»ëï»ñÇ ¨
í»ñµ³É É»½áõ: È»½áõÝ`
áñå»ë ¿ÃÝÇÏ Ùß³ÏáõÛÃÇ
¨
ÇÝùÝáõÃÛ³Ý
Ó¨³íáñÙ³Ý
·áñÍáÝ:
Ժողովրդական
բանահյութսություն:
Леви-Стросс К. Структурная
антропология. М., 1985.
Ñòàðêå Ê.Í. Ïåðâîáûòíàÿ ñåìüÿ,
åå âîçíèêíîâåíèå è ðàçâèòèå,
ÑÏá., 1901.
Թեմային
պատրաստվելու
համար ուսանողները
պետք
է
կարդան
առնվազն Токарев С.А.
Религия в истории
народов
мира
և
Токарев С.А. Ранние
формы религии, М.,
1990 աշխատանքները:
Ցանկալի է, որ ծանոթ
լինեն Малиновский Б.
Магия,
наука
и
религия.
//
Этнографическое
обозрение. 1993. № 6.
С.
103-114.
աշխատանքին:
Àðóòþíîâ Ñ.À.. Рыжакова С.И.
Культурная антропология, М.,
2004.
Арутюнов С.А. Народные
механизмы
языковой
традиции
(Язык. Культура. Этнос. - М.,
1994.
С.
5-12)
Малиновский Б. Магия, наука и
религия, М., 1984.
Токарев С.А. Религия в
истории народов мира
Токарев С.А. Ранние формы
религии, М., 1990.
Òýðíåð Â. Ñèìâîë è ðèòóàë, Ì.,
1983.
Ôðåçåð Äæ. Çîëîòàÿ âåòâü:
èññëåäîâàíèÿ ìàãèè è ðåëèãèè,
Ì., 1980 /èëè äðóãèå èçäàíèÿ/.
Национально-культурная
специфика
речевого
поведения, М., 1995.
ЛевиБрюль
Л.
Сверхестественное
в
первобытном мышлении. М.,
1994. С 9-87.
Пропп
В.Я.
Проблемы
комизма и смеха. М., 1976.
Пропп В.Я. Фольклор и
действительность. М., 1976.
»ٳ
2.1. դասախոսությո
¾íáÉÛáõóÇ ւն
áÝÇëï³Ï³Ý
ï»ëáõÃÛáõÝ
Մշակույթի
հետոզություննե
րի մեթոդների
ընկալում
²Ý·ÉdzÛáõÙ`
лñµ»ñï
êå»Ýë»ñ,
æáÝ
ü»ñ·ÛáõëáÝ Ø³Ï-È»ÝݳÝ,
æáÝ ÈÛáµµáÏ, ¾¹áõ³ñ¹
»ÛÉáñ,
æ»ÛÙë
üñ»½»ñ: ¶»ñÙ³ÝdzÛáõÙ`
²¹áÉý ´³ëïdzÝ, »á¹áñ
ì³Ûó,
úëϳñ
ä»ß»É,
ÚáõÉÇáõë
ÈÇåå»ñï,
лÝñÇË
Êáõñó:
üñ³ÝëdzÛáõÙ`
Þ³ñÉ
È»ïáñÝá: ²ØÜ-ÈÛáõÇë
лÝñÇ Øáñ·³Ý:
гë³ñ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
½³ñ·³óÙ³Ý
³ñï³ùÇÝ
¨
Ý»ñùÇÝ
³½¹³ÏÝ»ñÁ
/µÝ³Ï³Ý,
³ß˳ñѳ·ñ³Ï³Ý
ÙÇç³í³Ûñ,
ѳñ¨³ÝÝ»ñ:
ÊÙµ»ñÇ
Ý»ñùÇÝ
µÝáõó·ñÇãÝ»ñÁ,
Ñá·»µ³Ý³Ï³Ý
áñ³ÏÝ»ñÁ:
ÎñáݳϳÝ
å³ïÏ»ñ³óáõÙÝ»ñÇ
Ó¨³íáñáõÙÁ:
²ÙáõëÝáõÃÛ³Ý
¨
ÁÝï³ÝÇùÇ
Ó¨³íáñáõÙÁ
Նախապես ծանոթանալ
Òаéëîð Ý. Á. Ïåðâîáûòíàÿ
êóëüòóðà,
Ì.,
1989.
աշխատանքին:
Òаéëîð
Ý.
Á.
Ïåðâîáûòíàÿ
êóëüòóðà, Ì., 1989.
Ջեյմս Ֆրեզեր, Ոսկե ճյուղը:
Ìîðãàí Ë.Ã.Äðåâíåå îáùåñòâî.
Л., 1934.
Морган Л.Г. Лига ходеносауни,
или ирокозов. М., 1983.
Òîêàðåâ
Ñ.À.
Иñòîðèÿ
çàðóáåæíîé ýòíîãðàôèè, Ìîñêâà,
1978.
áñå»ë
ѻﳽáïáõÃÛ³Ý
³é³ñϳ,
¿ù½á·³ÙdzÛÇ
³é³ç³óÙ³Ý
ï»ëáõÃÛ³Ý
½³ñ·³óáõÙÝ»ñÁ,
³ÝáõëÝáõÃÛ³Ý
¨
ÁݳïÝÇùÇ
å³ïÙáõÃÛáõÝÁ
¿íáÉÛáõóÇáÝÇëïÝ»ñÇ
ÏáÕÙÇó: سÛñ³·Í³ÛÇÝѳÛñ³·Í³ÛÇÝ
³½·³ÏóáõÃÛ³Ý
ÏáÝó»åódzÝ: ²ÝÇÙǽÙÇ
¨
ïáï»ÙǽÙÇ
áõëáõÙݳëÇñáõÃÛáõÝÝ
»ñÁ
¿íáÉÛáõóÇáÝÇëïÝ»ñÇ
ÏáÕÙÇó:
¾¹áõ³ñ¹
»ÛÉáñǓܳËݳ¹³ñÛ³Ý
Ùß³ÏáõÛÃÁ” ³ß˳ï³ÝùÁ:
ÐÇÙÝ³Ï³Ý ß»ßï³¹ñáõÙÁ`
Ñá·¨áñ
Ùß³ÏáõÛÃ,
ѳïϳå»ë` ѳí³ï³ÉÇùÝ»ñ:
سñ¹áõ ¨ ѳë³ñ³ÏáõÃÛ³Ý
½³ñ·³óáõÙÁ`
áñå»ë
µÝáõÃÛ³Ý
½³ñ·³óÙ³Ý
Ù³ë:
Øß³ÏáõÛÃÝ»ñÇ
µ³½Ù³½³ÝáõÃÛáõÝÁ
áñå»ë
½³ñ·³óÙ³Ý
÷áõÉ»ñ: ²ÝÇÙǽÙÇ ¨
í»ñ³åñáõÏÝ»ñÇ
Ù³ëÇÝ
»ÛÉáñÛ³Ý ÏáÝó»åódzÝ:
²¹áÉý
´³ëïdzÝÇ`
Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñÇ
ϳÛáõÝáõÃÛ³Ý
¨
Ý»ñó÷³ÝóáõÙÝ»ñÇ
ï»ëáõÃÛáõÝÁ:
лÝñÇ
Øáñ·³Ý
“²½·³ÏóáõÃÛ³Ý
ѳٳϳñ·»ñÁ
¨
ѳñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ
Ù³ñ¹Ï³ÛÇÝ ÁÝï³ÝÇùáõÙ”,
“ÐÇÝ Ñ³ë³ñ³ÏáõÃÛáõÝÁ”
³ß˳ï³ÝùÝ»ñÁ,
ïáÑÙÁ`
áñå»ë
Ñݳ·áõÛÝ
ѳë³ñ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
ÑÇÙݳϳÝ
ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý
µçÇç:
سñ¹ÏáõÃÛ³Ý
å³ïÙáõÃÛ³Ý µ³Å³ÝáõÙÁ
Ȗ쇛
÷áõÉÇ`
ïáÑÙ³ÛÇÝ` ëáódzɳϳÝ
ϳéáõóí³Íùáí, ¨ “ù³Õ³ù³Ï³Ý
ϳéáõóí³Íù, áñÁ ÑÇÙÝí³Í
¿
ï³ñ³ÍùÝ»ñÇ
¨
¨
ë»÷³Ï³ÝáõÃÛ³Ý íñ³”:
¾íáÉÛáõóÇáÝÇëïÝ»ñÇ
ѻﳽáïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
³ñ¹ÛáõÝùÝ»ñÇ
ѳÝñ³·áõÙ³ñÁ`
²ÛëåÇëáí,
¿íáÉÛáõóÇáÝÇëïÝ»ñÇ
ѻﳽáï³Ï³Ý
áÉáñïÁ
Ï»Ýïñáݳó³Í
¿ñ
·É˳íáñ³å»ë
³ÙáõëÝáõÃÛ³Ý
¨
ÁÝï³ÝÇùÇ, ÇÝãå»ë ݳ¨
ÏñáÝ³Ï³Ý Ñ³í³ï³ÉÇùÝ»ñÇ
ßáõñç:
ÀݹѳÝñ³Ï³Ý
Ñ»ï¨áõÃÛáõÝ`
³ÙáõëÝáõÃÛáõÝÁ
ɳÛÝÇó,
ËÙµ³ÛÇÝÇó
ݻճó»É
¿
ÙÇÝã¨
½áõ·³ÙáõëÝáõÃÛáõÝ, ¨
Ù³Ûñ³·Í³ÛÇÝÇó`
ѳÛñ³·Í³ÛÇÝÇ:
ÎñáÝÇ
áÉáñïáõÙ` ݳËݳ¹³ñÛ³Ý
³ÝÇÙǽÙÇó
ϳÙ
ý»ïÇßǽÙÇó ½³ñ·³óáõÙ
µ³½Ù³¹Çí³å³ßïáõÃÛáõÝ,
µ³½Ù³ëïí³ÍáõÃÛáõÝ,
³ëïÇ׳ݳµ³ñ` ųٳݳϳÏÇó
Ùdzëïí³ÍáõÃÛáõÝ:
¾íáÉÛáõóÇáÝÇëïÝ»ñÇ
ßñç³Ý³ÏÝ»ñáõÙ
ѳϳé³Ï
ï»ë³Ï»ïÝ»ñ` ÎáÝñ³¹ êï³ñÏ»
“ܳËݳ¹³ñÛ³Ý ÁÝï³ÝÇùÁ.
ͳ·áõÙÁ ¨ ½³ñ·³óáõÙÁ”`
½áõ·³ÙáõëÝáõÃÛáõÝÁ
³é³çݳÛÇÝ ¨ ÑÇÙݳϳÝ
¿ñ, ѻﳷ³ÛáõÙ ³é³ç³ó»É
»Ý
ųٳݳÏíáñ
Ó¨³÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñ:
¾¹áõ³ñ¹
ì»ëï»ñÙ³ñÏ`
“سñ¹Ï³ÛÇÝ
³ÙáõëÝáõÃÛ³Ý
å³ïÙáõÃÛáõÝÁ”,³ÙáõëÝáõÃÛ³Ý
ÑÇÙùáõÙ Ï»Ýë³µ³Ý³Ï³Ý
ëϽµáõÝùÝ»ñÝ
»Ý,
¿ù½á·³ÙÇ³Ý ÝáõÛÝå»ë
Ï»Ýë³µ³Ý³Ï³Ý »ñ¨áõÛà ¿:
²ÙáõëÝáõÃÛ³Ý Ý³ËݳϳÝ
Ó¨Á
ѳÛñ³·Í³ÛÇÝ
½áõ·³ÙáõëÝáõÃÛáõÝÝ
¿ñ:
лÝñÇË ÞáõñóÇ` ³ÛÉ
ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý
µçÇçÝ»ñÇ
ѻﳽáïáõÃÛáõÝÝ»ñÁ
/“ïÕ³Ù³ñ¹Ï³Ýó
ÙÇáõÃÛáõÝÝ»ñ”,
“ѳë³Ï³ÛÇÝ
ËÙµ»ñ”/:
Þáõñó»Ç
ï»ë³Ï»ïÁ
Ù³ñ¹ÏáõÃÛ³Ý å³ïÙáõÃÛ³Ý
í»ñ³µ»ñÛ³É`
áñå»ë
³ñÛáõݳÏó³Ï³Ý
ϳå»ñÇó
³½³ï³·ñÙ³Ý ¨ ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý
ϳå»ñÇ
Ó¨³íáñÙ³Ý
å³ïÙáõÃÛáõÝ
¨
“ÁÝï³Ý»Ï³Ý”
áõ
“ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý”
ϳå»ñÇ
·»ñ³å³ïíáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
Ùßï³Ï³Ý
Ùñó³ÏóáõÃÛáõÝÁ:
îÝï»ëáõÃÛ³Ý ½³ñ·³óÙ³Ý
¿íáÉÛáõóÇáÝ ÁÝóóùÇ
¾¹áõ³ñ¹
ʳÝÇ
ÏáÝó»åódzÝ,ѳí³ùãáõÃÛáõÝÇó
µñÇã³ÛÇÝ
»ñÏñ³·áñÍáõÃÛáõÝ·áõóݳÛÇÝ
»ñÏñ³·áñÍáõÃÛáõݳݳëáõÝÝ»ñÇ
ÁÝï³Ý»³óáõÙ-ùáãíáñ
³Ý³ëݳå³ÑáõÃÛáõÝ:
îÝï»ëáõÃÛ³Ý ½³ñ·³óÙ³Ý
ÏñáÝ³Ï³Ý ÙáïÇíÁ:
üñ»½»ñ
æ»ÛÙë,
³Ý·ÉdzóÇ
µ³Ý³ÑÛáõë:
ÎñáÝÇ ½³ñ·³óÙ³Ý ßÕóÝ`
Ùá·áõÃÛáõÝ-ÏñáÝ·ÇïáõÃÛáõÝ:
Úáõñ³ù³ÝãÛáõñ
Ù³ñ¹
“ϳ˳ñ¹ ¿ñ”, Ù³ñ¹Á ¹ñëáõÙ
ã¿ñ
÷ÝïñáõÙ
³½¹»óáõÃÛáõÝ,
ÇÝùÝ
¿ñ ÷áñÓáõÙ ³½¹»É: ²å³`
á·ÇÝ»ñ,
³ëïí³ÍÝ»ñ:
¶ÇïáõÃÛ³Ý
÷áõÉáõÙ
Ù³ñ¹Á Ùï³ÍáõÙ ¿, áñ áã
ÇÝùÁ, áã ³ëïí³ÍÝ»ñÁ
³ß˳ñÑÁ
ã»Ý
ïÝûñÇÝáõÙ,
³ß˳ñÑÁ
ïÝûñÇÝáõÙ
»Ý
µÝáõÃÛ³Ý ûñ»ÝùÝ»ñÁ:
»ٳ
2.2. դասախոսությո
üñ³ÝëdzϳÝ
ւն
ëáóÇáÉá·Ç³Ï
³Ý ¹åñáóÁ և
կառուցվածք
ային
մարդաբանո
ւթյունը
Մշակույթի
հետոզություննե
րի մեթոդների
ընկալում
²½·³·ñáõÃÛ³Ý
Ù»ç
ëáóÇáÉá·Ç³Ï³Ý Ù»Ãá¹Ç
ÏÇñ³éÙ³Ý
÷áñÓÁ:
سñ¹Ï³ÛÇÝ
ѳë³ñ³ÏáõÃÛáõÝÝ
Çñ
³é³ÝÓݳѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñ
áí
ÇÝùÝáõñáõÛÝ
黳ÉáõÃÛáõÝ ï»ëÝ»Éáõ
¸ÛáõñÏÑ»ÛÙÇ
ï»ëáõÃÛáõÝÁ:
“êáódzɳϳÝ
÷³ëï»ñÇ”
³éϳÛáõÃÛ³Ý ¨ ³ÝѳïÇ íñ³
¹ñ³Ýó
³½¹»óáõÃÛ³Ý
ËݹÇñÁ:
“ëáódzɳϳÝ
÷³ëï»ñÇ” ѻﳽáïáõÃÛ³Ý
Ù»Ãá¹³µ³ÝáõÃÛáõÝÁ
/å³ïÏ»ñ³óáõÙÝ»ñÇó
³Ýç³ï»Éáõ,
»ñ¨áõÛÃÇ
ýáõÝÏóÇ³Ý Ýñ³ ͳ·Ù³Ý Ñ»ï
ãß÷áûÉáõ
³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛáõÝÁ/:
¸ÛáõñÏÑ»ÛÙÇ
ѻﳽáïáõÃÛ³Ý ³é³ñϳÝ
ѳë³ñ³ÏáõÃÛáõÝÝ
¿:
“гë³ñ³ÏáõÃÛ³Ý
Նախապես
կարդալ
Дюркгейм
Э.
Социология. Ее предмет,
метод и назначение և
Леви-Стросс
К.
Структурная
антропология. М., 1986
աշխատանքները:
Дюркгейм Э. Социология. Ее
предмет, метод и назначение
Мосс М. Социальные функции
священного.
Избранные
произведения, СПб., 2000.
Мосс М. Общества. Обмен.
Личность. М., 1996.
Леви-Стросс К. Структурная
антропология. М., 1986.
Леви-Стросс К. Структура
мифов.//
Вопросы
философии. 1970. №7.
Òîêàðåâ
Ñ.À.
Иñòîðèÿ
çàðóáåæíîé ýòíîãðàôèè, Ìîñêâà,
1978.
ÙáñýáÉá·Ç³Ý”`
“ëáóÇ³É³Ï³Ý ïÇå»ñÇ” ϳÙ
“ëáódzɳϳÝ
Ó¨»ñÇ”
ѳëϳóáõÃÛáõÝÁ:
“êáódzɳϳÝ
ïÇå»ñÇ”
ïÇå³µ³ÝáõÃÛ³Ý ÷áñÓÁ ¨
“ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý µçÇçÝ»ñÇ”
ÏáÙµÇݳódzݻñÁ:
“ÏáÉ»ÏïÇí
å³ïÏ»ñ³óáõÙÝ»ñÇ”
³½¹»óáõÃÛáõÝÁ Ù³ñ¹áõ
íñ³: “²Ýѳï³Ï³Ý ¨ ÏáÉ»ÏïÇí
å³ïÏ»ñ³óáõÙÝ»ñ” Ñá¹í³ÍÁ:
¸ÛáõñÏÑ»ÛÙÇ
³½·³·ñ³Ï³Ý
³ß˳ï³ÝùÁ`
“ÎñáݳϳÝ
ÏÛ³ÝùÇ
¿É»Ù»Ýï³ñ
Ó¨»ñÁ,
ïáï»Ù³Ï³Ý
ѳٳϳñ·Ý
²íëïñ³ÉdzÛáõÙ”: ²ß˳ñÑÇ
·Éáµ³É
¨
µ³ó³ñÓ³Ï
µ³Å³ÝáõÙÁ »ñÏáõ Ù³ëÇ`
ëñµ³½³Ý ³ß˳ñÑ ¨ åñáý³Ý
³ß˳ñÑ:
سñë»É
Øáëë,
¸ÛáõñÏÑ»ÛÙÇ ³ß³Ï»ñïÁ
سñ¹Ï³Ýó í³ñùÇ ¿ÃÝÇÏ
³é³ÝÓݳѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñ
Á`
ù³ÛÉí³ÍùáõÙ,
í³½ùáõÙ, Çñ µéÝ»ÉÇë,
Ññ»ÉÇë,
Ý»ï»ÉÇë,
µéáõÝóù ³Ý»ÉÇë, »ñ»Ë³
Ï»ñ³Ïñ»ÉÇë,
·ñÏ»ÉÇë,
³ÝÓݳϳÝ
ÑǷǻݳÛÇ
ÁÝóóùáõÙ,-÷Ýïñ»Éáõ
سñë»É ØáëëÇ ÷áñÓÁ:
سñ¹Ï³Ýó
í³ñùÁ
ëáóÇ³É³Ï³Ý ÙÇç³í³ÛñÇ,
¹³ëïdzñ³ÏáõÃÛ³Ý, ÏñáݳϳÝ
áõëÙáõÝùÝ»ñÇ
³½¹»óáõÃÛ³Ùµ
µ³ó³ïñ»Éáõ ÷áñÓÁ:
γéáõóí³Íù³ÛÇÝ
Ù³ñ¹³µ³ÝáõÃÛáõÝ
/êïñáõÏïáõñ³É
³ÝïñáåáÉá·Ç³/,-È»íÇ
êïñáë:
лﳽáïáõÃÛ³Ý
Ȗ쇛
Ù»Ãá¹Ý»ñÇ
³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛ³Ý
ѳñó³¹ñáõÙÁ`
ϳéáõóí³Íù³ÛÇÝ
í»ñÉáõÍáõÃÛáõÝ
¨
å³ïٳϳÝ
í»ñÉáõÍáõÃÛáõÝ: ´Çݳñ
ûåá½ÇódzÛÇ
³éϳÛáõÃÛáõÝÁ
áñå»ë
³é³çÁÝóóÇ
µ³ó³ïñáõÃÛáõÝ ¨ µÇݳñ
ûåá½ÇódzݻñÇ
³éϳÛáõÃÛáõÝÁ µáÉáñ
Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñáõÙ:
»ٳ
2.3. դասախոսությո
üáõÝÏóÇáݳ ւն
ÉÇëï³Ï³Ý
áõÕÕáõÃÛá
õÝ´ñ³ÝÇëɳí
سÉÇÝáíëÏÇ:
²Éýñ»¹
軹ÏÉÇýý´ñ³áõÝ:
Մշակույթի
հետոզություննե
րի մեթոդների
ընկալում
´ñ³ÝÇëɳí سÉÇÝáíëÏÇ:
“Øß³ÏáõÛÃÇ
·Çï³Ï³Ý
ï»ëáõÃÛáõÝÁ”,²ÝïñáåáÉá·Ç³ÛÇ ·É˳íáñ
Ýå³ï³ÏÁ
Ùß³ÏáõÛÃÇ
ѻﳽáïáõÃÛáõÝÝ
¿:
Øß³ÏáõÛÃÁ
áñå»ë
Ûáõñ³Ñ³ïáõÏ Ï»Ýë³µ³Ý³Ï³Ý
ûñ·³ÝǽÙ
Ý»ñϳ۳óÝ»Éáõ
Նախապես ծանոթանալ
Антология
исследований
культуры. Т.1. СП.,
1997 ժողովածուին:
Малиновский Б. Избранное:
Динамика культуры, М., 2004.
Малиновский
Б.
Научная
теория культуры. // Вопросы
философии. 1983. №2.
Малиновский Б. Научные
принципы
и
методы
исследования
культурного
изменения.//Антология
исследований культуры. Т.1.
СП., 1997С. 681-703.
Радклифф-Браун А. Влияние
концепции
культуры
на
концепцию
человека.
//Антология
исследований
культуры. Т.1. СП., 1997. С.
603-636.
سÉÇÝáíëáõ
÷áñÓÁ
/Øß³ÏáõÛÃÁ ˳ñëí³Í ¿
Ï»Ýë³µ³Ý³Ï³Ý ÑÇÙùÇ íñ³,Ù³ñ¹Á ϻݹ³ÝÇ ¿ ¨ Ýñ³
³é³çÇÝ
ÙÕáõÙÝ»ñÁ
Ï»Ýë³µ³Ý³Ï³Ý »Ý` áõï»É,
ËÙ»É, ùÝ»É, ï³ù³Ý³É ¨
³ÛÉÝ,
³Ûëï»ÕÇó`
áõï»ÉÇù, ѳ·áõëï, ïáõÝ:
êñ³Ýáí Ù³ñ¹Ý Çñ ѳٳñ
ëï»ÕÍáõÙ
¿
»ñÏñáñ¹
ÙÇç³í³ÛñÁ,
áñÁ
¨
Ùß³ÏáõÃÝ ¿/:
²Éýñ»¹
軹çÇݳɹ
軹ÏÉÇýý-´ñ³áõÝ
î³ñµ»ñ³ÏáõÙ
¿
¾ÃÝáÉá·Ç³Ý
¨
ëáódzÉ/Ùß³ÏáõóÛÇÝ
³ÝïñáåáÉá·Ç³Ý:
“êáódzɳϳÝ
³ÝïñáåáÉá·Ç³ÛÇ”
ËݹÇñÁ ëáóÇ³É³Ï³Ý ¨
Ùß³ÏáõóÛÇÝ ½³ñ·³óÙ³Ý
ÁݹѳÝáõñ
ûñÇݳã³÷áõÃÛáõÝÝ»ñÇ
µ³ó³Ñ³ÛïáõÙÝ
¿:
êáóÇ³É³Ï³Ý Ñ³Ù³Ï³ñ·»ñÇ
ѻﳽáïÙ³Ý
³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛáõÝÁ:
»ٳ
2.4. դասախոսությո
ä³ïٳϳÝ
ւն
¿ÃÝáÉá·Ç³Û
Ç ³Ù»ñÇÏÛ³Ý
¹åñáó:
Մշակույթի
հետոզություննե
րի մեթոդների
ընկալում
üñ³Ýó ´á³ë
“¿ÃÝáÉá·Ç³ÛÇ
ËݹÇñÝ»ñÁ”,“ëáóÇ³É³Ï³Ý ½³ñ·³óÙ³Ý
ÁݹѳÝáõñ ûñ»ÝùÝ»ñÇ
Նախապես ծանոթանալ
Антология
исследований
культуры. Т.1. СП.,
1997 ժողովածուին:
Боас
Ф.
Границы
сравнительного метода в
антропологии.
Методы
этнологии.
//
Антология
исследований культуры. Т.1.
Øß³ÏáõóÛÇ
Ý
é»ÉÛ³ïÇíǽ
Ù:
µ³ó³Ñ³ÛïáõÙÁ”:
гٻٳï³Ï³Ý
Ù»Ãá¹Ç
³Ýϳï³ñáõÃÛáõÝÁ:
سñ¹³µ³ÝáõÃÛ³Ý
½³ñ·³óáõÙÝ»ñÝ
²ØÜáõÙ
Øß³ÏáõóÛÇÝ
é»ÉÛ³ïÇíǽÙ
ϳÙ
“³ñÅ»ùÝ»ñÇ
ï»ëáõÃÛáõÝ”,
ï³ñµ»ñ
ÅáÕáíáõñ¹Ý»ñÇ ÏáÕÙÇó
ëï»ÕÍí³Í
Ùß³ÏáõóÛÇÝ
³ñÅ»ùÝ»ñÇ
ѳí³ë³ñ³ñÅ»ùáõÃÛáõÝ
/ѳí³ë³ñ
Çñ³í³Ï³ÝáõÃÛáõÝ/:
Øß³ÏáõóÛÇÝ
é»ÉÛ³ïÇíǽÙÇ
ç³ï³·áí
Ø»ÉíÇÉ
Հ»ñëÏáíÇãÇ
÷áñÓÁ`
µáÉáñ
Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñáõÙ
ÁݹѳÝñáõÃÛáõÝÝ»ñ,
ÝÙ³ÝáõÃÛáõÝÝ»ñ
÷Ýïñ»Éáõ
Ù»Ãá¹Á
/³éÝí³½Ý` ýáõÝÏóÇáݳÉ
ÁݹѳÝñáõÃÛáõÝ/:
¾ÃÝÇÏ Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñÇÝ
ÙÇç³Ùï»Éáõ Çñ³íáõÝùÇ
Ù»ñÅáõÙÁ:
¾íáÉÛáõóÇáÝ
ï»ëáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
í»ñ³¹³ñÓÝ
մարդաբանություն:
È»ëÉÇ
àô³ÛթÇ
“¿íáÉÛáõódzÛÇ
СПб 1997. С. 499-509, 509519.
Herskovits
M.
Cultural
Anthropology. N.Y.,1955.
Уайт Л. Избранное: эволюция
культуры, М., 2004.
Работы
Л
.А.Уайта
по
культурологии. М.,1996.
Уйат Л. Понятие культуры.
Наука о культуре. Энергия и
эволюция
культуры.//
Антология
исследований
культуры. СПб, 1997, С. 1749, 141-157, 439-465.
Р. Бенедикт. Психологические
типы в культурах //Антология
исследований культуры. СПб,
1997. С. 271-285.
Òîêàðåâ
Ñ.À.
Иñòîðèÿ
çàðóáåæíîé ýòíîãðàôèè, Ìîñêâà,
1978.
ÁÝϳÉáõÙÁ
Ùß³ÏáõóÛÇÝ
Ù³ñ¹³µ³ÝáõÃÛáõÝáõÙ”
Ñá¹í³ÍÁ,
“Øß³ÏáõÛÃÇ
¿íáÉÛáõódzݔ
·ÇñùÁ,
“¶ÇïáõÃÛáõÝ
Ùß³ÏáõÛÃÇ
Ù³ëÇÝ”
Ñá¹í³ÍÝ»ñÇ ÅáÕáí³ÍáõÝ:
È»ëÉÇ
àõ³ÛÃÇ
“Ùß³ÏáõÛÔ-Ç
µ³ó³ïñáõÃÛáõÝը` áñå»ë
ëÇÙíáÉÝ»ñ ëï»ÕÍ»Éáõ
Ù³ñ¹áõ ϳñáÕáõÃÛáõÝÁ
/Çñ»ñÇÝ
ÇÙ³ëï,
Ý߳ݳÏáõÃÛáõÝ
ѳÕáñ¹»Éáõ
Ù³ñ¹áõ
ϳñáÕáõÃÛáõÝÁ/:
¾ÃÝá-Ñá·»µ³Ý³Ï³Ý
í»ñÉáõÍáõÃÛáõÝÁ
³Ù»ñÇÏÛ³Ý
Ù³ñ¹³µ³ÝáõÃÛáõÝáõÙ:
1.6.1.2.¶áñÍÝ³Ï³Ý å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñÇ áõëáõÙݳٻÃá¹³Ï³Ý ù³ñï
№
¶/å
Øá¹áõÉ/û
Ù³
Üå³ï³Ï/
ËݹÇñ
¸³ë³Å³Ù»ñÇÝ
²ÝóϳóÙ³Ý Ó¨ ¨ ï»ë³Ï
²é³ç³¹ñ³ÝùÝ»ñ
êïáõ·Ù³Ý Ó¨/
ùÝݳñÏÙ³Ý »Ýóϳ (µ³Ý³í»×,
¹»ñ³ÛÇÝ áõë³ÝáÕÝ»ñÇÝ`
·áñÍÝ³Ï³Ý ÇÝùݳëïáõ·á
ѳñó»ñ
˳ջñ ¨ ³ÛÉÝ)
å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñÇÝ
õÙ
å³ïñ³ëïí»Éáõ ѳٳñ
¶áñÍÝ.å³ñ³åÙ-Ç
ûٳÛÇÝ í»ñ³µ»ñáÕ
·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ
¨
ï»Õ»Ï³ïí³Ï³Ý ÝÛáõûñ
Մշակույթի
սահմանու
մները:
Մարդը
որպես
մշակույթի
ստեղծող/
արտադրո
ղ
և
մշակույթի
արտադրա
նք:
Մշակութայ
ին
բազմազանո
ւթյան մեջ`
ընդհանրութ
յունների ու
առնձնահա
տկություննե
րի
բացահայտո
ւմը:
Մշակոյթի
տիպերը,
մշակույթի
հետազոտման
նպատակները,
մշակույթի
ժառանգորդման
մեխանիզմները:
Հաղորդակցման
մշակույթ:
Àðóòþíîâ
Рыжакова
Культурная
антропология,
2004.
Հասարակ
ական
մշակույթի
Բանավեճ:
Դերային
խաղ`
աշխարհի
ժողովուրդների
հաղորդակցության
ձևերը:
Հյուրընկալությու Բանավեճ-քննարկում
նը
որպես
փոխանակման
ձև:
Ուսանողներից
յուրաքանչյուրն ընտրում
է
աշխարհի
որևէ
ժողովուրդ
և
ներկայացնում
նրան
բնորոշ սեռա-տարիքային
ու
հասարակական
տարբեր
շերտերի
հաղորդակցության
ձևերը`
ողջագուրանք,
հրաժեշտ,
զրույց,
փողոցային հանդիպում,
հյուրընկալության
խնդրանք,
կոնֆլիկտի
քննարկում և այլն:
Ուսանողները նախապես
ծանոթանում
են
Կովկասի և Եվրոպայի
ժողովուրդների
Ñ.À..
С.И.
М.,
Этнические
стеретипы поведения,
под
ред.
А.К.Байбурина,
Ленинград, 1985
Байбурин
А.К.
Топорков
А.Л.
У
истоков
этикета.
Этнографические
очерки, Л., 1990.
Национальнокультурная
специфика речевого
поведения, М., 1995.
Ìîññ Ì. Îáùåñòâà. Îáìåí.
Ëè÷íîñòü. Òðóäû ïî
ñîöèàëüíîé
àíòðîïîëîãèè, Ì., 1996.
բաղադրիչ
ները
Մարդաբա
նական
հետազոտ
ություններ
ի
մեթոդաբա
նությունը
հյուրընկալության
ձևերին և փորձում են
դրանք քննարկել որպես
փոխանակման ձև:
ՊատմաԲանավեճ-քննարկում
համեմատական
և
ֆունկցիոնալ
դպրոցների
համեմատություն
ը:
Ուսանողները
բաժանվում
են
ըստ
դպրոցների:
Ուսանողներն
առաջարկվում է որևէ
մշակութային բաղադրիչ
վերլուծել
համապատասխան
մեթոդով և քննարկման
ընթացքում բանավեճով
ցույց տալ վերլուծության
արդյունքը:
Բգաժնոկով,
ԻնալԻպա,
Народы
Кавказа,
Народы
Европы.
Гадло А. Этнография
народов
Средней
Азии и Закавказья:
традиционная
культура
Òаéëîð
Ý.
Á.
Ïåðâîáûòíàÿ êóëüòóðà,
Ì., 1989.
Боас Ф. Границы
сравнительного
метода
в
антропологии.
Методы этнологии. //
Антология
исследований
культуры. Т.1. СПб
1997. С. 499-509,
509-519.
Малиновский
Б.
Избранное: Динамика
культуры, М., 2004.
Малиновский
Б.
Научная
теория
культуры. // Вопросы
философии.
1983.
№2.
Малиновский
Б.
Научные принципы и
методы
исследования
культурного
изменения.//Антолог
ия
исследований
культуры. Т.1. СП.,
1997С. 681-703.
Հասարակ
ական մշա
1.7 àõëáõÙÝ³Ï³Ý ³é³ñϳÛÇ ³ß˳ï³Ýù³ÛÇÝ Íñ³·ñÇ Ñ³Ù³Ó³ÛÝ»óÙ³Ý ù³ñï ³ÛÉ ³ÙµÇáÝÝ»ñÇ Ñ³ñ³ÏÇó
³é³ñϳݻñÇÝ
²é³ñϳÛÇ ³Ýí³ÝáõÙ,áñÇ ²é³ç³ñÏáõÃÛáõÝÝ»ñ
áõëáõóáõÙÁ ÑÇÙÝí³Í ¿ ÷áËѳٳӳÛÝ»óÙ³Ý
ϳ٠áõÝÇ ½áõ·³Ñ»éÝ»ñ ÷á÷áËáõÃÛ³Ý/.
ïíÛ³É ³é³ñϳÛÇÝ
1.8
àõëáõÙÝ³Ï³Ý ³é³ñϳÛÇ
³ñӳݳ·ñáõÃÛáõÝ
(Éñ³óÙ³Ý ûñÇݳÏ)
³ß˳ï³Ýù³ÛÇÝ
¨
/Íñ³·ññÇ ²ÙµÇáÝÝ»ñÇ
ÁݹáõݳÍ
ϳ٠áñáßáõÙÝ»ñÁ
(²ñÓ. №, ³Ùë³ÃÇí)
Íñ³·ñÇ
÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
Èñ³óáõóÇã
÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñ___________________________
áõëáõÙݳϳÝ
³é³ñϳÛÇ
³ß˳ï³Ýù³ÛÇÝ Íñ³·ñáõÙ Áëï ÐÎÌ-Ç____________________________________
200_/200_ áõë ï³ñÇ ______________
_____
àõëáõÙÝ³Ï³Ý ³é³ñϳÛÇ ³ß˳ï³Ýù³ÛÇÝ Íñ³·ñáõÙ Ý»ñ³éí³Í »Ý Ñ»ï¨Û³É ÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñÁ`
1. ¸³ë³ËáëáõÃÛáõÝÝ»ñÁ §….¦ ¨ §….¦ 5 ÏáõñëÇ ÷á˳ñ»Ý Ïϳñ¹³óí»Ý 4-ñ¹ ÏáõñëáõÙ……
(å³ï׳éÝ»ñÁ):
2. ………………
àôëáõÙÝ³Ï³Ý ³ß˳ï³ÝùÇ Íñ³·ñÇ ÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñÁ
ѳë³ï³ïí»É »Ý §__¦_____200_Ã. ³ÙµÇáÝÇ ÝÇëïáõÙ:
²ñӳݳ·ñáõÃÛáõÝ N_
²ÝµÇáÝÇ
í³ñÇã______________________________
гë³ï³ïáõÙ »Ù
_____ü³ÏáõÉï»ïÇ ¹»Ï³Ý
________________
47